نجس

راغب اصفهانی در مفردات می نویسد که نجاست به معنی هرگونه پلیدی است و در دو گونه است: پلیدی حسی و پلیدی باطنی. طبرسی در تفسیر مجمع البیان می نویسد: به هرچیزی که سرشت انسان از آن متنفر است نجس گفته می شود.
در قرآن در آیهٔ ۲۸ سورهٔ توبه کلمهٔ نجس به کار رفته است: «ای کسانی که ایمان آورده اید! حق این است که مشرکان نجس اند…»
سوره توبه:۲۸ ای کسانی که ایمان آورده اید، جز این نیست که مشرکان پلیدند، از این رو نباید پس از امسال به مسجدالحرام نزدیک شوند؛ اگر هم از فقر و کسادی می ترسید خدا اگر بخواهد به زودی شما را از فضل خویش بهره مند می گرداند، مسلماً خدا دانای حکیم است.
سوره توبه:۲۷ ( نجس با فتحه ج به معنای نجس بودن جسمی نیست، بلکه به معنی پلیدی فکری و رفتاری است ) گرچه آلودگی جسمی مشرکین، به دلیل عدم رعایت مطهرات اسلامی، در اجتماع عظیمی که بهداشت و پاکیزگی محیط، شرط اولیه سلامت و با فقدان آب کافی بسیار قابل توجه می باشد.
در قرآن در مورد نجاست هشت چیز آیه نازل شده:
• خمر
• یا اَیُّهَا الَّذینَ امَنُوا اِنَّما الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْاَنْصابُ و الْاَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» ( مائده/ 90 ) ای کسانی که ایمان آورده اید شراب و قمار و بتها و ازلام ( که یک نوع بخت آزمایی بوده ) پلیدند و از عمل شیطانند از آنها دوری کنید تا رستگار شوید
• بول انسان و حیوان
• غائط انسان و حیوان
• «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ . . . وَ إِنْ کُنْتُمْ مَرْضى‏ أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ أَوْ جٰاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ . . . وَ لکِنْ یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَ لِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ»، هان اى کسانى که ایمان آوردید چون خواستید به نماز بایستید صورت و دستهایتان را تا آرنج‏ها بشوئید . . . و اگر بیمار و یا در حال سفر بودید، و یا یکى از شما از چاله - گودالى که براى ادرار کردن ( بول و غائط ) بدانجا می روند - آمد . . . خدا نمی خواهد شما دچار مشقت شوید، و لیکن می‏خواهد پاکتان کند، و نعمت خود را بر شما تمام سازد، باشد که شکر به جاى آرید.
• کافر
• یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْمُشْرِکُونَ نَجَسٌ. . . ( توبه/28 ) اى کسانى که ایمان آورده ‏اید حقیقت این است که مشرکان ( کافر ) ناپاکند. . .
• خون
• خوک
• مردار
• ( قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ. . . ( انعام /145 ) بگو در آنچه به من وحى شده است بر خورنده ‏اى که آن را مى‏ خورد هیچ حرامى نمى ‏یابم مگر آنکه مردار یا خون ریخته یا گوشت‏ خوک باشد که اینها همه پلیدند یا از روى نافرمانى نام غیر خدا بر آن برده شده باشد. . . )
• منی در صورتی که بتوان رجزشیطان را منی تفسیر کرد.
• ( إِذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَیُنَزِّلُ عَلَیْکُم مِّن السَّمَاء مَاء لِّیُطَهِّرَکُم بِهِ وَیُذْهِبَ عَنکُمْ رِجْزَ الشَّیْطَانِ وَلِیَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِکُمْ وَیُثَبِّتَ بِهِ الأَقْدَامَ ( به خاطر بیاورید ) هنگامی را که خواب سبکی که مایه آرامش از ناحیه خدا بود شما را فرو گرفت و آبی از آسمان برای شما فرو فرستاد تا با آن شما را پاک و پلیدی شیطان ( منی ) را از شما دور سازد و دلهای شما را محکم و گامها را با آن ثابت دارد. )
• سگ البته در میان عین النجس ها تنها در مورد نجاست سگ هیچ آیه ای وجود ندارد و صرفا براساس روایات و احادیث نجس شمرده میشود