متان

متان چیست
متان ( به انگلیسی: Methane ) با فرمول مولکولی CH۴ به عنوان سوخت بکار رفته و جزء اصلی گاز طبیعی محسوب می شود. متان ساده ترین عضو خانواده آلکان ها است. گاز متان جزوی از مواد الی محسوب میشود.
متان ماده ای ( ترکیبی ) است که ساختار چهار وجهی داشته و از اتصال چهار اتم هیدروژن و یک اتم کربن به وجود آمده است. متان در زندگی روزمره ما به طور مستقیم دخیل بوده و کاربرد فراوانی دارد. بیش از ۹۷٪ از گاز طبیعی و سوخت شهری از این گاز تشکیل شده است. به همین علت از آن به عنوان ترکیب اصلی گاز طبیعی نیز یاد می شود. این گاز بسیار پر مصرف است. [ ۳]
در شرایط غیراستاندارد دما و فشار این گاز بی بو و بی رنگ و نافذتر و سبک تر از هوا است و اولین ترکیب سلسله هیدروکربن های اشباع شده به شمار می رود. این گاز در طبیعت از تجزیه و پوسیده شدن مواد آلی به ویژه فساد گیاهان در مرداب ها حاصل می شود، به همین جهت آن را «گاز مرداب» نیز می نامند، [ ۴] همچنین یکی از اجزای اصلی ( بیش از ۹۷٪ ) گاز طبیعی است. [ ۵] ساختار چهار وجهی متان به وسیله پراش الکترون، که آرایش اتم ها را در این نوع مولکول های ساده به روشنی نشان می دهد، تأیید شده است. متان در دمای اتاق و فشار استاندارد گازی بی رنگ و بی بو است که به آسانی درهوا می سوزد و تشکیل آب و کربن دی اکسید می دهد. شعله آن آبی کمرنگ و تا حدودی بسیار داغ است. بیشتر گاز طبیعی بدون خالص سازی مصرف می شود. نقطه ذوب آن ۱۸۲ - و نقطه جوش آن ۱۶۱٫۵ - درجه سلسیوس است. این گاز وقتی مایع شود سبک تر از آب است. چگالی نسبی آن ۰/۴ است. لازم است ذکر شود که از سال ۱۷۵۰ تا به امروز، غلظت متان اتمسفری در حدود ۱۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است که این مقدار، تأثیر ۲۱۰ درصدی در اثر گلخانه ای دارد. همچنین متان، در سیارات دیگری همچون مریخ کشف شده است.
متان ( CH4 ) گازی بی رنگ و بی بو است که معمولاً به عنوان سوخت استفاده می شود و جزء اصلی گاز طبیعی است. گاز متان یک هیدروکربن است و بنابراین، ماهیت آلی دارد. همچنین یکی از گازهای با منشأ کربن است که نقش مهمی در اثر گلخانه ای دارد. همان طور که توسط آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده ( EPA ) ادعا شده است، ۱۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از استفاده از گاز متان است. [ ۶]
در مولکول متان یک اتم کربن در وسط و ۴ اتم هیدروژن دور آن با زاویهٔ c o s − 1 ( − 1 3 ) ≈ 109. 47 ∘ قرار دارد. اتم کربن مرکز یک چهاروجهی منتظم است و اتم های هیدروژن رئوس آن هستند.

مِتان (methane)
مِتان
ساده ترین هیدروکربنسری آلکان ها. بی رنگ، بی بو، و از هوا سبک تر است. با شعلۀ مایل به آبی می سوزد و براثر مخلوط شدن با هوا یا اکسیژن منفجر می شود. بخش اعظم گاز طبیعی متشکل از متان است و در گازهای قابل احتراق و انفجاری معادن زغال سنگ نیز یافت می شود. متانِ حاصل از فساد گیاهان تولید گاز مرداب می کند. این گاز ممکن است خودبه خود آتش بگیرد و شعلۀ کم رنگی روی مرداب ها تولید کند که به تالاب تش (آتش مرداب) مشهور است. ۳۸ درصد از علل افزایش دمای زمین به گاز متان و اثر گلخانه ای حاصل از آن برمی گردد. وزن برابر گاز متان حدود ۶۰ تا ۷۰ برابر قوی تر از همان وزن دی اکسید کربن در به دام اندازی تشعشات خورشیدی اتمسفر عمل می کند و باعث گرم شدن زمین می شود. سرعت افزایش متان در اتمسفر روبه کاهش است. از ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۶، تولید آن در جهان نسبتاً ثابت بود و بر مبنای همین آمار، پایداری لایه های اتمسفری را تا دهه ۲۰۲۰ پیش بینی کرده اند. بنا به تخمین، پانزده درصد از کل گاز متان اتمسفر را رمه ها و دیگر نشخوارکنندگان و حدود بیست درصد آن را موریانه ها تولید می کنند.