[ویکی فقه] از برجسته ترین رجال شیعی جبل عامل شمس الدین محمد بن مکی (۷۳۴ - ۷۸۶ هـ. ق.) معروف به « شهید اول » می باشد که در برخی کتب تراجم او را امام الفقهاء، شیخ شهید ابوعبدالله جمال الدین محمد بن مکی العاملی، معرفی کرده اند.
شهید اول در مدت عمر کوتاه و پربرکت خود آثار ارزنده ای در علوم و فنون مختلف اسلامی از خویش بر جای نهاد، اما بیشتر در زمینه فقه معروف و مشهور است. «لمعه دمشقیه» عالی ترین منبع و متن متقن فقه شیعه است که به تقاضای یکی از فرمانروایان « سربداران » به نام سلطان علی بن مؤید قمی و در زندان بنا به نقل فرزندش طی مدت هفت روز به رشته نگارش در آورد و توسط شمس الدین محمد آوی به دست سربداران رسانید. شهید اول بر اثر حسادت و کینه برخی از علما و قضات وابسته به دستگاه حکومت « چرکس ها » که بر دمشق حکومت می کردند و نیز به اتهام ارتباط با سربداران به زندان افکنده شد و پس از محاکمه، فتوای قتلش صادر گردید و بعد از کشتن او، بدنش را به دار زدند، سپس سنگسار کردند و بعد از آن جسم بی جانش را سوزانیدند. از او چهار فرزند به جای ماند که در منابع شیعی به نیکی و ستایش بسیار یاد می شوند. همچنین از نسل شهید اول دانشوران، بزرگان و ادیبانی فرزانه و اهل فضیلت برخاسته اند که در حلب و جبل عامل به سر می بردند و معروف به خانواده های «شمس الدین» هستند. حجة الاسلام والمسلمین شیخ عبدالکریم شمس الدین که از فضلای تحصیل کرده نجف است، از طریق شیخ شمس الدین عاملی (فرزند شهید اول) نسبش به این دانشمند به خون خفته می رسد.
دوران صباوت و تحصیلات مقدماتی
ماه شعبان به لحاظ برکات معنوی و نیز قرار گرفتن سالروز تولد چند تن از ائمه بزرگوار شیعه برای شیخ عبدالکریم مسرت بخش بود، اما در شعبان سال ۱۳۵۳ هـ. ق. به او نشاطی مضاعف دست داد، زیرا ضمن آن که به استقبال سالروز ولادت منجی عالم بشریت رفته است و همراه با مردمان محله در تدارک برپایی جشن و مراسم سرور و شادی برای تکریم خورشید امامت و واپسین ستاره هدایت می باشد، به وی خبر می دهند: صاحب فرزندی شده ای، مبارک باشد، پسر است. او میلاد این کودک را در سالروز ولادت حضرت بقیة الله الاعظم (ارواحنافداه) و در جوار بارگاه مقدس و ملکوتی حضرت علی علیه السلام در نجف اشرف به فال نیک می گیرد و در سیمای پر فروغش آینده ای درخشان را مشاهده می کند و به میمنت این تقارن، نامش را محمد مهدی می نهد. وی در دامان مادری پرهیزگار و با عطوفت و در پرتو محبت های پدری پارسا و عالم، دوران صباوت را سپری کرد و به دلیل مراقبت های تربیتی خانواده و ویژگی های رفتاری والدین که در عرصه زندگی پای بند به ارزش ها بودند، جوانه های فضیلت در روح و روان این طفل ریشه دوانیده و او را مشتاق معرفت و حکمت نمود.هر روز که می گذشت شعله های نبوغش افزون می گشت و رشد غبطه بر انگیزش برای آشنایان روشن تر می شد. پدرش که برای تکمیل علوم دینی و فراگیری معارف علوی به عراق مهاجرت کرده و در نجف به سر می برد، برای استادان و برخی از دوستان دانشور خویش نقل می کند که: صاحب فرزندی با این مشخصات ذهنی و فکری شده ام و اکنون که خوشه چینی من از خرمن معاریف این سامان رو به پایان است و در صدد بازگشت به لبنان هستم دریغم می آید که نوجوانی با این استعداد و قدرت فکری فوق العاده را از چشمه جوشان نجف محروم کنم. از سوی دیگر وابستگی عاطفی من به خصوص مادرش در این تصمیم تردید ایجاد می کند.
← باقی ماندن در نجف
دوران تحصیلات محمد مهدی شمس الدین در نجف همراه با فقر و فلاکت بسیار زیاد بوده به گونه ای که حتی گاهی در گرسنگی کامل شبانه روزی به سر می برده است. خودش به این دوره از زندگی خویش اشاره کرده و گفته است: از روزهای تحصیل، بعضی از خاطرات خوش و تلخ را به یاد دارم که بسیار مناسب است طلبه های جوان و مبتدی آن ها را در نظر داشته باشند. من نیز هدفم از بازگویی این خاطرات از باب ذکر نعمت های خداوند است که به من تفضل فرموده است. در آن ایام رسیدگی به مسایل مادی و گرفتاری های طلبه ها از سوی مراجع تقلید در نجف بسیار اندک بود، از این روی، بر اثر کمبود مواد غذایی، گرفتار قحطی شدیم. همچنین بر اثر کمبود، قدرت خرید لباس را نداشتیم. لباس های تابستانی را در زمستان به بر می کردیم. زمستان هایی سخت بر ماگذشت در حالی که جز یک قطعه لحاف پوسیده و قدیمی پوششی نداشتیم که قسمتی از آن را در زیر خود قرار داده و با قسمت دیگر آن خود را می پوشاندیم. زندگی سخت و فلاکت باری داشتیم.
← محرومیت و نیازمندی
...
شهید اول در مدت عمر کوتاه و پربرکت خود آثار ارزنده ای در علوم و فنون مختلف اسلامی از خویش بر جای نهاد، اما بیشتر در زمینه فقه معروف و مشهور است. «لمعه دمشقیه» عالی ترین منبع و متن متقن فقه شیعه است که به تقاضای یکی از فرمانروایان « سربداران » به نام سلطان علی بن مؤید قمی و در زندان بنا به نقل فرزندش طی مدت هفت روز به رشته نگارش در آورد و توسط شمس الدین محمد آوی به دست سربداران رسانید. شهید اول بر اثر حسادت و کینه برخی از علما و قضات وابسته به دستگاه حکومت « چرکس ها » که بر دمشق حکومت می کردند و نیز به اتهام ارتباط با سربداران به زندان افکنده شد و پس از محاکمه، فتوای قتلش صادر گردید و بعد از کشتن او، بدنش را به دار زدند، سپس سنگسار کردند و بعد از آن جسم بی جانش را سوزانیدند. از او چهار فرزند به جای ماند که در منابع شیعی به نیکی و ستایش بسیار یاد می شوند. همچنین از نسل شهید اول دانشوران، بزرگان و ادیبانی فرزانه و اهل فضیلت برخاسته اند که در حلب و جبل عامل به سر می بردند و معروف به خانواده های «شمس الدین» هستند. حجة الاسلام والمسلمین شیخ عبدالکریم شمس الدین که از فضلای تحصیل کرده نجف است، از طریق شیخ شمس الدین عاملی (فرزند شهید اول) نسبش به این دانشمند به خون خفته می رسد.
دوران صباوت و تحصیلات مقدماتی
ماه شعبان به لحاظ برکات معنوی و نیز قرار گرفتن سالروز تولد چند تن از ائمه بزرگوار شیعه برای شیخ عبدالکریم مسرت بخش بود، اما در شعبان سال ۱۳۵۳ هـ. ق. به او نشاطی مضاعف دست داد، زیرا ضمن آن که به استقبال سالروز ولادت منجی عالم بشریت رفته است و همراه با مردمان محله در تدارک برپایی جشن و مراسم سرور و شادی برای تکریم خورشید امامت و واپسین ستاره هدایت می باشد، به وی خبر می دهند: صاحب فرزندی شده ای، مبارک باشد، پسر است. او میلاد این کودک را در سالروز ولادت حضرت بقیة الله الاعظم (ارواحنافداه) و در جوار بارگاه مقدس و ملکوتی حضرت علی علیه السلام در نجف اشرف به فال نیک می گیرد و در سیمای پر فروغش آینده ای درخشان را مشاهده می کند و به میمنت این تقارن، نامش را محمد مهدی می نهد. وی در دامان مادری پرهیزگار و با عطوفت و در پرتو محبت های پدری پارسا و عالم، دوران صباوت را سپری کرد و به دلیل مراقبت های تربیتی خانواده و ویژگی های رفتاری والدین که در عرصه زندگی پای بند به ارزش ها بودند، جوانه های فضیلت در روح و روان این طفل ریشه دوانیده و او را مشتاق معرفت و حکمت نمود.هر روز که می گذشت شعله های نبوغش افزون می گشت و رشد غبطه بر انگیزش برای آشنایان روشن تر می شد. پدرش که برای تکمیل علوم دینی و فراگیری معارف علوی به عراق مهاجرت کرده و در نجف به سر می برد، برای استادان و برخی از دوستان دانشور خویش نقل می کند که: صاحب فرزندی با این مشخصات ذهنی و فکری شده ام و اکنون که خوشه چینی من از خرمن معاریف این سامان رو به پایان است و در صدد بازگشت به لبنان هستم دریغم می آید که نوجوانی با این استعداد و قدرت فکری فوق العاده را از چشمه جوشان نجف محروم کنم. از سوی دیگر وابستگی عاطفی من به خصوص مادرش در این تصمیم تردید ایجاد می کند.
← باقی ماندن در نجف
دوران تحصیلات محمد مهدی شمس الدین در نجف همراه با فقر و فلاکت بسیار زیاد بوده به گونه ای که حتی گاهی در گرسنگی کامل شبانه روزی به سر می برده است. خودش به این دوره از زندگی خویش اشاره کرده و گفته است: از روزهای تحصیل، بعضی از خاطرات خوش و تلخ را به یاد دارم که بسیار مناسب است طلبه های جوان و مبتدی آن ها را در نظر داشته باشند. من نیز هدفم از بازگویی این خاطرات از باب ذکر نعمت های خداوند است که به من تفضل فرموده است. در آن ایام رسیدگی به مسایل مادی و گرفتاری های طلبه ها از سوی مراجع تقلید در نجف بسیار اندک بود، از این روی، بر اثر کمبود مواد غذایی، گرفتار قحطی شدیم. همچنین بر اثر کمبود، قدرت خرید لباس را نداشتیم. لباس های تابستانی را در زمستان به بر می کردیم. زمستان هایی سخت بر ماگذشت در حالی که جز یک قطعه لحاف پوسیده و قدیمی پوششی نداشتیم که قسمتی از آن را در زیر خود قرار داده و با قسمت دیگر آن خود را می پوشاندیم. زندگی سخت و فلاکت باری داشتیم.
← محرومیت و نیازمندی
...
wikifeqh: محمدمهدی_شمس الدین
[ویکی شیعه] محمد مهدی شمس الدین (۱۹۳۶- ۲۰۰۱م)، عالم دینی، نظریه پرداز سیاسی لبنانی و رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان. فعالیت های علمی و سیاسی خود را در نجف با شاگردی نزد سید محسن حکیم و آیت الله خویی آغاز کرد. همکاری با سید محمد باقر صدر و محمدحسین فضل الله در تأسیس حزب الدعوه و مجله الاضواء از مهمترین فعالیت های سیاسی او در عراق بود. شمس الدین در ۱۹۷۵م، نیابت شورای عالی شیعیان لبنان به ریاست امام موسی صدر را پذیرفت. پس از ناپدید شدن امام موسی صدر در سال ۱۹۷۸م، او ریاست این شورا را بر عهده گرفت و در ۱۳۷۲ش به طور رسمی به عنوان رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان انتخاب شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران او به رغم جانبداری از این انقلاب، بر استقلال هویتی شیعیان لبنان تأکید داشت. تأسیس حزب الله لبنان و به ویژه درگیری های خونین جنبش امل با حزب الله تأثیری عمیق در اندیشه و رفتار سیاسی او گذاشت. به دنبال این درگیری ها، نظریه ولایت امت بر خویش را در رویارویی با نظریه ولایت فقیه مطرح کرد. از وی آثار بسیاری چون نظام الحکم والإدارة فی الإسلام و انصار الحسین برجا مانده است.
پدر شمس الدین، عبدالکریم، از علمای لبنان بود که سال ها در نجف به تحصیل و تدریس اشتغال داشت. محمد مهدی، ۳۳ سال از عمرش را در عراق گذراند، در این مدت علاوه بر تحصیل علوم دینی نزد فقهایی، چون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی، فعالیت های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران او به رغم جانبداری از این انقلاب، بر استقلال هویتی شیعیان لبنان تأکید داشت. تأسیس حزب الله لبنان و به ویژه درگیری های خونین جنبش امل با حزب الله تأثیری عمیق در اندیشه و رفتار سیاسی او گذاشت. به دنبال این درگیری ها، نظریه ولایت امت بر خویش را در رویارویی با نظریه ولایت فقیه مطرح کرد. از وی آثار بسیاری چون نظام الحکم والإدارة فی الإسلام و انصار الحسین برجا مانده است.
پدر شمس الدین، عبدالکریم، از علمای لبنان بود که سال ها در نجف به تحصیل و تدریس اشتغال داشت. محمد مهدی، ۳۳ سال از عمرش را در عراق گذراند، در این مدت علاوه بر تحصیل علوم دینی نزد فقهایی، چون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی، فعالیت های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز داشت.
wikishia: محمدمهدی_شمس الدین