منهاج الصالحین

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] منهاج الصالحین به نوعی رساله مفصل سید محسن حکیم است که در دو جلد تهیه شده است. منهاج الصالحین رساله عربی و فتوایی سید حکیم است که با عبارات رسا و الفاظ قالب با معنا در کشورهای مختلف، به صورت مکرر چاپ شده است.
در جلد اول، مسائل مربوط به عبادات مطرح شده و عناوین آن عبارتند از: تقلید، طهارت، صلاة، صوم، زکات، خمس و امر به معروف و نهی از منکر.
جلد دوم شامل مباحث معاملات است؛ عناوین آن عبارتند از: «تجارة، شفعة، إجارة، مزارعة، مساقاة - جعالة - سبق - رمایة - شرکة - مضاربة - ودیعة - عاریة - لقطة - غصب - إحیاء موات - دین - رهن - حجر - ضمان - صلح - إقرار - وکالة - هبة - وصیة - وقف - نکاح - طلاق - ظهار - إیلاء - لعان - أیمان - صید - ذباحة - أطعمة - أشربة - میراث».
این رساله مبسوط، اولین مرتبه به سال 1365 ﻫ.ق در نجف طبع و توزیع گردید و با استقبال گسترده شیعیان به ویژه مقلدان سید حکیم مواجه شد.
شماری از علمای سرشناش و مراجع بر منهاج الصالحین تعلیقیه زده اند، که از جمله می توان به علمای شاخصی چون سید ابوالقاسم خوئی، سید محمدباقر صدر، سید عبدالاعلی سبزواری و سید حسین مکی عاملی اشاره کرد.
کتاب منهاج الصالحین که رساله ی توضیح المسائل به زبان عربی است توسط مرحوم آیت الله سید محسن حکیم نوشته شده است. این کتاب به دلیل جامع بودن و اشتمال بر اکثر ابواب فقهی از سوی فقهای متاخر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از آنان نظرات فقهی خود را به صورت حاشیه بر این کتاب نوشته اند.
از جمله ی کسانی که بر این کتاب حاشیه زده اند مرحوم آیت الله خویی است. ایشان به منظور آسان نمودن مراجعه ی مقلدان به کتاب نظرات خود را در متن کتاب وارد نموده و در مسائل مورد اختلاف فتوای مرحوم حکیم را نقل نکرده اند.
جلد اول کتاب به ابواب عبادات اختصاص یافته است. در جلد دوم ابواب معاملات همراه با تکمله ی منهاج چاپ شده است.

[ویکی فقه] منهاج الصالحین (ابهام زدایی). منهاج الصالحین ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • منهاج الصالحین (المحشی للحکیم)، رساله عملیه مرحوم آیت الله العظمی سیدمحسن حکیم• منهاج الصالحین (للخوئی)، رساله عملیه مرحوم آیت الله العظمی سیدمحسن حکیم با حاشیه آیت الله العظمی خوئی• مبانی منهاج الصالحین، تألیف آیت الله سید تقی طباطبایی قمی در موضوع فقه در شرح مباحث فقهی کتاب منهاج الصالحین نوشته آیت الله خویی
...

[ویکی فقه] منهاج الصالحین (المحشی للحکیم). کتاب "منهاج الصالحین " رساله ی عملیه ی مرحوم آیت الله حکیم است که جهت استفاده ی مقلدان عرب زبان تالیف شده است. نسخه ای که در برنامه مورد استفاده قرار گرفته با حواشی آیت الله شهید سید محمد باقر صدر در دو جلد به چاپ رسیده است.
آیت الله سید محسن حکیم از مهم ترین فقهای معاصر و از مراجع بزرگ تقلید شیعیان در قرن چهاردهم است. وی از شاگردان آخوند خراسانی ، آقا ضیاء عراقی و میرزای نائینی بود و پس از وفات سید ابو الحسن اصفهانی به عنوان یکی از مراجع تقلید اداره ی امور دینی و مذهبی شیعیان عراق را در دست گرفت. مرحوم حکیم علاوه بر بعد علمی از نظر سیاسی و اجتماعی نیز دارای شخصیت ممتازی بوده و در مبازرات مردم عراق علیه اشغالگران انگلیسی نقش مهمی بر عهده داشته است. با وجود این که فعالیت های سیاسی مانع از اشتغال کامل مرحوم حکیم به امر تحصیل و تدریس بوده آثار علمی قابل توجهی از ایشان به یادگار مانده است از جمله مستمسک عروه ، حقائق الاصول ، نهج الفقاهه ، منهاج الصالحین ، اصول الفقه ، شرح تبصره و دلیل الناسک. کتاب مستمسک شرح استدلالی و جامعی است بر قسمت اول کتاب العروة الوثقی تالیف مرحوم سید کاظم یزدی . این کتاب از گنجینه های فقهی شیعه محسوب می شود ولی تمامی ابواب فقه را در بر ندارد و از جمله نقائص آن، کتاب حج است که از ابتدای حج تا کیفیت احرام را شامل می شود.
درباره کتاب
در جلد اول مسائل مربوط به عبادات مطرح شده و عناوین آن عبارت اند از: تقلید ، طهارت ، صلاة ، صوم ، زکات ، خمس و امر به معروف و نهی از منکر . جلد دوم شامل مباحث معاملات از کتاب تجارت تا کتاب میراث است.
چاپ
کتاب منهاج الصالحین با حواشی شهید صدر در سال ۱۴۱۰ قمری توسط دار التعارف للمطبوعات بیروت در دو جلد چاپ و منتشر شده است.
مشاهده آنلاین کتاب
...

[ویکی نور] منهاج الصالحین (خویی). آیت الله سید ابوالقاسم موسوی خویی ره (م 1413 قمری)
کتاب منهاج الصالحین که رساله ی توضیح المسائل به زبان عربی است توسط مرحوم آیت الله سید محسن حکیم نوشته شده است. این کتاب به دلیل جامع بودن و اشتمال بر اکثر ابواب فقهی از سوی فقهای متاخر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از آنان نظرات فقهی خود را به صورت حاشیه بر این کتاب نوشته اند.
از جمله ی کسانی که بر این کتاب حاشیه زده اند مرحوم آیت الله خویی است. ایشان به منظور آسان نمودن مراجعه ی مقلدان به کتاب نظرات خود را در متن کتاب وارد نموده و در مسائل مورد اختلاف فتوای مرحوم حکیم را نقل نکرده اند.
جلد اول کتاب به ابواب عبادات اختصاص یافته است. در جلد دوم ابواب معاملات همراه با تکمله ی منهاج چاپ شده است.
منهاج الصالحین به ضمیمه ی تکمله ی منهاج در دو جلد در سال 1410 قمری توسط انتشارات مدینة العلم در شهر قم چاپ و منتشر شده است.

[ویکی فقه] منهاج الصالحین (للخوئی). کتاب "منهاج الصالحین" که رساله ی توضیح المسائل به زبان عربی است توسط مرحوم آیت الله سید محسن حکیم نوشته شده است. این کتاب به دلیل جامع بودن و اشتمال بر اکثر ابواب فقهی از سوی فقهای متاخر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از آنان نظرات فقهی خود را به صورت حاشیه بر این کتاب نوشته اند. از جمله ی کسانی که بر این کتاب حاشیه زده اند مرحوم آیت الله خویی است.
آیت الله العظمی سید ابو القاسم خویی شب پانزدهم ماه رجب سال ۱۳۱۷ هجری قمری، در خانوادۀ علم و دانش و تقوا در شهرستان خوی دیده به جهان گشود. ایشان در ۱۳ سالگی همراه برادر بزرگ خویش مرحوم سید عبد الله خویی و دیگر افراد خانواده رهسپار نجف شد. آیت الله خویی در خلال تحصیل، به تدریس نیز می پرداخت و هر کتابی را که می آموخت، کتاب پیش از آن را تدریس می کرد. ایشان سالها به تدریس خارج فقه و اصول و تفسیر قرآن کریم اشتغال داشت. آیت الله خویی در سال ۱۳۵۰ هجری قمری، به زیارت حضرت امام رضا علیه السلام نایل آمده و در سال ۱۳۵۳ هجری قمری، به حج مشرف شدند.آیت الله خویی پس از یادگیری مقدمات نزد بزرگان و اساتید سطح، از جمله پدر بزرگوارش به تدریس کتب درسی فقه و اصول پرداخت و در ۲۱ سالگی به درس خارج روی آورد و در فقه و اصول از خرمن دانش دانشوران نام آور حوزۀ نجف خوشه ها چید و فیض هابرگرفت. برخی از آن بزرگان عبارتند از: - آیت الله شیخ فتح الله شریعت اصفهانی ، - آیت الله میرزای نائینی ، - آیت الله آقا ضیاء عراقی ، - آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی ، - آیت الله میرزا علی آقا شیرازی فرزند میرزای شیرازی ، - آیت الله شیخ محمد جواد بلاغی نجفی ، - آیت الله سید حسین بادکوبه ای ، - آیت الله آقامیرزا علی آقا قاضی . سرانجام این عالم بزرگ پس از ۹۶ سال حیات پر افتخار و بر جای نهادن خدمات بزرگ دینی و دهها اثر جاویدان در هشتم صفر سال ۱۴۱۳ هجری قمری به دیار باقی شتافت و غریبانه و بدون تشییع در مسجد خضرا به خاک سپرده شد.
درباره کتاب
کتاب منهاج الصالحین که رساله ی توضیح المسائل به زبان عربی است توسط مرحوم آیت الله سید محسن حکیم نوشته شده است. این کتاب به دلیل جامع بودن و اشتمال بر اکثر ابواب فقهی از سوی فقهای متاخر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از آنان نظرات فقهی خود را به صورت حاشیه بر این کتاب نوشته اند.از جمله ی کسانی که بر این کتاب حاشیه زده اند مرحوم آیت الله خویی است. ایشان به منظور آسان نمودن مراجعه ی مقلدان به کتاب نظرات خود را در متن کتاب وارد نموده و در مسائل مورد اختلاف فتوای مرحوم حکیم را نقل نکرده اند. جلد اول کتاب به ابواب عبادات اختصاص یافته است. در جلد دوم ابواب معاملات همراه با تکمله ی منهاج چاپ شده است. منهاج الصالحین به ضمیمه ی تکمله ی منهاج در دو جلد در سال ۱۴۱۰ قمری توسط انتشارات مدینة العلم در شهر قم چاپ و منتشر شده است.
مشاهده آنلاین کتاب
منهاج الصالحین نویسنده:آیت الله العظمی سید ابو القاسم خویی
...

[ویکی نور] منهاج الصالحین (محشی صدر). آیت الله سید محسن حکیم ره (م 1390 قمری)
آیت الله سید محسن حکیم از مهم ترین فقهای معاصر و از مراجع بزرگ تقلید شیعیان در قرن چهاردهم است. وی از شاگردان آخوند خراسانی، آقا ضیاء عراقی و میرزای نائینی بود و پس از وفات سید ابوالحسن اصفهانی به عنوان یکی از مراجع تقلید اداره ی امور دینی و مذهبی شیعیان عراق را در دست گرفت.
مرحوم حکیم علاوه بر بعد علمی از نظر سیاسی و اجتماعی نیز دارای شخصیت ممتازی بوده و در مبارزات مردم عراق علیه اشغالگران انگلیسی نقش مهمی بر عهده داشته است.
با وجود این که فعالیت های سیاسی مانع از اشتغال کامل مرحوم حکیم به امر تحصیل و تدریس بوده آثار علمی قابل توجهی از ایشان به یادگار مانده است از جمله مستمسک عروه، حقائق الاصول، نهج الفقاهه، منهاج الصالحین، اصول الفقه، شرح تبصره و دلیل الناسک.
این کتاب رساله ی عملیه ی مرحوم آیت الله حکیم است که جهت استفاده ی مقلدان عرب زبان تألیف شده است. نسخه ای که در برنامه مورد استفاده قرار گرفته با حواشی آیت الله شهید سید محمد باقر صدر در دو جلد به چاپ رسیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس