مصارع المصارع

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مؤلّف:نصیر الدین محمد بن محمد بن حسین طوسی (۶۷۳ ه‍‍ .ق)
در این کتاب نظرات ابو علی حسین بن عبدالله بن سینا (م ۴۲۸ ه.ق) و ابو الفتح محمد بن عبد الکریم شهرستانی (م ۵۴۸ ه‍‍‍‍..ق) به نقد کشیده شده و جواب و ردّ بعضی از آنها از طرف مؤلّف بیان شده است. خواجه این کتاب را در ردّ بر کتاب مصارعه الفلاسفه شهرستانی که در آن هفت مسئله از مسائل مهم و عمده اسلام آمده است، به رشته تحریر در آورده است. هفت مسئله عبارتند از؛ اقسام وجود، وجود واجب الوجود، توحید واجب الوجود، علم واجب الوجود، حدوث عالم، حصر مبادی، مسائل مشکله و شکوک معظله. مؤلف این کتاب را به سید مجد الدین ابی القاسم علی بن جعفر موسوی نقیب ترمذ، اهدا کرده است.
مؤلف می گوید: بعد از مشاهده کتاب، نظرات سخیف و خفیفی را در آن دیدم. که ناچار به آنها جواب دادم. شیوه و عادت خواجه نصیر الدین این عالم بزرگوار شیعه در مسائل و معارف اسلامی بر این بوده است که به مسائل خلاف جواب می داد.
در خصوص نظرات ابن سینا، مؤلف او را یاری نکرده است بلکه نظرات او را نقد و بررسی کرده و عقاید حقه شیعی خود را با دلائل مستند و متقن جواب داده است.
تنظیم کتاب بر اساس همان مسائل هفتگانه بوده و در خاتمه کتاب فهرست جامعی که مشتمل بر فهرست مفصّل آیات، احادیث، امثال عربی، مذاهب و مدارس اعتقادی، مصادر و منابع مورد استفاده و در آخر اصطلاحات فلسفی بیان شده است.
آقای شیخ حسن معزّی که این کتاب را تحقیق کرده است مقدّمه مفصّلی در خصوص انگیزه تألیف کتاب و زندگی شهرستانی, ابن سینا و مؤلّف به رشته تحریر در آورده است.

وضعیت نشر
این کتاب در یک جلد به زبان عربی، به وسیله کتابخانه آیت الله مرعشی در سال ۱۴۰۵ ه.ق به چاپ رسیده است.


منبع
سایت اندیشه قم
...

[ویکی نور] "مصارعه الفلاسفه" اثر محمد بن عبدالکریم شهرستانی 548ق است که به زبان عربی در رد بر فلاسفه نوشته است.
وی این کتاب را، بنا به درخواست نقیب ترمذ در هفت مسئله بر ضد ابن سینا نوشته است.
انگیزه اصلی و سبب اساسی در تألیف کتاب، ردّ بر بوعلی در بعضی از مسائل فلسفی است.
پس از مقدمه ای از مولف، در 5 فصل تحت عنوان 5 مسئله به مطالبی چون حصر اقسام وجود، وجود واجب الوجود، توحید و علم واجب الوجود و بالاخره در حدوث عالم سخن می گوید.
عبدالکریم شهرستانی موقعیت کلام اشعری را فلسفی نمی داند، بلکه حتی ورود آرای فرعی فیلسوفان به علم کلام را هم مطلبی قابل نقد می خواند: این متکلم معاصر غزالی وقتی که به معرفی آرای معتزلیان نخستین؛ مانند ابوالهذیل علّاف، و نظّام و دیگر معتزلیان می پردازد با یک لحن انتقاد کلی آن ها را مطالعه کننده آثار فیلسوفان می خواند. با وجود این، خود او کتاب های شفا، نجات و اشارات ابن سینا را خوانده و در مصارعة الفلاسفة (یعنی بر زمین زدن فلاسفه) در چند مسأله به نقادی آن ها پرداخته است که مهم ترین آن ها عبارتند از: وجود مطلق، وجود خداوند، توحید، علم خدا و حدوث عالم.

[ویکی نور] مصارع المصارع (ترجمه میری). «مصارع المصارع» اثر خواجه نصیر الدین طوسی است. این کتاب، به زبان عربی و در تحلیل و بررسی کتاب«مصارع الفلاسفة» شهرستانی و در واقع، پاسخ به شبهات و اشکالاتی است که دیدگاه کلام اشعری نسبت به فلسفه دارد. شهرستانی، در کتاب مزبور، به نقد مباحث ابن سینا پرداخته و در مواردی نیز تعابیر گزنده ای نسبت به ابن سینا به کار برده است و خواجه، در این کتاب، ضعف ها و نادرستی های دیدگاه شهرستانی را در انتقاد از فلسفه و ابن سینا، آشکار می کند و مغالطه های شهرستانی را به خوبی نشان می دهد.
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و پنج مسئله است.
مطالب مورد بحث در این کتاب، اجمالا عبارتند از: حصر اقسام وجود، اثبات واجب الوجود، توحید واجب الوجود، علم واجب الوجود و حدوث عالم.
شهرستانی، در کتاب خود، از ابن سینا انتفاد کرده و قول او را راجع به قدم عالم و انکار معاد و نفی علم خدا و قدرت او و نیز خلقت عالم، رد نموده است. به نظر شهرستانی، جسم، مرکّب از اجزای بالفعل نیست و لیکن به اجزای متناهیه قابل قسمت است.
این قول را خواجه طوسی، از امام فخر، در شرح اشارات، نقل کرده است. بحث دیگر راجع به جوهر فرد است که اکنون به اجمال به آن اشاره می کنیم: جسم، در تجزیه به حدی می رسد که دیگر تجزیه نمی پذیرد که آن حد را متکلمان جوهر فرد می گویند.

[ویکی فقه] مصارع المصارع (کتاب). «مصارع المصارع» اثر خواجه نصیر الدین طوسی است. این کتاب، به زبان عربی و در تحلیل و بررسی کتاب « مصارع الفلاسفة » شهرستانی و در واقع، پاسخ به شبهات و اشکالاتی است که دیدگاه کلام اشعری نسبت به فلسفه دارد.
شهرستانی ، در کتاب مزبور، به نقد مباحث ابن سینا پرداخته و در مواردی نیز تعابیر گزنده ای نسبت به ابن سینا به کار برده است و خواجه، در این کتاب، ضعف ها و نادرستی های دیدگاه شهرستانی را در انتقاد از فلسفه و ابن سینا، آشکار می کند و مغالطه های شهرستانی را به خوبی نشان می دهد.
ساختار کتاب
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و پنج مسئله است.
گزارش محتوا
مطالب مورد بحث در این کتاب، اجمالا عبارتند از: حصر اقسام وجود، اثبات واجب الوجود ، توحید واجب الوجود، علم واجب الوجود و حدوث عالم. شهرستانی، در کتاب خود، از ابن سینا انتفاد کرده و قول او را راجع به قدم عالم و انکار معاد و نفی علم خدا و قدرت او و نیز خلقت عالم ، رد نموده است. به نظر شهرستانی، جسم، مرکب از اجزای بالفعل نیست و لیکن به اجزای متناهیه قابل قسمت است. این قول را خواجه طوسی، از امام فخر ، در شرح اشارات ، نقل کرده است. بحث دیگر راجع به جوهر فرد است که اکنون به اجمال به آن اشاره می کنیم: جسم، در تجزیه به حدی می رسد که دیگر تجزیه نمی پذیرد که آن حد را متکلمان جوهر فرد می گویند.
← دیدگاه فیلسوفان
...

پیشنهاد کاربران

بپرس