نهایه الافکار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نهایة الافکار. «نهایة الافکار»، تقریرات دروس آقا ضیاء عراقی است به زبان عربی که توسط محمد تقی بروجردی تدوین یافته است.
موضوعات مورد بحث در این کتاب عبارت اند از: تعریف علم و موضوع آن، وضع ، اطلاق لفظ و اراده شخص آن و یا نوع آن، هل الالفاظ موضوعه للمعانی المراده، لا وضع آخر للمرکبات، لا وضع للمعانی المجازیه، حقیقت و مجاز، حقیقت شرعی، صحیح و اعم ، امکان و وقوع اشتراک، استعمال لفظ در پیش از یک معنی، مشتقات، اوامر ، مقدمات واجب، نواهی ، مفاهیم ، عموم و خصوص ، مطلق و مقید ، قطع، شکوک، استصحاب، تعادل و تراجیح. این کتاب، در چهار جلد؛ زبان عربی، به وسیله انتشارات مؤسسه نشر اسلامی چاپ و منتشر شده است.

[ویکی فقه] «نهایة الافکار»، تقریرات دروس آقا ضیاء عراقی است به زبان عربی که توسط محمد تقی بروجردی تدوین یافته است.
موضوعات مورد بحث در این کتاب عبارت اند از: تعریف علم و موضوع آن، وضع ، اطلاق لفظ و اراده شخص آن و یا نوع آن، هل الالفاظ موضوعه للمعانی المراده، لا وضع آخر للمرکبات، لا وضع للمعانی المجازیه، حقیقت و مجاز، حقیقت شرعی، صحیح و اعم ، امکان و وقوع اشتراک، استعمال لفظ در پیش از یک معنی، مشتقات، اوامر ، مقدمات واجب، نواهی ، مفاهیم ، عموم و خصوص ، مطلق و مقید ، قطع، شکوک، استصحاب، تعادل و تراجیح. این کتاب، در چهار جلد؛ زبان عربی، به وسیله انتشارات مؤسسه نشر اسلامی چاپ و منتشر شده است.
اجتهاد و تقلید
مبحث اجتهاد و تقلید کتاب، در دو بخش اجتهاد با چهار موضع و تقلید با چهار مقام مطرح شده است.
گزارش محتوا
نویسنده، ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی اجتهاد، میان این تعاریف و اختلاف کلمات را جمع می کند. این جمع با تاکید بر نقش مجتهد و وظیفه او که استنباط احکام است به دست آمده و در همین تعاریف برخی از اختلافات مربوط به معیار ادله فقهی، اختلاف اخباری و اصولی، اختلاف در پذیرش و رد ظنون خاصه، نمود یافته است.سپس تقسیم بندی معروف مطلق و متجزی و به دنبال آن حجیت و عدم حجیت فتاوی مجتهدی که به نظریه انسداد معتقد است، طرح گردیده است. ظاهرا محقق خراسانی فتوای منع و عدم حجیت داده و نظر این گونه مجتهدان را که معتقد هستند باب علم و علمی مسدود است و مجبورا باید بر اساس ظنون مطلقه به استنباط پرداخت، مخل مبانی اجتهاد دانسته است، اما نویسنده، به جواز رجوع به مجتهد انسدادی رای داده و اشکالات را پاسخ گفته است.
← انسداد و انفتاح
...

[ویکی اهل البیت] منبع: کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی
آقا ضیاءالدین عراقی(م 1361 ق).
این کتاب در واقع تقریرات درس آقا ضیاءالدین عراقی است که محمدتقی بروجردی نجفی آن را نوشته و تدوین کرده است.
موضوعات مورد بحث در این کتاب عبارت اند از: تعریف علم و موضوع آن، وضع، اطلاق لفظ و اراده شخص آن و یا نوع آن، هل الالفاظ موضوعة للمعانی المرادة، لاوضع آخر للمرکبات، لاوضع للمعانی المجازیة، حقیقت و مجاز، حقیقت شرعی، صحیح و اعم، امکان و وقوع اشتراک، استعمال لفظ در پیش از یک معنی، مشتقات، اوامر، مقدمات واجب، نواهی، مفاهیم، عموم و خصوص، مطلق و مقید، قطع، شکوک، استصحاب، تعادل و تراجح.
این کتاب به وسیله انتشارات مؤسسه نشر اسلامی چاپ و منتشر شده است.

[ویکی نور] نهایة الأفکار، تقریرات دروس آقا ضیاء عراقی است به زبان عربی که توسط محمدتقی بروجردی تدوین یافته است. مباحث استدلالی اجتهاد و تقلید، در آخرین مبحث از جزء چهارم نهایة الأفکار، مطابق چاپ دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، آمده و ص 215 تا 269 به آن اختصاص یافته است.
خود نویسنده، در مقدمه، می گوید: «بخش اجتهاد و تقلید را در زمان های دور تحریر کرده و حال آن را به کتاب نهایة الافکار ملحق می کنم». بنا بر این، مباحث مزبور، علی الظاهر تداوم منطقی مباحث و تقریرات آقا ضیاء نیست.
مبحث اجتهاد و تقلید کتاب، در دو بخش اجتهاد با چهار موضع و تقلید با چهار مقام مطرح شده است.
نویسنده، ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی اجتهاد، میان این تعاریف و اختلاف کلمات را جمع می کند. این جمع با تأکید بر نقش مجتهد و وظیفه او که استنباط احکام است به دست آمده و در همین تعاریف برخی از اختلافات مربوط به معیار ادله فقهی، اختلاف اخباری و اصولی، اختلاف در پذیرش و رد ظنون خاصه، نمود یافته است.
سپس تقسیم بندی معروف مطلق و متجزی و به دنبال آن حجیت و عدم حجیت فتاوی مجتهدی که به نظریه انسداد معتقد است، طرح گردیده است. ظاهرا محقق خراسانی فتوای منع و عدم حجیت داده و نظر این گونه مجتهدان را که معتقد هستند باب علم و علمی مسدود است و مجبورا باید بر اساس ظنون مطلقه به استنباط پرداخت، مخل مبانی اجتهاد دانسته است، اما نویسنده، به جواز رجوع به مجتهد انسدادی رأی داده و اشکالات را پاسخ گفته است.

دانشنامه آزاد فارسی

نَهایة الافکار
کتابی به عربی، در فقه امامیه تألیف محمد تقی بن عبدالکریم بروجردی نجفی در ۱۳۵۲ق. تقریر درس های آقاضیاء عراقی و دوره ای کامل از مباحث اصول فقه استدلالی امامیه است. این اثر هنوز هم از منابع اصیل برای شناخت آراء اصولی آقا ضیاء عراقی به شمار می آید این کتاب در ۴ جلد چاپ و منتشر شده است (قم، ۱۴۰۵ق). از درس های آقاضیا تقریری دیگر نیز به کوشش میرزا هاشم آملی با نام بدائع الافکار به چاپ رسیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس