مدینه المعاجز

[ویکی فقه] مدینة المعاجز (کتاب). «مدینة معاجز الائمة اثنی عشر و دلائل الحجج علی البشر»، تالیف سید هاشم بحرانی ، کتابی است درباره معجزات ائمه دوازده گانه شیعه که به زبان عربی نگارش یافته است.
کتاب حاضر دارای دوازده باب، در هشت جلد، به عدد امامان دوازده گانه شیعه علیه السّلام ، است که ذیل هر باب مولف به نقل معجزات یکی از ائمه علیه السّلام پرداخته است.

[ویکی اهل البیت] مَدینةُ مَعاجز الأئمة الاثنی عَشَر وَ دَلائلُ الحُجَج عَلی البَشَر مشهور به مدینه المعاجز کتابی است اثر عالم شیعی، سید هاشم بحرانی که درباره معجزات ائمه اثنی عشر شیعه و به زبان عربی نگارش یافته است.
سید هاشم توبَلانی بحرانی مشهور به علامه بحرانی از فقها، محدثین و مفسرین شیعه در قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم هجری قمری و اهل بحرین است. او مرجعیت دینی و اجتماعی اهالی بحرین را بر عهده داشت. کتاب تفسیری البرهان فی تفسیر القرآن از اوست. شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه شاگرد اوست. بحرانی در 1107 یا 1109ق وفات یافت و پیکرش در توبَلی ، در گورستان مشهور ماتینی به خاک سپرده شد.
نویسنده کتاب را به دوازده باب تقسیم کرده و هر بابی را به بیان معجزات یکی از امامان معصوم علیهم السلام اختصاص داده و مجموعاً بالغ بر دو هزار و شصت و شش معجزه از معجزات باهره ایشان را نقل کرده است. ذیل برخی از معجزات، روایات متعددی هم از مصادر و منابع معتبر فریقین که برخی از آنها تاکنون به چاپ نرسیده است، نقل می کند.
نویسنده در آغاز کتاب از بیش از صد کتاب که در موضوع امامت تا زمان وی نوشته شده، نام می برد و به آثاری چون: کتاب الامامة الکبیر، ابراهیم بن محمد بن سعید ابن هلال بن عاصم بن سعد بن مسعود ثقفی، کتاب الاستشفاء فی الامامة، اسماعیل بن علی بن اسحاق بن ابی سهل بن نوبخت، کتاب امامة علی علیه السلام، ابن خالویه، کتاب الامامة، ابومحمد حکم بن هشام بن حکم، کتاب الامامة الکبیر، فضل بن شاذان و... اشاره می کند.
این کتاب از فخیمترین آثاری است که درباره معجزات ائمه اطهار علیهم السلام نگاشته شده است و از این ویژگی مهم برخوردار است که در اکثر موارد به نقل معجزاتی می پردازد که راویان شیعی و سنی در آن اتفاق نظر دارند و برخی رویات احادیث این کتاب از رویات صحاح اهل سنت هستند.
علیرغم این ویژگی در برخی موارد روایات تکراری به چشم می خورد مثلا حدیثی را که در مورد معجزات حضرت امیرالمومنین علیه السلام نقل می کند به عینه در مورد معجزات حسنین علیهماالسلام نیز روایت می کند.
علاوه بر این در مواردی چند احادیثی نقل می کند که با مقام عصمت ائمه معصومین علیهم السلام ناسازگار است. همچنین در پاره ای موارد حدیثی را ذکر می کند که هیچ اثری از آن در آثاری که تا زمان وی نگاشته شده موجود نمی باشد.
علامه بحرانی در سوم جمادی الاول سال 1090 هـ.ق از نگارش این اثر فراغت یافته است. استنساخ این اثر در سال 1290 هـ.ق به قلم علی بن عباس قزوینی صورت گرفته و نخستین بار قبل از سال 1300 هـ.ق و بار دوم در سال 1300 هـ.ق به چاپ رسیده است.

[ویکی فقه] مدینه المعاجز (کتاب). «مدینة معاجز الائمة اثنی عشر و دلائل الحجج علی البشر»، تالیف سید هاشم بحرانی ، کتابی است درباره معجزات ائمه دوازده گانه شیعه که به زبان عربی نگارش یافته است.
کتاب حاضر دارای دوازده باب، در هشت جلد، به عدد امامان دوازده گانه شیعه علیه السّلام ، است که ذیل هر باب مولف به نقل معجزات یکی از ائمه علیه السّلام پرداخته است.
گزارش محتوا
مولف در هر باب، جداگانه به بیان معجزات امامان معصوم علیه السّلام پرداخته و درباره معجزات ایشان حدود دو هزار و شصت و شش معجزه را ذکر می کند و در ذیل برخی معجزات به نقل روایات متعددی از منابع و مصادر معتبر مورد قبول فریقین می پردازد. علامه بحرانی در آغاز کتاب به حدود صد اثر که درباره موضوع امامت تا زمان وی نگارش یافته اشاره می کند. از ویژگی های کتاب این است که در اثبات معجزات ائمه معصومین علیه السّلام به روایاتی استناد می کند که مورد پذیرش اهل سنت و شیعیان است و برخی از روات احادیث وی از جمله روات صحاح سته اهل سنت هستند. ولی با وجود این به جهت تکرار روایات در برخی موارد به نقص و کاستی دچار است، مثلا در بیان معجزات علی علیه السّلام ، به نقل روایتی می پردازد که همان روایت را بعینه به هنگام یاد کرد معجزات امام حسن علیه السّلام و امام حسین علیه السّلام نیز ذکر می کند و ثانیا در برخی موارد به نقل روایاتی می پردازد که با عصمت ائمه علیه السّلام ناسازگار است.
نسخه شناسی
علامه بحرانی در سوم جمادی الاولی سال ۱۰۹۰ ق، از نگارش این اثر فراغت یافته است. استنساخ این اثر در سال ۱۲۹۰ ق به قلم علی بن عباس قزوینی صورت گرفته و نخستین بار قبل از سال ۱۳۰۰ ق و بار دوم در سال ۱۳۰۰ ق به چاپ رسیده است. نسخه خطی این کتاب در کتابخانه آل عصفور بوشهر و نیز اداره اوقاف مرکزی ایران نگهداری می شود که متاسفانه نسخه ای است، ناقص و تاکنون نسخه ای کامل از این کتاب که شامل تمام معجزات ائمه معصومین علیه السّلام باشد، به دست نیامده است. نسخه حاضر در برنامه در قطع وزیری با جلد گالینگور در هشت جلد (ج اول ۵۵۹ صفحه، ج دوم ۴۹۲ صفحه، ج سوم ۵۶۱ صفحه، ج چهارم ۴۴۳ صفحه، ج پنجم ۴۷۳ صفحه، ج ششم ۴۶۳ صفحه، ج هفتم ۶۸۱ صفحه و ج هشتم ۳۹۹ صفحه) برای بار در سال توسط موسسه المعارف الاسلامیه، منتشر شده است.