نهایه الاحکام فی معرفه الاحکام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام (کتاب). نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام مؤلف ابو منصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر حلی اسدی، معروف به علامۀ حلی (م ۷۲۶ ق).
کتاب نهایة الاحکام یا «نهایة الفقه» از آثار مهم فقهی قرن هشتم و از مختصرترین و معروفترین آثار فقهی بجای مانده از علامۀ حلی «قده» می باشد.

[ویکی نور] ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر حلّی اسدی، معروف به علامۀ حلی (م 726 ق).
کتاب نهایة الإحکام یا «نهایة الفقه» (ریاض العلماء /1 365، بحار الأنوار ج /1 17) از آثار مهم فقهی قرن هشتم و از مختصرترین و معروفترین آثار فقهی بجای مانده از علامۀ حلی «قده» می باشد.
این کتاب شامل قسمتی از مباحث فقهی یعنی کتاب های طهارة، صلاة، زکاة و قسمتی از بیع است.
در این کتاب به صورت بسیار مختصر استدلال به فتاوای فقهای عظام پرداخته شده است و در واقع کتاب آمیخته ای از فقه فتوایی و فقه استدلالی مختصر و موجز است که گاهی نیز به نظریات عامه متعرض شده است.
اگر چه این کتاب به شهرت قواعد الأحکام نرسیده است اما از زمان تألیف، مورد توجه فقهای عظام واقع شده و استفاده از آن متداول بوده است و فقهای بعد از وی آن را از مصادر کتب خود قرار داده اند و عبارت های آن را در کتب خود نقل کرده اند، تا جایی که علامۀ مجلسی در ابتدای کتاب با ارزش «بحار الأنوار»، این کتاب را با نام «نهایة الفقه» از مصادر خود ذکر کرده است. (نهایة الإحکام، مقدمۀ ناشر، ص 14).

[ویکی فقه] نهایه الاحکام فی معرفه الاحکام (کتاب). نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام مؤلف ابو منصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر حلی اسدی، معروف به علامۀ حلی (م ۷۲۶ ق).
کتاب نهایة الاحکام یا «نهایة الفقه» از آثار مهم فقهی قرن هشتم و از مختصرترین و معروفترین آثار فقهی بجای مانده از علامۀ حلی «قده» می باشد.
شیوۀ نگارش
این کتاب شامل قسمتی از مباحث فقهی یعنی کتاب های طهارة، صلاة، زکاة و قسمتی از بیع است.در این کتاب به صورت بسیار مختصر استدلال به فتاوای فقهای عظام پرداخته شده است و در واقع کتاب آمیخته ای از فقه فتوایی و فقه استدلالی مختصر و موجز است که گاهی نیز به نظریات عامه متعرض شده است.اگر چه این کتاب به شهرت قواعد الاحکام نرسیده است اما از زمان تالیف، مورد توجه فقهای عظام واقع شده و استفاده از آن متداول بوده است و فقهای بعد از وی آن را از مصادر کتب خود قرار داده اند و عبارت های آن را در کتب خود نقل کرده اند، تا جایی که علامۀ مجلسی در ابتدای کتاب با ارزش «بحار الانوار»، این کتاب را با نام «نهایة الفقه» از مصادر خود ذکر کرده است. این کتاب مثل کتاب های «قواعد الاحکام»، «الالفین»، «نهایة الوصول الی علم الاصول»، «نهج المسترشدین» به درخواست محمد بن یوسف حلی، فخر المحققین (م ۷۶۷ ق) تالیف شده است.در خطبۀ کتاب در مورد اختصار آن این گونه آمده است: لخصت فیه فتاوی الامامیة علی وجه الاختصار و اثرت فیه الی العلل مع حذف الاطالة و الاکثار.
زمان تالیف
در پایان کتاب صلاة، جلد دوم صفحۀ ۲۹۲ آمده است: فرغ المصنف «قدس الله روحه» من تصنیفه فی شعبان سنة خمس و سبع مائة، ۷۰۵ ق.بنابراین اگر تالیف کتاب زکاة و قسمتی از بیع در حدود دو سال طول کشیده باشد سال اتمام کتاب در حدود ۷۰۷ ق بوده است.قدیمی ترین نسخه ای که در الذریعة به آن اشاره شده است، نسخه ای است به خط محمد بن علی بن یوسف، برادرزادۀ علامۀ حلی که در سال ۷۱۰ ق از نسخه ای که به خط علامۀ حلی بوده است نسخه برداری شده است این نسخه متعلق به کتابخانۀ فخر الدین نصیری است که در فهرست کتابخانه با شمارۀ ۳۶۹ مشخص شده است.
تاریخ چاپ
...

پیشنهاد کاربران

بپرس