وای مکس

وایمکس ( به انگلیسی: WiMAX ) یا هم کُنش پذیری جهانی برای دسترسی ریزموج ( به انگلیسی: WorldWide Interoperability for Microwave Access ) ، پروتکل ارتباطی برای دسترسی پهن باند بی سیم بر پایه استاندارد IEEE ۸۰۲٫۱۶ است. وای مکس امکان دسترسی به اینترنت را به هردو صورت ثابت و کاملاً سیار در یک ناحیهٔ گسترده فراهم می آورد ( ۲۰۱۰ ) . آخرین بازبینی وای مکس امکان دسترسی با نرخ انتقال داده ۸۰ مگابیت بر ثانیه را عرضه می کند. [ ۱] [ ۲] با استاندارد IEEE ۸۰۲٫۱۶ انتظار می رود که سرعت انتقال تا یک گیگابیت بر ثانیه افزایش یابد. [ ۳] نام وای مکس توسط انجمن وای مکس انتخاب شد که در سال ۲۰۰۱ برای ارتقای همنوایی و همکنش پذیری این استاندارد تأسیس شد. این انجمن وای مکس را به عنوان یک فناوری برپایه استاندارد تعریف می کند که امکان دسترسی بی سیم پهن باند را به عنوان جایگزینی برای کابل و خطوط DSL ارائه می دهد. [ ۴] [ ۵]
منظور از واژه وایمکس پیاده سازیهای همکنش پذیر استاندارد آی تریپل ئی ۸۰۲٫۱۶ برای شبکه های بی سیم است ( که به تصویب انجمن وایمکس رسیده است ) و از این نظر به وای - فای شباهت دارد که شامل پیاده سازیهای همکنش پذیر استاندارد آی تریپل ئی ۸۰۲٫۱۱ می شود.
انجمن وایمکس گواهینامه هایی صادر می کند که به موجب آن فروشندگان می توانند محصولات خود را با گواهی وایمکس به فروش برسانند. بدین ترتیب محصولات فروشندگان مختلفی که گواهی وایمکس می گیرند اگر در یک پروفایل باشند می توانند با یکدیگر کارکنند و سطحی از همکنش پذیری پدید می آید.
استاندارد IEEE 802. 16 پایه وایمکس است اگرچه گاهی به صورت محاوره ای از این استاندارد هم به عنوان وایمکس یاد می شود. از استاندارد IEEE 802. 16d به نام وایمکس ثابت و از استاندارد IEEE 802. 16e به نام وایمکس سیار یاد می شود.
برخی از مهم ترین ویژگی های فناوری وایمکس به شرح زیر است:[ ۶] [ ۷]
پوشش وسیع و پهنای باند بالای وایمکس آن را برای کاربردهای زیر مناسب می سازد:
• امکان اتصال پهن باند بی سیم در میان شهرها و کشورها از طریق طیف متنوعی از دستگاه ها
• ارائه جایگزینی برای دسترسی پهن باند دی اس ال و کابلی
• ارائه منبعی برای دسترسی به اینترنت برای بکارگیری در برنامه ریزی پیوستگی کسب و کار
• ارائه سرویسهای داده، مخابراتی ( VOIP ) و تلویزیون اینترنتی