مسجد حنانه

مسجد حَنّانه یا یوحنان در بین راه نجف و کوفه، سمت شمال نجف، واقع است. بر طبق نقل های تاریخی و به اعتقاد شیعیان، زمین این مسجد دو بار در عزای امامان شیعه ناله کرده است: یک بار در زمان تشییع علی بن ابی طالب و یک بار نیز بعد از واقعه عاشورا.
بر اساس باورهای شیعیان، دو واقعه در این مکان رخ داده است:
در این محل ستون ( یا دیواری ) قرار داشته است که هنگام تشییع شبانه علی از کوفه به نجف وقتی بدن وی را از کنار این مکان عبور می دادند، این ستون از حزن و تأسف خم شد. [ ۱] که بر اساس نظر شیخ طوسی ظاهراً مسجد حنّانه، در جایگاه همان ستون بنا شده است. در روایتی از جعفر صادق آمده است:«هنگامی که جنازه علی را از این جا عبور می دادند این ستون از اندوه بر درگذشت او خم شد، چنان که تخت ابرهه هنگام ورود عبدالمطلب بر او خم شد». [ ۲]
همچنین شیعیان معتقدند، به هنگام حمل سرهای کشتگان کربلا به کوفه، سر حسین را بر زمین این مسجد گذاشتند. گفته اند در این هنگام صدایی شبیه به ناله بچه شتری ( حنانه ) که مادرش را گم کرده باشد بلند شد. [ نیازمند منبع] نقل شده است که جعفر صادق هنگام سفر به کوفه و نجف، در سه مکان ایستاده و نماز گزارده است که یکی از آنها در این محل بود: «سر جدم حسین را در اینجا نهادند». [ ۳]
حنانه به معنای ناله کننده ، نوحه کننده است. دروجه نامگذاری این مسجد گفته شده ، به علت ناله آن ستون در زمان تشیع جنازه علی است. وجه دیگر را ناله زمین این منطقه در زمان حضور سرهای کشتگان کربلا دانسته اند. برخی نیز گفته اند نام این مسجد از «حنا»، نام دیر قدیمی مسیحیان که در این محل قرار داشته، گرفته شده است. [ ۴]