[ویکی فقه] مخاطب تنزیلی به شیء یا شخصِ فرض شده به عنوان مخاطب حقیقی اطلاق می شود.
مخاطَب تنزیلی، که مقابل مخاطب حقیقی می باشد، مخاطبی است که یا در مجلس خطاب حضور ندارد و در آینده به وجود می آید، یا در مجلس خطاب حضور دارد، ولی ملتفت نیست غافل است یا این که دارای شعور نیست، مثل کوه یا سنگ که نازل منزله و در حکم مخاطب حقیقی شمرده شده است؛ برای مثال در آیه شریفه: ﴿وَقِیلَ یا اَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَیا سَماءُ اَقْلِعِی ...﴾ زمین و آسمان مخاطب قرار گرفته اند.در کتاب «انوار الاصول» آمده است: «انّ الوجدان حاکم علی انّ فی مثل «یا کوکبا ما کان اقصر عمره» الذی لیس المخاطب حقیقیا، لعدم کونه حاضرا ملتفتا...».
مخاطَب تنزیلی، که مقابل مخاطب حقیقی می باشد، مخاطبی است که یا در مجلس خطاب حضور ندارد و در آینده به وجود می آید، یا در مجلس خطاب حضور دارد، ولی ملتفت نیست غافل است یا این که دارای شعور نیست، مثل کوه یا سنگ که نازل منزله و در حکم مخاطب حقیقی شمرده شده است؛ برای مثال در آیه شریفه: ﴿وَقِیلَ یا اَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَیا سَماءُ اَقْلِعِی ...﴾ زمین و آسمان مخاطب قرار گرفته اند.در کتاب «انوار الاصول» آمده است: «انّ الوجدان حاکم علی انّ فی مثل «یا کوکبا ما کان اقصر عمره» الذی لیس المخاطب حقیقیا، لعدم کونه حاضرا ملتفتا...».
wikifeqh: مخاطب_تنزیلی