منهج الیقین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] منهج الیقین (شرح نامه امام صادق علیه السلام به شیعیان). منهج الیقین (شرح نامه امام صادق علیه السلام به شیعیان) از محمد بن شاه ابوتراب محمد علی حسینی اصفهانی مشهور به علاءالدین گلستانه (1110 ق) شرح فارسی مزجی و مفصلی از نامه امام صادق(ع) به یارانش، در 1081ق تدوین و به همت سید مجتبی صحفی و علی صدرایی خویی تحقیق و تصحیح شده است.
امام صادق(ع) در آن، تکالیف شیعیان را در مسائل مختلف دینی و اجتماعی، مشخّص کرده است. به همین دلیل، در برخی مصادر از آن به «وصیّت امام صادق(ع)» نیز تعبیر شده است.
کتاب با مقدمه ای از مصحح، آقای علی صدرای خویی شروع شده و در ادامه در صفحاتی مؤلف شناسی از کلینی انجام میگیرد و بعد از آن متن کتاب با مقدمه ی مؤلف شروع میشود.
مؤلف، بر آن بوده که مضامین نامه امام(ع) را برای فهم عموم مردم و استفاده مسلمانان، شرح و توضیح دهد. به همین منظور، او این نامه را به صورت قطعه قطعه آورده است و پس از هر قطعه از آن، ابتدا ترجمه روان آن را آورده است و سپس، مضامین آن را به طور مستوفی، شرح داده، که گاه توضیح وی از هر قسمت، از ده صفحه هم تجاوز می کند. وی در اغلب موارد به آیات و روایات، استشهاد می کند و توضیحات وی، نسبت به روایاتی که ذکر نموده، حجم اندکی از کتاب را در بر می گیرد.
نثرِ شرح گلستانه، روان است و با وجود گذشت حدود سیصد و پنجاه سال از زمان تألیف آن، برای فارسی زبانان امروز نیز قابل درک و فهم است.
ادبیات مؤلف به صورت وعظ و خطابه و برای استفاده عموم مردم است. به همین منظور، در شرح، از آوردن متن اصلی روایات، خودداری نموده است و اغلب به ترجمه روایات، بسنده نموده است. سند روایاتی را حذف کرده، به ذکر راوی اوّل، اکتفا نموده است؛ ولی معمولا مصادری را که روایت را از آنها گرفته، یاد کرده و در موارد متعدّدی هم با ذکر نام مؤلّف مصدر، اکتفا کرده است.

[ویکی فقه] منهج الیقین (کتاب). منهج الیقین از محمد بن شاه ابو تراب محمد علی حسینی اصفهانی مشهور به علاء الدین گلستانه (۱۱۱۰ ق) شرح فارسی مزجی و مفصلی از نامه امام صادق علیه السّلام به یارانش، در ۱۰۸۱ ق تدوین و به همت سید مجتبی صحفی و علی صدرایی خویی تحقیق و تصحیح شده است.
امام صادق علیه السّلام در آن، تکالیف شیعیان را در مسائل مختلف دینی و اجتماعی، مشخص کرده است. به همین دلیل، در برخی مصادر از آن به « وصیت امام صادق علیه السّلام » نیز تعبیر شده است.
ساختار و محتوای کتاب
کتاب با مقدمه ای از مصحح، آقای علی صدرای خویی شروع شده و در ادامه در صفحاتی مولف شناسی از کلینی انجام میگیرد و بعد از آن متن کتاب با مقدمه ی مولف شروع میشود. مولف، بر آن بوده که مضامین نامه امام علیه السّلام را برای فهم عموم مردم و استفاده مسلمانان ، شرح و توضیح دهد. به همین منظور، او این نامه را به صورت قطعه قطعه آورده است و پس از هر قطعه از آن، ابتدا ترجمه روان آن را آورده است و سپس، مضامین آن را به طور مستوفی، شرح داده، که گا توضیح وی از هر قسمت، از ده صفحه هم تجاوز می کند. وی در اغلب موارد به آیات و روایات، استشهاد می کند و توضیحات وی، نسبت به روایاتی که ذکر نموده، حجم اندکی از کتاب را در بر می گیرد. نثر شرح گلستانه، روان است و با وجود گذشت حدود سیصد و پنجاه سال از زمان تالیف آن، برای فارسی زبانان امروز نیز قابل درک و فهم است. ادبیات مولف به صورت وعظ و خطابه و برای استفاده عموم مردم است. به همین منظور، در شرح، از آوردن متن اصلی روایات، خودداری نموده است و اغلب به ترجمه روایات، بسنده نموده است. سند روایاتی را حذف کرده، به ذکر راوی اول، اکتفا نموده است؛ ولی معمولا مصادری را که روایت را از آنها گرفته، یاد کرده و در موارد متعددی هم با ذکر نام مؤلف مصدر، اکتفا کرده است. وی همچنین در ضمن شرح، به بیان واجبات و محرمات دینی پرداخته و آداب و شرعیات را نیز متذکر شده است. او دوستدار خاندان اهل بیت علیه السّلام است و به همین دلیل، در جای جای شرح، در فضائل اهل بیت علیهم السّلام و حقانیت طریق آنها، مطالبی به چشم می خورد، و در این موضوع، به منابع اهل سنت نیز استشهاد می کند و روایات آنها را از کتاب هایشان، نقل می کند. به اعترافاتی که دانمشندان اهل سنت درباره حقانیت اهل بیت علیهم السّلام دارند، اشاره می کند. او مانند عالمان معاصر خود در اصفهان ، از استناد به کلام فلاسفه و گفتار عارفان و استدلال فلسفی، و همچنین آوردن شعر ، خودداری نموده است و در شرحش در این زمینه ها، مطلبی به چشم نمی خورد. عمده منابع و مصادر وی، کتب اربعه روایی شیعه ، خصوصا الکافی ، نیز نهج البلاغه ، آثار ابن طاووس و کتاب روایی مشهور دیگر شیعه و گاه اهل سنت است.
روش تحقیق و تصحیح
تصحیح بر اساس تلفیق نسخه ها انجام گرفته و موارد اختلاف در پاورقی تذکر داده شد. در تحقیق، سعی شده تمامی ارجاعات مؤلف، بازشناسی شود، نشانی آنها داده شود.
پیشینه کتاب
...

[ویکی شیعه] منهج الیقین (کتاب). مَنْهَجُ الیَقین (شرح نامه امام صادق علیه السلام به شیعیان) کتابی به زبان فارسی نوشته سید علاءالدین محمد گلستانه در شرح نامه امام صادق(ع) به شیعیان است که در برخی از مصادر، به «وصیت امام صادق(ع)» تعبیر شده است. مؤلف در این اثر بر آن بوده که مضامین نامه امام را برای فهم عموم، شرح و توضیح دهد.
سید علاءالدین محمّد گلستانه اصفهانی (متوفای ۱۱۰۰ ق)، فرزند شاه سید ابوتراب محمّدعلی قاضی است. از خاندان سادات گلستانه، دانشمندان مشهور و صاحب نامی به ظهور رسیده اند. گلستانه، بیشتر عمر علمیاش را در تفسیر آیات و شرح سخنان معصومان(ع) صرف نموده و همه آثار وی، در این دو موضوع است. روش وی در نگارش آثار، شیوه خطابی است و تعداد قابل توجّهی از آثارش به فارسی نگاشته شده است تا عموم مردم بتوانند از آنها استفاده نمایند.
امام صادق(ع) در این نامه نسبتا مفصّل، تکالیف شیعیان را در مسائل مختلف دینی و اجتماعی، مشخّص کرده است. به همین دلیل، در برخی منابع از آن به «وصیت امام صادق علیه السلام» نیز تعبیر شده است. کلینی، این حدیث را به دو طریق در کتاب الکافی (آغاز بخش روضه) نقل نموده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس