هنرستان

هنرستان ( به انگلیسی: Vocational school ) مکان آموزشی است، که دانش آموزان در صورت تمایل برای به دست آوردن مهارت های فنی یا هنری، پس از پایان سال نهم متوسطه به آنجا می روند. هنرستان یک دوره ۳ ساله آموزش فن و هنر است و بیش از ۱۰۰ رشته مختلف دارد. همچنین هنرستان یک حق انتخاب برای کسانی است که نمیخواهند وقت خود را در دبیرستان تلف کنند.
افرادی که دوره های هنرستان را به پایان می رسانند، بدون گذراندن دوره پیش دانشگاهی می توانند در کنکور فنی و حرفه ای ( کاردانی پیوسته ) شرکت کنند. اکنون عملاً امتحان کنکور در برخی رشته ها نقشی در پذیرش دانشجو ندارند و علاقه مندان در اوّلین انتخاب خود بر اساس سوابق تحصیلی پذیرفته می شوند. در برخی رشته ها مانند «ساختمان» چند سال است که کنکوری برگزار نمی شود. در صورت تمایل نیز امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر وجود دارد.
اولین هنرستان در شهر تبریز دایر شد؛ که تعدادی از آن ها توسط آلمانی ها ساخته شده است. مانند هنرستان فنّی وحدت واقع در باغ گلستان یا هنرستان هنرهای زیبا میرک که توسط ارامنه در سال ۱۲۹۶ در تبریز تأسیس شد و همچنین سایر هنرستان های جدید که افزون بر شاخهٔ فنی و حرفه ای، شاخهٔ کاردانش را نیز دارا هستند. نظیر هنرستان همّت[ پیوند مرده] که اوّلین هنرستان غیردولتی تبریز واقع در سربالائی ولیعصر است.
کسانی که به هر دلیلی قادر نبودند مدرک دیپلم خود را در نوبت اوّل ( روزانه ) بگیرند، دو راه دارند:
• به مدارس نوبت دوّم ( بزرگسالان ) مراجعه و تمامی دروس خود را در مدرسه ( وزارت آموزش و پرورش ) بگذرانند و دیپلم خود را دریافت نمایند.
• می توانند با مراجعه به آموزشگاه های آزاد فنی - حرفه ای یا مرکز ارشاد و گذراندن دوره های مربوط در این مراکز، مهارت مورد نظر خود را دریافت کرده، سپس به مدارس بزرگسالان مراجعه کرده و با تطبیق این مهارت ها به عنوان واحد درسی و گذراندن دروس عمومی دیپلم خود را دریافت می کنند.
توجّه مهم: افرادی که پایان خدمت ندارند، در صورت عدم ثبت نام در مدرسه، به عنوان ترک تحصیل شناخته شده و غیبت نظام وظیفه خواهند داشت! چون 'فقط مدارس ( وزارت آموزش و پرورش ) اجازهٔ درخواست و اعطای معافیت تحصیلی را دارا هستند' نه آموزشگاه ها ( وزارت کار - سازمان فنّی و حرفه ای، وزارت ارشاد، جهاد کشاورزی و … ) .
زمینه کامپیوتر  : شبکه و IT و برنامه نویسی و تولید محتوا و گرافیک

مدرسه ای برای تدریس درس های فنی یا حرفه ای، طبق برنامه های مصوب و تعیین شده وزارت آموزش و پرورش یا وزارت فرهنگ و آموزش عالی. در وزارت آموزش و پرورش، به مدارسی که در آن ها دانش آموزان شاخه های فنی و حرفه ای و کار دانش تحصیل می کنند، هنرستان گفته می شود. برخی از انواع هنرستان های ایران (قدیم و جدید)، عبارت اند از هنرستان کشاورزی، هنرستان برق، هنرستان هنرهای زیبا، هنرستان عالی موسیقی، هنرستان عالی هنرهای تزیینی. نخستین هنرستان فنی و حرفه ای ایران را در ۱۲۹۰ش کمال الملک (غفاری) تأسیس کرد که مدرسۀ صنایع مستظرفه نام داشت.