محمد علیشاه

لغت نامه دهخدا

محمدعلیشاه. [ م ُ ح َم ْ م َ ع َ ] ( اِخ ) پسر اکبر و ارشد مظفرالدینشاه قاجار. در 1289 هَ. ق. در تبریز متولد شد و در آن شهر بسر برد و ولی عهدی پدر یافت. سه هفته قبل از مرگ مظفرالدین شاه به تهران وارد شد. و قانون اساسی را که در تاریخ 20 ذیقعده 1324 هَ. ق. پدرش آن را قبول و صحه گذاشته بود تصدیق و امضاء کرد. محمدعلی میرزا پس از مرگ مظفرالدین شاه جانشین پدر شد و پسر دوم خود سلطان احمدمیرزا را ولیعهد خویش قرار داد. در این عهدبواسطه برتری نفوذ سیاسی روس بر انگلیس محمدعلیشاه جانب روسها را میگرفت و انگلیسها که از فکر و نیت او آگاه بودند مزاحمت های گوناگونی برای وی ایجاد کردند. سرانجام به مخالفت با مشروطه و مجلس برخاست و بسبب دشمنی و اختلاف شدیدی که بروز کرده بود در روز سه شنبه 23 جمادی الاولی 1326 هَ. ق. مطابق با دوم تیر 1287 خورشیدی شاه مجلس را به توپ بست و عده ای از نمایندگان و افراد سرشناس را دستگیر ساخت. پس از یک سال مشروطه خواهان مجدداً پیروز شدند و محمدعلی شاه با عده ای از همدستان خویش به سفارت روس پناهنده شد. و مجلس بعد از افتتاح و مشاوره محمدعلی شاه را از سلطنت خلعکرد و وی از سفارت روس در زرگنده به شهر اودسا در روسیه عزیمت کرد و آنجا اقامت گزید ( 23 شعبان 1327 ). وی سرانجام در ایتالیا در 54سالگی جهان را بدرود گفت ( 11 رمضان 1343 هَ. ق. / فروردین 1304 خورشیدی ).

فرهنگ فارسی

ششمین پادشاه سلسله قاجارپسر مظفرالدین شاه ( جل. ۱۳۲۴ . خلع ۱۳۲۷ ) در ابتدای سلطنت با مشروطه خواهان موافق بود لیکن بعدا به برانداختن مشروطه همت گماشت و در ۲۳ جمادی الاول ۱۳۲۶ ه.ق .مجلس شورای ملی را به توپ بست ملک المتکلمین و میرزا جهانگیر خان صور اسرافیل و عدهای دیگر از آزادیخواهان را کشت . در تبریز ستارخان بحمایت مشروطه برخاست شاه عین الدوله را برای سرکوبی مجاهدین تبریز فرستاد اما کاری از پیش نبرد مجاهدین از اطراف بقصد تصرف پایتخت حرکت کردند و سربازان محمد علیشاه از عهده جلوگیری آنها بر نیامدند و در ماه جمادی الثانی ۱۳۲۷ ه. قوای مجاهدین وارد تهران شدند محمد علیشاه به سفارت روس در زرگنده پناه برد و از سلطنت خلع شد و سپس از ایران خارج گردید و احمد میرزا پسر ۱۲ ساله اش به سلطنت رسید.

پیشنهاد کاربران

برای یادسپاری آسانتر می توان با کلمات بازی کرد و داستان ساخت.
شاهان قاجار، همه ی آنها شاه هستند غیر از اولی که اول اسمش آغا و آخر آن خان است گویا هنوز کسی به شاهی آن را قبول نمی کرد یا به اسم آن نمیامد. آقا محمد خان که به یک پیروزی و فتحی دست یافت و آن ایجاد سلسله ی قاجار بود لذا کلمه ی فتح را می پسندید پس شاید به همین مسئله، مثلا پسر برادرش جانشین او شد یعنی فتحعلی شاه، اما همین فتحعلی شاه به جای فتح، باز تکرار می کنم، به جای فتح و پیروزی از روسیه شکست خورد. نتیجهٔ این شکست امضای عهدنامه های ترکمانچای و گلستان بود که به موجب آن، بخش های بزرگی از قلمروهای شمال غربی ایران از جمله کشورهای امروزی ارمنستان، گرجستان، داغستان، جمهوری آذربایجان و نخجوان از ایران جدا شد فتحعلی شاه فرزندی داشت به نام عباس میرزا که در جنگها شرکت می کرد و قبل از پدر از دنیا رفت و پسرش محمد شاه به تخت پادشاهی رسید شاید بشود گفت که فتحعلی شاه به عباس میرزا گفت اسم این پسر را ، اسم شاه اول قاجار بگذار چراکه اگر او نبود من هم شاه نبودم و عباس میرزا با این قصه ی ساختگی ما اسم پسر را محمد گذاشت و از قضا همین پسر، شاه شد تا نام آقا محمد خان هم مثلاً زنده بماند از� اتفاقات مهم دوران محمد شاه ظهور باب بود که اوحاضر نشد با فتوای روحانیون شیعه مبنی بر قتل او موافقت کند. اما بعد از محمد شاه دوتا شاه داریم که در اسمشان کلمه ی دین است اولی ناصرالدین شاه و دیگری مظفرالدین شاه، �حکومت ناصرالدین شاه آخرین حکومت در ایران با شیوه پادشاهی مطلقه بود. ناصرالدین شاه، پسر� محمد شاه، نخستین پادشاه ایرانی بود که در رأس هیئت حاکمه عازم اروپای نوین شد. سید علی محمد باب، مؤسس آئین بابی به دستور او تیرباران شد. ناصرالدین شاه نخستین صدراعظم خود امیرکبیر را به قتل رساند. . او به افتخار نیم قرن سلطنت بر ایران، خود را �صاحبقران� می نامید ناصرالدین شاه در سال ۱۲۷۵ خورشیدی و در آستانهٔ مراسم پنجاهمین سال پادشاهی اش به ضرب گلوله توسط میرزا رضا کرمانی که یکی از پیروان سید جمال الدین اسدآبادی بود، ترور شد اما آبجی مظفر، کتابی است که شرح حال و زندگینامه مظفرالدین شاه پسر چهارم ناصرالدین شاه می پردازد آبجی لقبی بوده که مردم تهران آن زمان به مظفرالدین شاه داده و حتی اشعاری نیز در این خصوص برایش سروده بودند او فرمان مشروطیت را امضا نمود و تنها ده روز پس از امضای قانون اساسی درگذشت. وی به خاطر همین اقدامات در تاریخ ایران به شاه مشروطه مشهور می باشد. ( مظفر تاج را دو نیم کرد نیمی برای مجلس ) . شاه بعدی محمدعلی شاه بود که به مخالفت با مشروطه پرداخت. وی مجلس شورای ملی را به توپ بست و بسیاری از آزادی خواهان را به قتل رساند. این رویدادها به استبداد صغیر معروف است در تبریز ستارخان ( سردار ملی، ستاره ها وقتی سر دار می روند ) و باقرخان ( سالار ملی، سالاری به قر و فر نیست ) بحمایت مشروطه برخاست و سرانجام مجاهدین از اطراف بقصد تصرف پایتخت حرکت کردند و سربازان محمد علیشاه از عهده جلوگیری آنها بر نیامدند و آنها وارد تهران شدند محمد علیشاه به سفارت روس پناه برد و از سلطنت خلع شد و سپس از ایران خارج گردید و احمد میرزا پسر ۱۲ ساله اش به سلطنت رسید. احمد شاه تا ۱۸ سالگی و رسیدن به سن قانونی نقشی در اداره کشور نداشت و �عضد الملک� بزرگ خاندان قاجار که از سوی شورائی متشکل از علما و برخی نمایندگان مجلس اول و سران مجاهدین به نیابت سلطنت برگزیده شده بود، زمام امور را عهده دار بود احمد شاه 17 سال پادشاه بود. در طول این مدت مانند پدربزرگ و جد خود سفرهای متعددی به اروپا انجام داد. در سالهای پادشاهی احمد شاه، ایران شاهد حوادث متعددی بود. اعدام شیخ فضل الله نوری ـ به توپ بستن بارگاه امام رضا ( ع ) توسط نظامیان روسیه ـ قیام مردم بوشهر علیه نظامیان انگلیس ـ قیام شیخ محمد خیابانی ـ قیام میرزا کوچک خان جنگلی - کودتای رضاخان پهلوی، اما سالهای جنگ اول جهانی بحرانی ترین سالهای حکومت احمد شاه بود. با آنکه احمد شاه در مجلس شورای ملی دولت ایران را بیطرف خواند، در سالهای جنگ، ایران به اشغال روسیه و انگلیس و عثمانی در آمد، سپس قرارداد 1919 به این اشغالگری رسمیت بخشید و سبب تجزیه ایران شد. در سالهای پایانی حکومت وی کودتای مشترک رضاخان و سیدضیاءالدین طباطبائی، به وقوع پیوست. و مقدمات سلب قدرت از احمد شاه و انقراض سلسله قاجار فراهم شد و این سلسله نهایتاً به موجب مصوبه ای که در آبان 1304 در مجلس شورای ملی به تصویب رسید، منقرض گردید. بدین ترتیب احمد شاه که دو سال قبل از این مصوبه و مقارن کودتای رضاخان در اروپا بسر می برد از سلطنت خلع گردید.
...
[مشاهده متن کامل]

( ۱ ) آغامحمدخان ( آغامحمدخان شاه! )
( ۲ ) فتحعلی شاه ( شکستعلی شاه )
( ۳ ) محمدشاه ( همنام و همخو شاه اول )
( ۴ ) ناصرالدین شاه ( آخرین پادشاهی مطلقه )
( ۵ ) مظفرالدین شاه ( شاه مشروطه )
( ۶ ) محمدعلی شاه ( توپ بستن مجلس )
( ۷ ) احمدشاه ( در ۱۲ سالگی به سلطنت رسید )

محمدعلی شاه قاجار در سال ۱۲۵۱ زاده شد.
ششمین پادشاه از دودمان قاجار که در ۱۲۸۵ خورشیدی به سلطنت رسید و به مخالفت با مشروطه پرداخت.
وی مجلس شورای ملی را به توپ بست و بسیاری از آزادی خواهان را به قتل رساند.
...
[مشاهده متن کامل]

این رویدادها به استبداد صغیر معروف است. او زمانی که مشروطه خواهان تهران را فتح کردند، به سفارت روسیه در تهران پناهنده شد و با فشارهای داخلی و خارجی مجبور به ترک ایران شد. مشروطه خواهان پس از وی پسر خردسالش احمدشاه قاجار را به سلطنت انتخاب کردند.
در روز 16 فروردین 1303 محمد علی شاه ششمین پادشاه قاجار و پسر ارشد مظفرالدین شاه، بر اثر بیماری دیابت حاد و نیز نارسایی کلیه در 52 سالگی در شهر سن رمو ایتالیا درگذشت. جسد وی از طریق یکی از بنادر ایتالیا با کشتی به کربلا منتقل و در آنجا به خاک سپرد . مرگ محمد علی شاه 15 سال پس از خروج وی از ایران و یک سال قبل از انقراض سلسله قاجار رخ داد

بپرس