مکاشفه القلوب المقرب الی علام الغیوب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مکاشفة القلوب المقرب إلی علام الغیوب (کتاب). «مکاشفة القلوب المقرب الی علام الغیوب»، اثر ابوحامد غزالی (۴۰۵ ق) است که به زبان عربی پیرامون برخی از موضوعات اخلاقی و عرفانی برگرفته از آیات و روایات ، نوشته شده است.
کتاب با معرفی مؤلف آغاز گردیده و در ادامه، مقدمه ای از محقق کتاب ذکر شده و سپس طی ۱۱۱ باب به مطالب اخلاقی و عرفانی در موضوعات پراکنده اشاره شده است.روش مؤلف بر این بوده که در هر باب با آوردن آیه و روایتی به بحث ادامه داده و از قول حکماء و بزرگان، با عبارت «قال بعض الحکماء» استفاده کرده و در هر بابی اگر می خواسته حکایتی را به عنوان شاهد مثال و توضیح مطلب ذکر کند، ابتدا لفظ «حکی» یا «حکایة» را ذکر نموده و سپس داستان و حکایت را آورده است.اکثر ابواب کتاب از ۳ یا ۴ صفحه تجاوز نمی کند و همه آنها دارای یکدستی در حجم مطالب است.

[ویکی نور] مکاشفة القلوب المقرب إلی علام الغیوب، اثر ابوحامد غزالی (504ق)است که به زبان عربی پیرامون برخی از موضوعات اخلاقی و عرفانی برگرفته از آیات و روایات، نوشته شده است.
کتاب با معرفی مؤلف آغاز گردیده و در ادامه، مقدمه ای از محقق کتاب ذکر شده و سپس طی 111 باب به مطالب اخلاقی و عرفانی در موضوعات پراکنده اشاره شده است. روش مؤلف بر این بوده که در هر باب با آوردن آیه و روایتی به بحث ادامه داده و از قول حکماء و بزرگان، با عبارت «قال بعض الحکماء» استفاده کرده و در هر بابی اگر می خواسته حکایتی را به عنوان شاهد مثال و توضیح مطلب ذکر کند، ابتدا لفظ «حکی» یا «حکایة» را ذکر نموده و سپس داستان و حکایت را آورده است. اکثر ابواب کتاب از 3 یا 4 صفحه تجاوز نمی کند و همه آنها دارای یکدستی در حجم مطالب است.
در ابتدا، شرح حالی از مؤلف کتاب، ابوحامد غزالی، ذکر شده است و در آن به معرفی آثار، اساتید و شاگردان وی پرداخته شده است. در ادامه، مقدمه ای از محقق کتاب، آقای عبدالمجید طعمه حلبی آورده شده است که حاکی از این است که کتاب «مکاشفة القلوب المقرب الی علام الغیوب» اثر غزالی را مختصر نموده و نام آن را «مکاشفة القلوب» نهاده است. سپس اصل کتاب با باب اول به نام» فی بیان الخوف «آغاز می گردد و با باب 111 به نام «فی وفات النبی(ص)» خاتمه می یابد. مؤلف، پس از نام حضرت علی(ع)، عبارت «کرم الله وجهه» و بعد از اسم خلفا عبارت «رضی الله عنه» را ذکر نموده است.
مؤلف اگر در نقل حکایت ها، اسمی از اشخاص را می دانسته، به آن اشاره کرده و اگر از آن بی اطلاع بوده، با عبارت» قال بعض الحکماء«، «حکی بعض الصالحین» و یا «روی انّ بعضهم» به حکایت یا شاهد مثال خود استناد جسته است. اکثر ابواب کتاب، به صورت مرتب و دسته بندی شده است که در آنها می توان چند مطلب را مشاهده نمود:
از جمله مباحث کتاب، بحث خوف است. مؤلف، با آوردن خبری از پیامبر(ص) بدین قرار که: «خدا ملکی را خلق کرد که بالی در مشرق و بالی در مغرب دارد، سر او زیر عرش الهی، دو پایش زیر زمین هفتم و به تعداد مخلوقات الهی، پر دارد. هنگامی که مرد یا زنی از امت من بر من صلوات بفرستد، خدا این ملک را امر می کند که در دریایی از نور در تحت عرش الهی فرو رود سپس خارج گردد و بالش را در آن حرکت می دهد، سپس از هر پری قطره ای می چکد، سپس خدا از هر قطره ملکی را خلق می کند که برای این شخص تا روز قیامت طلب استغفار می کنند». در ادامه این حدیث، آورده که بعضی از حکماء گفته اند: «سلامت جسم، در قلت طعام و سلامت روح، در قلت گناه و سلامت دین، در صلوات فرستادن بر خیر الانام، حضرت محمد(ص) است». وی در ادامه بحث خوف، این آیه را ذکر می کند:یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله ‎ ، بعد می گوید: «یعنی از خدا خشیت داشته باشید«، سپس این آیه را آورده: و لتنظر نفس ما قدمت لغد ‎

[ویکی فقه] مکاشفه القلوب المقرب الی علام الغیوب (کتاب). «مکاشفة القلوب المقرب الی علام الغیوب»، اثر ابوحامد غزالی (۴۰۵ ق) است که به زبان عربی پیرامون برخی از موضوعات اخلاقی و عرفانی برگرفته از آیات و روایات ، نوشته شده است.
کتاب با معرفی مؤلف آغاز گردیده و در ادامه، مقدمه ای از محقق کتاب ذکر شده و سپس طی ۱۱۱ باب به مطالب اخلاقی و عرفانی در موضوعات پراکنده اشاره شده است.روش مؤلف بر این بوده که در هر باب با آوردن آیه و روایتی به بحث ادامه داده و از قول حکماء و بزرگان، با عبارت «قال بعض الحکماء» استفاده کرده و در هر بابی اگر می خواسته حکایتی را به عنوان شاهد مثال و توضیح مطلب ذکر کند، ابتدا لفظ «حکی» یا «حکایة» را ذکر نموده و سپس داستان و حکایت را آورده است.اکثر ابواب کتاب از ۳ یا ۴ صفحه تجاوز نمی کند و همه آنها دارای یکدستی در حجم مطالب است.
گزارش محتوا
در ابتدا، شرح حالی از مؤلف کتاب، ابوحامد غزالی، ذکر شده است و در آن به معرفی آثار، اساتید و شاگردان وی پرداخته شده است. در ادامه، مقدمه ای از محقق کتاب، آقای عبد المجید طعمه حلبی آورده شده است که حاکی از این است که کتاب «مکاشفة القلوب المقرب الی علام الغیوب» اثر غزالی را مختصر نموده و نام آن را «مکاشفة القلوب» نهاده است. سپس اصل کتاب با باب اول به نام «فی بیان الخوف» آغاز می گردد و با باب ۱۱۱ به نام «فی وفات النبی صلی الله علیه و آله وسلّم » خاتمه می یابد.مؤلف، پس از نام حضرت علی علیه السّلام ، عبارت «کرم الله وجهه» و بعد از اسم خلفا عبارت «رضی الله عنه» را ذکر نموده است.
← دسته بندی ابواب کتاب
پاورقی های کتاب، مربوط به ارجاع آیات و روایات و توضیح معنای بضعی از واژگان و مطالب کتاب می باشد. فهرست مطالب کتاب، در پایان آن قید شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس