مشکور محمدجواد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] محمد جوادمشکور مورخ و استاد ادبیات و علوم انسانی در سال 1297ش در محله سنگلج تهران به دنیا آمد. قبیله مشکور همه از عالمان دین بودند و او در خانواده ای اهل علم بالید. پدر او، علاءالدین نواده شیخ علی ارموی از علمای بزرگ ارومیه بود و در زمان ناصرالدین شاه به تهران کوچید و به امر شاه نیابت سید زین العابدین امام جمعه تهران را در مسجد شاه به عهده گرفت. پسر شیخ علی، شیخ محمدحسن، خود از تلامذه شیخ مرتضی انصاری بود. پدر دکتر مشکور نیز در نجف اشرف در محضر عالمان بزرگ روزگار چون آخوند خراسانی و آقا ضیاءالدین عراقی علم آموخت.
مشکور تحصیلات ابتدایی را در مدرسه تمدن و تحصیلات متوسطه را در مدرسه دارالفنون گذراند. سپس وارد دانشسرای عالی و دانشکده معقول و منقول و در سال 1318ش موفق به اخذ درجه کارشناسی در ادبیات فارسی و ادبیات عرب شد. پس از آن مدتی به تدریس در دبیرستان ها پرداخت.
وی در کنار تحصیلات آکادمیک به تلمّذ نزد برخی از بزرگان فرهنگ ادب و تاریخ پرداخت، ابتدا نزد دایی های خود شریعت سنگلجی و محمدمهدی سنگلجی و سپس از محضر استادانی، چون علامه طباطبایی، علامه محمد بن عبدالوهاب قزوینی، مهدی آشتیانی، بدیع الزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، ملک الشعرای بهار و عباس اقبال به تحصیل علم پرداخت.
در سال 1332ش به پاریس عزیمت کرد و در سال 1336ش به اخذ درجه دکترا در تاریخ اسلام و فرق آن نایل آمد. مشکور در زمینه زبان های باستانی نیز تحصیل نموده است. در سال 1344ش به خدمت تمام وقت دانشسرای عالی درآمد و در کنار آن در دانشکده ادبیات و علوم انسانی و دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران نیز امر تدریس را به عهده گرفت.
مشکور چند سال به خدمت در وزارت دارایی مشغول بود. پس از آن در سال 1353ش به عنوان رایزن فرهنگی ایران در سوریه به این کشور اعزام گردید. او در زمان اقامت در سوریه به تدریس تاریخ فرق اسلامی، به خصوص فرقه های شیعه و تاریخ زبان های سامی در دانشگاه دمشق پرداخت. دکتر مشکور از معدود عالمان و فاضلان ایرانی بود که به عضویت مجمع اللغه العربیه به دمشق؛ یعنی فرهنگستان سوریه درآمد.

دانشنامه آزاد فارسی

مَشکور، محمد جواد (تبریز ۱۲۹۷ـ همان جا ۱۳۷۴ش)
مَشکور، محمد جواد
مورّخ، پژوهشگر و زبان شناس ایرانی. در رشته های ادبیات عرب و فارسی و تعلیم و تربیت، لیسانس و در ۱۳۳۲ش، از دانشگاه سوربن فرانسه دکترای تاریخ اسلام گرفت. در ۱۳۵۳ش، رایزن فرهنگی ایران در دمشق بود و در دانشگاه دمشق تاریخ فرق و مذاهب اسلامی تدریس می کرد. در ۱۳۵۵ش، عضو فرهنگستان دمشق شد. از مهم ترین موفقیت های او هنگام اقامت در سوریه، یافتن قبر ابونصر فارابی در باب الصّغیر دمشق و یافتن قبر شیخ شهاب الدین سهروردی در باب البرید در زیرزمین شهربانی حلب بود. به جز مقالاتی که از او در مجلات به زبان های فارسی، عربی، فرانسه و انگلیسی به چاپ رسیده است، آثار او را ترجمه، تصحیح و تألیف شامل می شود. از ترجمه های اوست: تاریخ طبری، بخش ایران باستان، (ابوعلی محمد بلخی)؛ الفَرْق بین الفِرَق (عبدالقاهر بغدادی) و فرق شیعه نوبختی. از تصحیحات اوست: منطق الطّیر عطار؛ نصاب الصّبیان (ابونصر فراهی بجستانی). از تألیفات اوست: فرهنگ تطبیقی عربی با زبان های سامی و ایرانی؛ تاریخ سیاسی ساسانیان (۲ جلد)؛ دستورنامه (دستور زبان فارسی)؛ فرهنگ فِرَق اسلامی (۱۳۷۲ش)؛ ایران در عهد باستان (۱۳۴۷ش)؛ اروند رود و مسئلۀ شطّ العرب (۱۳۴۸ش)؛ اخبار سلاجقۀ روم (۱۳۵۰ش).

پیشنهاد کاربران

بپرس