لقطه

[ویکی فقه] لقطه یکی از اقسام احکام، در اسلام می باشد.
«لُقَطه» (به ضمّ لام و فتح قاف)- به معنای اعم آن- هر مالی است که مالکش آن را گم کرده و در اختیارش نباشد.
انواع لقطه
لقطه یا حیوان است یا غیر حیوان و هر کدام از این ها احکام خاصّی دارد که در کتاب های فقهی بیان شده است.
← احکام لقطه حیوان
بهتر این است که هر گاه انسان گم شده ای را یافت آن را برندارد تا از این نظر، تکلیفی بر عهده اش نباشد، مگر این که برنداشتن آن موجب تلف شدن مال گردد.
← فرمایش امام صادق در مورد لقطه
...

لُقَطه
(در لغت به معنای آنچه از روی زمین برداشته شود) اصطلاحی در فقه به معنای هر آنچه گم شده و کسی آن را یافته باشد و مالکش مشخص نباشد. اگر لقطه انسان باشد «لقیط»، اگر حیوان باشد «ضاله» و اگر غیر از این دو باشد «لقطه بالمعنی الاخص» نام دارد. اگر بیم جان لقیط رود، به خصوص اگر در شهر مسلمانان یا ذمیان باشد، بر یابنده واجب است او را برگیرد و از او نگهداری کند و تا حد ممکن درصدد یافتن اولیایش برآید. در این صورت بر او ولایت پیدا می کند تا این که بالغ شود و خود کسی را برای ولایت خود انتخاب کند و اگر کسی را انتخاب نکرد حاکم شرع ضامن جنایت او و وارث اوست. اگر احتمال مسلمان بودن لقیط رود، غیرمسلمان حق ندارد او را برگیرد. اگر ضاله را در جایی یافت که احتمال دارد درندگان آن را از بین ببرند یا به علت دور بودن از آب و غذا، تلف خواهد شد، می تواند آن را برگیرد و اگر چنین احتمالی نداد حق ندارد آن را برگیرد. در هر دو صورت باید در محلی که آن را آن جا پیدا کرده به دنبال صاحبش بگردد. در حالت اول اگر صاحب آن را نیافت مالکش می شود اما اگر بعداً صاحبش پیدا شد ضامن آن است. در حالت دوم در صورت ناامیدی از یافتن مالک آن را صدقه می دهد. برگرفتن لقطه بالمعنی الاخص مکروه است. اگر کمتر از یک درهم بود مالک آن می شود اما اگر صاحب اصلی پیدا شد ضامن آن است. و اگر بیشتر بود باید تا یک سال یافتن آن را اعلام کند و پس از یک سال، اگر مالک پیدا نشد، می تواند آن را به صورت امانت نزد خود نگه دارد تا صاحبش پیدا شود یا آن را صدقه دهد یا خود مالک آن شود که در دو صورت اخیر در صورت پیداشدن مالک، ضامن است. برخی نیز معتقدند در صورت صدقه دادن ضامن نیست.