[ویکی فقه] مخاطبان قرآن. از برخی روایات چنین استفاده شده است که مخاطبان قرآن فقط پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و امامان معصوم علیه السّلام هستند.
برای نمونه، زید شحام از امام باقر علیه السّلام روایت می کند که آن حضرت خطاب به قتادة بن دعامه (فقیه اهل بصره) با لحن توبیخ آمیز می فرماید: به من خبر رسیده است که قرآن را تفسیر می کنی… اگر به استنباط شخصی یا به استناد اقوال سایر مردم چنین می کنی، خود و دیگران را هلاک کرده ای؛ زیرا قرآن را تنها کسی می فهمد که مخاطب آن است (انما یعرف القرآن من خوطب به).
دیدگاه مشهور
اما قول مشهور آن است که قرآن برای عموم مردم نازل شده است و همه مردم مخاطب قرآن هستند و احادیثی که نوعی اختصاص از آن فهمیده می شود، ناظر به فهم معانی بطون قرآن یا امثال آن است.
عمومیت قرآن
از زاویه دیگر این پرسش مطرح است که آیا قرآن برای همه جهانیان است یا به مؤمنان و متقیان اختصاص دارد؟ در بعضی از آیات، تعبیراتی نظیر (هدی للمتقین) و (وهدی وبشری للمؤمنین) آمده است؛ ولی در بعضی دیگر مانند (ان هو الا ذکر للعالمین) و (وما ارسلناک الا رحمة للعالمین) قرآن را برای عموم مردم دانسته است.در پاسخ این پرسش گفته شده: در آیاتی که خطاب قرآن به همه مردم عالم است، در واقع می خواهد بگوید قرآن به قوم و دسته خاصی اختصاص ندارد و هر کس به طرف قرآن بیاید نجات می یابد؛ اما در آیاتی که از کتاب هدایت بودن برای مؤمنان و متقیان نام می برد، می خواهد این نکته را روشن کند که سرانجام چه کسانی رو به قرآن می آورند و چه گروه هایی از آن دوری خواهند گزید.
برای نمونه، زید شحام از امام باقر علیه السّلام روایت می کند که آن حضرت خطاب به قتادة بن دعامه (فقیه اهل بصره) با لحن توبیخ آمیز می فرماید: به من خبر رسیده است که قرآن را تفسیر می کنی… اگر به استنباط شخصی یا به استناد اقوال سایر مردم چنین می کنی، خود و دیگران را هلاک کرده ای؛ زیرا قرآن را تنها کسی می فهمد که مخاطب آن است (انما یعرف القرآن من خوطب به).
دیدگاه مشهور
اما قول مشهور آن است که قرآن برای عموم مردم نازل شده است و همه مردم مخاطب قرآن هستند و احادیثی که نوعی اختصاص از آن فهمیده می شود، ناظر به فهم معانی بطون قرآن یا امثال آن است.
عمومیت قرآن
از زاویه دیگر این پرسش مطرح است که آیا قرآن برای همه جهانیان است یا به مؤمنان و متقیان اختصاص دارد؟ در بعضی از آیات، تعبیراتی نظیر (هدی للمتقین) و (وهدی وبشری للمؤمنین) آمده است؛ ولی در بعضی دیگر مانند (ان هو الا ذکر للعالمین) و (وما ارسلناک الا رحمة للعالمین) قرآن را برای عموم مردم دانسته است.در پاسخ این پرسش گفته شده: در آیاتی که خطاب قرآن به همه مردم عالم است، در واقع می خواهد بگوید قرآن به قوم و دسته خاصی اختصاص ندارد و هر کس به طرف قرآن بیاید نجات می یابد؛ اما در آیاتی که از کتاب هدایت بودن برای مؤمنان و متقیان نام می برد، می خواهد این نکته را روشن کند که سرانجام چه کسانی رو به قرآن می آورند و چه گروه هایی از آن دوری خواهند گزید.
wikifeqh: مخاطبان_قرآن
[ویکی فقه] مخاطبان قرآن (قرآن). مخاطبان قرآن با توجه به آیات قرآن عبارتند از:
همه مردم، مخاطب قرآن:۱. قُلْ أَیُّ شَیْ ءٍ أَکْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِیدٌ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ وَ أُوحِیَ إِلَیَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَکُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّکُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِی بَرِی ءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ.
انعام/سوره۶، آیه۱۹.
اهل ایمان از مخاطبان قرآن:یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَقُولُوا ....
بقره/سوره۲، آیه۱۰۴.
اهل کتاب، از مخاطبان قرآن:۱. قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلى کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ.
آل عمران/سوره۳، آیه۶۴.
...
همه مردم، مخاطب قرآن:۱. قُلْ أَیُّ شَیْ ءٍ أَکْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِیدٌ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ وَ أُوحِیَ إِلَیَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَکُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّکُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِی بَرِی ءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ.
انعام/سوره۶، آیه۱۹.
اهل ایمان از مخاطبان قرآن:یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَقُولُوا ....
بقره/سوره۲، آیه۱۰۴.
اهل کتاب، از مخاطبان قرآن:۱. قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلى کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ.
آل عمران/سوره۳، آیه۶۴.
...
wikifeqh: مخاطبان_قرآن_(قرآن)