مهر نماز

[ویکی شیعه] مُهر نماز، قطعه ای از سنگ، چوب یا خاک قالب زده شده که شیعیان هنگام سجدۀ نماز، پیشانی را بر آن می گذارند و معتقدند بنابر سیره پیامبر(ص) و احادیث اهل بیت، لازم است سجده نماز بر روی زمین پاک یا آنچه از زمین است (غیر خوراکی یا پوشیدنی) صورت گیرد. برخی روایات اهل سنت نیز از سجده صحابه بر مُهر حکایت دارد.
در روایات شیعه، فضیلت زیادی برای استفاده از مُهر یا تسبیح ساخته شده از تربت امام حسین(ع) نقل شده، ولی این فضیلت برای تربت مزار سایر معصومان وجود ندارد.
در صدر اسلام معمولا کف مساجد یا خانه ها با خاک و شن و حصیر بافته شده از نخل خرما فرش می شد (که سجده بر آن ها صحیح است). در روایات متعددی از اهل سنت نقل شده که پیامبر اکرم(ص) و اصحاب ایشان مقید بودند بر خاک و سنگ و گیاهان غیر خوراکی سجده کنند.

مُهرِ نماز
مُهرِ نماز
قطعه ای گِل، معمولاً با نوشته یا نقشی بر آن در اشکال گوناگون، که شیعیان نمازگزار در هنگام سجده پیشانی خود را بر آن می گذارند. از نظر شیعه، در نماز باید بر زمین یا آنچه که از زمین می روید و خوردنی و آشامیدنی نیست، سجده کرد. از قبیل خاک، سنگ، چوب و غیره. این کار در دوره های مختلف اسلامی مشاهده می شد و شیعیان در قرون اولیه معمولاً مقداری خاک را در داخل پارچه ای نهاده و با خود حمل می کردند تا هنگام نماز از آن به عنوان سجده گاه استفاده کنند. در اوایل قرن سوم، برای سهولت کار به جای آن از مقداری گِل و سپس گل پخته استفاده شد و آن را برای تأیید به نظر امام (ع) رسانده و از آن پس میان شیعیان رایج شد. رفته رفته این موضوع به یکی از مسائل اختلاف بین شیعه و سنی بدل شد، حال آن که مُهر، در امامیه فقط تمهیدی برای سهولت در انجام سجدۀ صحیح است. گفتنی است که در دیگر مذاهب فقهی، که در سجدۀ نماز محدودیت چندانی قائل نیستند، استفاده از مُهر برای سجده ضرورتی ندارد.