مغالطه پهلوان پنبه

دانشنامه عمومی

مغالطه پهلوان پنبه یا مغالطه حمله به مرد پوشالی ( به انگلیسی: Straw man ) از مغالطات مقام نقد است که شخص وقتی با مدعایی مخالف است و آن را نادرست می داند، برای نشان دادن نادرستی آن از راه غیرمنطقی مغالطه استفاده می کند؛ در مغالطه پهلوان پنبه هیچ گاه دلیل و برهانی ضد مدعای نخستین مطرح نمی شود، بلکه ناقد مدعایی را که قدرت نقد آن را ندارد، کنار می گذارد؛ یک مدعای سست و ضعیف را که توانایی نقد آن را دارد، به طرف مقابل خود نسبت می دهد و به جای رد کردن مدعای اصلی، به رد کردن این مدعای ضعیف می پردازد. مغالطه پهلوان پنبه ترفندی است که از این راه شخص می تواند میزان اثرگذاری و مقبولیت شخص مدعی را کاهش دهد؛ هرچند مدعای نخستین پاسخ داده نمی شود. این مغالطه، به نوع خود پرکاربرد است و در نقد مکاتب و نظریه های دینی، مذهبی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به کار می رود؛ برخی افراد غیرمتخصص نیز در جریان نقد جامعه مرتکب چنین مغالطه ای می شوند. علت نامگذاری این مغالطه به پهلوان پنبه این است که ناقد به جای مبارزه با پهلوان اصلی، پهلوانی پوشالی ساخته، آن را بر زمین می زند.
شیوه استدلالی این مغالطه چنین است:
• شخص الف مدعی س است.
• شخص ب س را نادیده می گیرد و ش را به جای آن قرار می دهد.
• تفسیر نادرستی از ادعای الف ارائه می شود و سپس همان تفسیر نادرست نقد می گردد؛ چنان که به نظر برسد که ادعای اصلی الف نقد شده است.
• بخشی از گفتار شخص الف که به موضوع ادعای س ارتباطی ندارد ارائه می شود چنان که گویی بیانگر اعتقادات واقعی الف است و سپس همان گفتاورد نقد می گردد.
• گفتارهای شخصی را که مدعی پیروی از س است ارائه کرده، چنان که نماینده دیدگاه س در نظر گرفته شود و سپس استدلال های او نقد می شود؛ چنان که به نظر برسد دیدگاه تمام کسانی که موافق س بوده اند، نقد شده است و خود دیدگاه نیز نفی گردیده است.
• اگر مدعای الف، مدعایی معتدل و بدون اشکال باشد، حالت افراط یا تفریط به آن نسبت داده شود، یا آن را تا حد بسیاری ساده کند، و سپس به رد آن افراط یا تفریط یا نسخه ساده شده سخن الف پرداخته شود.
• گرفتن سست ترین تقریر و دلیل بر ادعای س برای مقابله و نقد آن؛ به طوری که ابطال نظریه به نظر بیاید.
• طراحی کردن یک شخص موهوم و ساختگی به عنوان مدافع نظریه س. به عنوان مثال: برخی، یک عده کودک، بعضی ها، عده ای و …
عکس مغالطه پهلوان پنبه
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس