واتیکان

[ویکی فقه] نام شهری است در شمال غربی شهر «رم» (مرکز حکومت کشور ایتالیا) که مرکز استقرار پاپ،رهبر کاتولیک های جهان است. این شهر که فقط ۴۴ هکتار مساحت دارد امروزه در حکم یک دولت مستقل مذهبی است و در بیشتر کشور های دنیا نمایندگان مذهبی دارد که آنان در حکم نمایندگان هم سیاسی هستند.
۱. ↑ لغت نامه دهخدا، ج۱۴، ص ۲۰۳۵۵.

واتیکان (Vatican)
نمایی از شهر نمایی از شهر کشورـ شهر واتیکان در اروپای جنوبی، داخل کشور ایتالیا و در درون شهر رم محصور است. واتیکان، کوچک ترین کشور جهان، در ساحل غربی رود تیبر جا دارد و مساحت آن۰.۴۴ کیلومتر مربع است. شهر واتیکان باقی ماندۀ سرزمین های پاپی است که پاپ ها و جانشینان آنان طی قرن های گذشته در شهر رم احداث کرده اند. مقر شخص پاپ در کلیسای سان پیِترو (سنت پتر) است که در گوشۀ جنوب شرقی شهر واتیکان و در کنار غربی میدان سنت پتر (سان پیِترو) قرار دارد. افزون بر کلیسای مزبور، خیابان ها و ساختمان های اداری و پارک بلودره، کاخ های پاپی و باغ های واتیکان که در قرون وسطا به دستور پاپ لئوی چهارم (۸۴۷ تا ۸۵۵م) ساخته شده اند، با دیواری از شهر رم جدا می شود. علاوه بر ساختمان و تأسیساتی که در شهر واتیکان جا دارند، در داخل شهر رم نیز چندین کلیسا و ساختمان دیگر، مانند کلیساهای جامع لا تران و مریم مقدس کبیر، و سان پائولو، و نیز کاخ سان کالیستو و کاستل گاندولفو، که در خارج شهر رم قرار دارند، بخشی از کشور پاپی به شمار می آیند. ساکنان واتیکان عمدتاً سوئیسی ها و ایتالیایی هایند و شمارشان به حدود ۵۰۰ نفر (۲۰۱۰) می رسد. زبان رسمی واتیکان لاتین است و امور داخلی آن را هیئتی پنج نفره اداره می کند. این پنج نفر را پاپ منصوب می کند و باید در مقابل او پاسخگو باشند. امور دفاعی و تأمینی و حفاظت از شخص پاپ به عهدۀ یک گارد سوئیسی است که از لباس های متحد الشکل سبک دورۀ رنسانس استفاده می کنند. موزه ها و نمازخانه های واتیکان ازجمله شاهکارهای معماری اند و درِ آن ها در سراسر سال به روی بازدیدکنندگان باز است. شهر واتیکان دارای ایستگاه راه آهن و یک بالگردگاه (فرودگاه بالگرد) است که برای جابه جایی پاپ و نیز سرانی استفاده می شود که برای دیدار پاپ به واتیکان می آیند. این شهر همچنین دارای فرستندۀ رادیویی است که برنامه های آن به ۳۴ زبان پخش می شود و با بیش از ۶۰ کشور جهان نیز روابط سیاسی دارد. شورای خصوصی و کابینۀ پاپ به کالج کاردینال ها یا کالج مقدس معروف است و مجموع سازمان های اداری پیرامون دستگاه پاپ را کوریارومانا می نامند. کالج کاردینال ها طی جلسه یا جلساتی کاملاً محرمانه، شخص پاپ را با اکثریت حداقل دوسوم آرا برمی گزینند. در انتخاباتی که در ۲۰۰۵ برگزار شد، بندیکت شانزدهم آلمانی تبار از میان نامزدهای غیرایتالیایی به سِمت پاپ برگزیده شد. شهر واتیکان از نظر کشاورزی و صنعتی (به جز صنعت نشر) چیزی از خود ندارد و همۀ نیازمندی های آن از خارج واتیکان تأمین می شود. نشر کتاب های مذهبی و آثار مقدس در سطحی بسیار وسیع یگانه صنعت این شهر است؛ این آثار به سراسر جهان صادر می شوند و روزنامۀ لوسرواتور رومانو نیز در خارج از شهر واتیکان خوانندگان بسیار دارد. گردشگری در واتیکان از اهمیت بسیاری برخوردار است. گردشگران بسیاری به قصد زیارت یا سیاحت به این شهر سفر می کنند؛ مراسم خاصی که در سالروز میلاد مسیح (کریسمس) و عید پاک (ایستر) در میدان بزرگ سان پیترو برگزار می شود، انبوهی از مردم و پیروان کلیسای واتیکان را به خود جلب می کند. پیشینۀ واتیکان به قرن ۵م باز می گردد و آن زمانی است که کنستانتین اول، امپراتور روم غربی، نخستین کلیسای واتیکان یعنی سان پیِترو را بنا نهاد. پاپ ها تا زمان اسارت بابلی در لاتران زندگی می کردند. در ۱۳۷۷م به واتیکان تغییر مکان دادند و به توسعۀ ساختمان ها و گالری ها پرداختند، مجموعه های بزرگ هنری بر آن افزودند، و بعضی از آن ها هزینه های هنگفتی را در این راه متحمل شدند. ویکتور امانوئل دوم در ۱۸۷۰ شهر رم را تصرف و بیشتر ساختمان ها و تأسیسات پاپی را مصادره کرد، ولی پس از مدتی کوتاه آن ها را به پاپ بازگرداند و برای مخارج پاپ مقرری تعیین کرد. در ۱۹۲۹ بنیتو موسولینی، نخست وزیر وقت ایتالیا، پیمانی را با پاپ امضا کرد که برطبق آن کشورـ شهر واتیکان تأسیس شد. دولت ایتالیا نیز موجودیت آن را تضمین کرد و آیین کاتولیک را مذهب رسمی ایتالیا قرار داد.