معراج السعاده

فرهنگ فارسی

کتابی است در علم اخلاق بفارسی تالیف احمد بن مهدی نراقی .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] معراج السعادة. مؤلف:ملا احمد نراقی
این کتاب از زمان نگارش آن تا به امروز یکی از بهترین کتابهای فارسی در اخلاق به شمار می آید. همان طوری که از مقدمه مؤلف استنباط می شود کتاب معراج السعادة در ادامه و تکمیل راه پدر و کتاب «جامع السعادات» او نگاشته شده است. چون جامع السعادات به زبان عربی نگاشته شده بود و عموم مردم نمی توانستند از محتوای آن بهره مند شوند. ملا احمد نراقی در واقع آن را تلخیص و ترجمه کرده و با اضافاتی بدیع، تحت عنوان «معراج السعادة» در اختیار جامعه اسلامی فارسی زبانان قرار داده است. از جمله مباحث ارزشمند این کتاب، موضوع عدالت اجتماعی و عدالت پادشاهان است که در نوع خود کم نظیر و پویا است. این کتاب از پنج فصل تشکیل یافته که باب اول آن به «مقدمات نافعه» اختصاص دارد، در باب دوم در شناسایی قوای نفس و اخلاق ناپسند انسان بحث می شود. در باب سوم بحث از مراقبت اخلاق حمیده از لغزشهاست. در باب چهارم شناسایی اخلاق حمیده و فضایل آن و چگونگی اکتساب آن مطرح می شود و در باب پنجم سخن از اسرار و آداب عبادات است. و البته هر کدام این ابواب خود، دارای فصول و زیر مجموعه های مقتضی و مناسب است. منبع سایت اندیشه قم

[ویکی فقه] مؤلف:ملا احمد نراقی
این کتاب از زمان نگارش آن تا به امروز یکی از بهترین کتابهای فارسی در اخلاق به شمار می آید. همان طوری که از مقدمه مؤلف استنباط می شود کتاب معراج السعادة در ادامه و تکمیل راه پدر و کتاب «جامع السعادات» او نگاشته شده است. چون جامع السعادات به زبان عربی نگاشته شده بود و عموم مردم نمی توانستند از محتوای آن بهره مند شوند. ملا احمد نراقی در واقع آن را تلخیص و ترجمه کرده و با اضافاتی بدیع، تحت عنوان «معراج السعادة» در اختیار جامعه اسلامی فارسی زبانان قرار داده است. از جمله مباحث ارزشمند این کتاب، موضوع عدالت اجتماعی و عدالت پادشاهان است که در نوع خود کم نظیر و پویا است. این کتاب از پنج فصل تشکیل یافته که باب اول آن به «مقدمات نافعه» اختصاص دارد، در باب دوم در شناسایی قوای نفس و اخلاق ناپسند انسان بحث می شود. در باب سوم بحث از مراقبت اخلاق حمیده از لغزشهاست. در باب چهارم شناسایی اخلاق حمیده و فضایل آن و چگونگی اکتساب آن مطرح می شود و در باب پنجم سخن از اسرار و آداب عبادات است. و البته هر کدام این ابواب خود، دارای فصول و زیر مجموعه های مقتضی و مناسب است.

منبع
سایت اندیشه قم
...

[ویکی اهل البیت] مختصری از زندگی مولف:
او از بزرگترین اسباب آوازه پدرش بود. در تألیفات نیز گام به گام، مرید پدر بوده و از شیوه تفکر و بررسی علمی پدرش تأثیر می گرفت. برای مثال پدرش در فقه، معتمدالشیعة را می نویسد و او مستندالشیعة را به گونه ای مفصل تر و مشروح. پدر دیوان شعری به نام طائر قدسی می نگارد و پسر طاقدیس را. پدر مشکلات العلوم و پسر خزائن را در اخلاق نیز کتاب معراج السعادة را به پیروی از کتاب جامع السعادات پدرش نگاشته است. حدود سی کتاب در شعر، فقه، اصول فقه، اخلاق و ریاضی به ایشان نسبت داده شده است.
ملا احمد در مقدمه ی خود بیان می کند که انسان به دلیل این که اشرف مخلوقات است به دلیل دارا بودم قوه ی ادراک و نفس ناطقه و همچنین خداوند متعال به او نعمت عقل را ارزانی داشته و مابقی قوای نفس را امر نموده که در تحت امر عقل باشند تا از طغیان به دور مانند و همین انسان را امر کرده که با کسب اخلاق حمیده و صفات پسندیده مدارج کمال خویش را کسب نموده و حتی پا را فراتر گذاشته و گوی سبقت را ار ملائکه ملکوت برباید و این مستلزم آن است که انسان ابتدا دل را از رذائل زایل و خالی کند و با همت بالا خود را به فضائل آراسته نماید چون که بدون تخلیه تحلیه میسر نشود.
شستشویی کن وانگه به خرابات خرام × تا نگردد ز تو این دیر خراب آلوده
وی اضافه می کند که تخلیة و تحلیة موقوف بر شناختن صفات ناپسند و ملکات ارجمند است و هر یک اصول و اسباب و معالجات آن مشخص است و تنها علم اخلاق متکفل این مباحث است. سپس ادامه می دهند که بهترین کتاب از نظر نظم و ترتیب و حسن ترکیب و اشتمال بر آیات و روایات و اقوال اساتید عرفان و حکمت کتاب موسوم به (جامع السعادات) است که تالیف عالم عامل و عارف و اصل حکیم کامل و فقیه فاضل والد ملا احمد یعنی ملا مهدی نراقی است.
بعد از این مقدمه و بیان اهمیت کتاب جامع السعادات در ادامه می گوید: (فتحعلی شاه قاجار) از وی درخواست می کند که این کتاب مهم را خلاصه نموده و مباحث مهم آن را جدا کرده و به زبان فارسی ترجمه ای واضح نماید تا عموم مردم فارسی زبان و ارباب ایمان از فواید آن نفع ببرند و آن را مسمی نمود به (معراج السعادة).
این کتاب مشتمل بر پنج باب است و هر بابی هم دارای چند فصل است:
باب سوم که در بیان (محافظت اخلاق حمیدة از بیرون رفتن از حد اعتدال) است کمترین حجم را از کتاب به خود اختصاص داده است و باب چهارم در تفصیل (انواع اخلاق و بیان شرافت فضایل و کیفیت اکتساب هر یک و شرح مفاسد رذایل و بیان معالجه خصوصیات هر یک از آن ها) بیشترین و اصلی ترین بخش کتاب را شامل می شود.

[ویکی نور] مؤلف کتاب شریف معراج السعادة مرحوم ملا احمد نراقی از علمای بزرگ قرن سیزدهم هجری قمری است. او فرزند حاج ملا مهدی بوده که سال 1185 در قصبۀ نراق کاشان متولد گشت.
وی تحصیلات خود را در حضور پدر بزرگوارش آغاز نمود و با سفر به عتبات عالیات در شهر مقدس نجف مدتی نزد سید بحر العلوم، شیخ جعفر کاشف الغطاء، میرزا محمد مهدی موسوی شهرستانی و آقا سید علی طباطبایی «صاحب ریاض» به فراگیری سطوح عالیه پرداخت و اجازۀ نقل روایت نیز از آنان اخذ نمود و یکی از اجلّۀ علما و مشاهیر فقها گردید.
با مراجعت به نراق تبلیغ و تدریس را شروع نمود، پس از رحلت والد ماجدش در سال 1209 ه‍ ق مرجعیّت عامه به او منتقل شده و مورد توجه عموم قرار گرفت.
مرحوم ملا احمد نراقی در اکثر علوم خصوصا اصول، فقه، ریاضی و نجوم جامعیّت تمام داشت. با توجه به آنچه مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب گرانقدر الذریعة گرد آورده و تعداد معدودی که در سایر مصادر معرفی گشته تألیفات آن بزرگوار قریب 35 جلد است که در موضوعات مختلف علمی به رشتۀ تحریر در آمده است، و کتاب حاضر نیز از جملۀ آنهاست.
این کتاب در بین کتب اخلاقی، نامی آشنا و اثری گرانسنگ است که طبق اشارۀ وی در مقدمۀ ترجمۀ کتاب جامع السعادات مرحوم والدش می باشد که به درخواست فتحعلی شاه قاجار تألیف گشته است. تسمیۀ این کتاب شریف به نام معراج السعادة بدست خود مرحوم ملا احمد نراقی بوده و مشتمل بر 5 باب می باشد.

[ویکی شیعه] معراج السعاده (کتاب). معراج السعاده، کتابی در اخلاق اسلامی با رویکرد عقلی و نقلی، تألیف ملا احمد نراقی (نراقی ثانی)، فرزند ملا محمد مهدی نراقی. این کتاب را می توان تلخیص فارسی کتاب جامع السعادات دانست که در آن مباحث اخلاقی با روش عقلی بیان شده است.
احمد بن محمد مهدی بن ابی ذر نراقی، معروف به فاضل نراقی فرزند ملا مهدی نراقی از عالمان شیعه در قرن سیزدهم هجری است. در نراق بدنیا آمد و تحصیلات ابتدایی نزد پدر گذراند به عتبات عالیات سفر کرده و در نزد اساتیدی مانند سید محمد مهدی بحرالعلوم، میرزا مهدی شهرستانی، شیخ جعفر کاشف الغطا و صاحب ریاض تحصیل علم کرد و پس از وفات پدر، مرجعیت عامه مردم را در موطن خویش عهده دار شد. ملا احمد تألیفات بسیاری در علوم مختلف اسلامی دارد. از معروف ترین آثار او می توان به دو اثر فقهی مستند الشیعة و عوائد الایام و کتاب اخلاقی معراج السعادة اشاره کرد. وی در سال ۱۲۴۵ ق در کاشان درگذشت و بدنش به نجف منتقل شده و در حرم امیرالمؤمنین (ع) به خاک سپردند.
کتاب معراج السعاده را می توان تلخیص فارسی کتاب جامع السعادات دانست که در آن مباحث اخلاقی با روش عقلی بیان شده است. در عین حال معراج السعاده فقط ترجمه و تلخیص جامع السعادات نیست، بلکه در بیان و روش، تفاوت هایی با آن دارد و در بسیاری از موارد، مباحث اجمالی جامع السعادات، به تفصیل در معراج السعاده آمده است.

[ویکی اهل البیت] معراج السعاده (کتاب). معراج السعاده ، عنوان کتابی در اخلاق اسلامی با رویکرد عقلی و نقلی، تألیف ملا احمد نراقی (نراقی ثانی)، فرزند ملا محمد مهدی نراقی . این کتاب را می توان تلخیص فارسی کتاب جامع السعادات دانست که در آن مباحث اخلاقی با روش عقلی بیان شده است. در عین حال معراج السعاده فقط ترجمه و تلخیص جامع السعادات نیست، بلکه در بیان و روش، تفاوت هایی با آن دارد و در بسیاری از موارد، مباحث اجمالی جامع السعادات، به تفصیل در معراج السعاده آمده است.
تفاوت عمده جامع السعادات و معراج السعاده آن است که استدلال، برهان و رویکرد عقلی در جامع السعادات پررنگ تر است. اما معراج السعاده بر وجهه نقلی و خطابی مباحث افزده است. از آنجا که مخاطب معراج السعاده عموم مردم است، نویسنده کوشیده تا مطالب با ارائه شواهد نقلی و روایی یا آمیزه ای از نقل و دلیل، با ذکر اشعار و با زبانی روان و جذاب و به دور از پیچیدگی های مباحث علمی بیان گردد از این رو استفاده از آیات و روایات در معراج السعاده بیشتر از جامع السعادات است.
همچنین گفتنی است که تبویب و ترتیب و فصول و عناوین این دو کتاب تا حدودی تفاوت دارند، مثلاً باب اول جامع السعادات دارای شانزده فصل است اما باب اول معراج السعاده ده فصل دارد که در سه فصل، عنوان مشترک و در دو فصل محتوای مشترک دارند؛ بنابراین، در معراج السعاده برخی از فصول جامع السعادات یافت نمی شود و همچنین برخی از فصولی که در آن یافت می شود در جامع السعادات موجود نیست.

پیشنهاد کاربران

بپرس