ناووسیه

لغت نامه دهخدا

( ناووسیة ) ناووسیة. [ سی ی َ ] ( اِخ ) عنوان مشهور فرقه ای است از شیعه که اتباع عجلان یا عبداﷲناووس بصری اند و امام جعفر صادق را امام حی حاضر غایب و مهدی منتظر و قائم آل محمد دانند. ( از ریحانة الادب ج 4 ص 161 از مجمع البحرین ). طایفه ای از غلاة شیعه امامیه اند که در مرگ امام محمد باقربن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب شک کردند و به انتظار ظهور او هستندو همچنین ظهور جعفربن محمد الصادق و بقیه ائمه را نیز منتظرند. ( از الانساب سمعانی ). اصحاب مردی به نام عجلان بن ناووس [ و گفته اند منسوبند به دیهی به نام ناوسا ] می باشند، به عقیده اینان امام جعفر صادق زنده است و منتظر ظهور آن حضرت بوده مهدی قائمش خوانده اند. این طایفه از آن امام روایت کرده اند که اگر سر من از فراز کوهی بجانب شما منحدر شود در کشتن من جازم نباشید، زیرا من صاحب شما و امام با اهتداء صاحب شمشیر ایالت و ظهورم. ابوحامد زوزنی حکایت کند که ناووسیه معتقدند که علی اگرچه مرده ولیکن پیش از قیام قیامت زمین شکافته شود و وی بیرون آید و زمین را به عدل و نصفت آراسته گرداند. ( از ملل و نحل شهرستانی ).

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] معتقدان به مهدی بودن امام صادق (علیه السّلام) را ناووسیه نامند. این فرقه یکی از فرق انحرافی در شیعه محسوب می شود.
مهدویت علاوه بر اینکه از نظر مفهوم و تبیین معارف بلند آن در جامعه اسلامی به تدریج اعلام می شد در هر زمانی به مقدار نیاز زمان و مقتضیات آن مورد بررسی واقع می شد. از نظر مصداق نیز در جامعه اسلامی به صورتهای گوناگون ابراز شده که قطعا یک مصداق آن صحیح و بقیه باطل می باشد.عده ای از شیعیان به دنبال مهدی موعود بی صبرانه به انتظار می نشینند ولی برخی با اعلام شخصی به عنوان مهدی موعود به دنبال او حرکت می کنند. ظهور و ادعای مهدویت درون جامعه شیعه بسیار به چشم می آید در حالی که بطلان تمام آنها واضح است. فرقه کیسانیه، واقفه، زیدیه، محمدیه و... هرکدام به نوبه خود مهدی موعود را به تصویر کشیدند در حالی که فساد این نظرات بعد از مدت کمی برای خودشان واضح شد. یکی از فرقی که مهدویت را در اواسط قرن دوم اعلام نمود فرقه ناووسیه است.
رهبر فرقه
رهبر این فرقه اهل بصره است و نامش ناووس و یا اینکه عجلان بن ناووس است و برخی او را عبدالله بن ناووس نامیده اند. احتمال دارد که ناوس نام روستائی باشد که این فرد از آن منطقه است. فلذا عنوان ناووسیه برگرفته از اسم این شخصی یا محل زندگی اوست.
عقاید ناووسیه
فرقه ناووسیه یکی از این فرقی است که خواسته یا ناخواسته با عدم درک صحیح از مهدویت به مهدویت امام صادق (علیه السّلام) گروید. این فرقه امامت را در اولاد علی بن ابی طالب (علیه السّلام) تا امام صادق (علیه السّلام) قبول دارد ولی منکر شهادت امام صادق (علیه السّلام) است و علاوه بر این انکار، معتقدند که امام صادق (علیه السّلام) مهدی موعود است و نمی میرد بلکه از نظرها غائب شده است. چون این فرقه بر امام صادق (علیه السّلام) تطبیق مهدویت نموده به ایشان جعفریه نیز گفته شده است. عده ای از نویسندگان فرق و مذاهب از جمله مشخصات این گروه را تکفیر ابوبکر و عمر برشمرده اند. ناووسیه عقیده داشتند جعفر بن محمد (علیهماالسلام) زنده است و نمی میرد. او مهدی آخر الزمان است. آشکار می شود و بر مردمان فرمانروایی می کند. آنان می پنداشتند از وی روایت شده است: «اگر کسی بر شما فراز آید و بگوید مرا بیمار یافته و مرده مرا شسته است، باور نکنید و بدانید من سرور شما و دارنده شمشیر هستم.» به سبب کلمه شمشیر، این طایفه را صارمیه نیز خوانده اند. همچنین وی می گفت: «حضرت علی (علیه السّلام) برترین فرد امت اسلام بود و هرکس او را تفضیل ندهد، کافر است.»
واقفیه
...

[ویکی شیعه] ناووسیه یا صارمیه، گروهی که پس از رحلت امام صادق(ع) در سال ۱۴۸ق اعتقاد به مهدویت او یافتند و قائل به برگشت او و اقامه عدل و داد توسط وی در جهان شدند. رئیس آنها شخصی به نام ابن ناووس بود. مهمترین دلیل آنها استناد به روایاتی از امام صادق(ع) است که هرگونه خبر مبنی بر وفات خود را تکذیب کرده است.
مهمترین اعتقاد نقل شده از آنها، در کنار مهدویت و نامیرایی امام صادق(ع)، تکفیر قائلین به عدم تفضیل امام علی(ع)، و تکفیر ابوبکر و عمر است.
این گروه پس از مدتی به علت ضعف در مبانی و استدلالات و عدم طرفداران کافی، منقرض شد و اثری از آنها باقی نماند؛ هر چند برخی از متکلمان بزرگ شیعه در اصل وجود چنین فرقه ای تشکیک کرده اند و برخی از متکلمین معاصر آن را ساخته و پرداخته عالم وهم و خیال می دانند.

پیشنهاد کاربران

بپرس