ورزش در افغانستان

در افغانستان ورزش های ملی و بین المللی وجود داشته که برخی از ورزش ها پس از سدۀ ۱۸ توسط انگلیسی ها و کمیته ملی المپیک افغانستان در کشور مروج شده است. زیادترین فعالیت های ورزشی را جوانان و نوجوانان به پیش می برند.
همانطوری که بازی های المپیک باعث گردیده است تا هزاران ورزشکار جهان تلاش ورزند تا دراین مسابقات شرکت نموده شهرت و ثروت کسب نمایند. در افغانستان جشن نوروز ( میله گل سرخ ) ، روزهای آزادی و مذهبی مرکز تشویق ورزشکاران افغانستان بوده اند. در این روزهای خجسته از طرف شاهان و بزرگان افغان به ورزشکاران انعام داده می شد که این انعام تا اکنون دوام دارد.
ورزش های ملی افغانستان معمولاً به منظور سلامتی بدن، زیبایی اندام، دفاع از خود، رقابت، کسب سرمایه، شهرت و تفریح مورد استفاده قرار دارد. زیاده مسابقات ورزشی به منظور تجلیل از روزهای خجسته سال و روزهای ملی اجرا می شود. ورزش های وارد شده قسمت اعظم خاک را پوشانیده است. فوتبال و والیبال و بیلیارد، کریکت، وزنه برداری، کونگ فو و کاراته در سراسر افغانستان وجود دارد و همه به آن آشنایی دارند.
حرکات ورزش غیر منظم از قبیل دویدن، شکار نمودن، شنا نمودن، کوه گردی از پیدایش انسان به طور طبیعی وجود داشت. اولین رقص منظم در دور آتش توسط آریایها بنا گردید. این ورزش با خواندن سرودها و خوردن شراب سونا اجرا می شد. پس از به وجود آمدن نیزه، تیرکمان ، تمرینات نشان زنی، تمرینات آکروباتیک، کشتی گیری و اسپ دوانی جای رقص ها را می گیرد. با ورود یونانیان در بلخ و ازدواج با رخسانه دختر شاه باختر ورزش های منظم، کشتی گیری، اسپ دوانی، ورزش های آکروباتیک و ژیمناستیک رونق بهتر گرفته و در نوروز مسابقات ورزشی صورت می گرفت. پس از مرگ اسکندر رخسانه این قوماندان غرب در انکشاف سپورت و تمدن بلخ سهم ارزنده را گرفت. جشن چهل روزه نوروز بلخ سر آغاز تفریحات و ایام مسابقات ورزش های منظم در افغانستان بود که تا اکنون این جشن ادامه دارد. در جشن نوروز مسابقات بزکشی، نیزه بازی، سرکس ( ناتک ) ، اسپ دوانی، بیل بازی، سگ جنگی، صحنه آواز خوانی، شتر جنگی، تخم جنگی، پهلوانی، قوچ جنگی در شهر مزار شریف الی چهل روز دوام دارد.
پس از قرن ۱۸ مسابقات ورزشی نه تنها اهمیت تربیت بدنی بلکه اهمیت سیاسی واقتصادی را بخود گرفت. در سال ۱۸۳۹ورزش بیسبال ( توپ دنده ) و کرکت توسط انگلیس ها در افغانستان مروج گشت؛ ولی بزودی از طرف ملا ایمامان بازی کرکت ممنوع قرار داده شد. پس از قرن ۱۹ورزش های فوتبال والیبال بسکتبال در مکاتب به حیث مضمون رسمی تدریس داده شد. در سال ۱۹۲۳ غازی ستدیم از طرف شاه امان اله افتتاح گردید. در سال ۱۹۳۳ فدراسیون فوتبال در افغانستان تأسیس گردیده افغانستان دارای تیم ملی فوتبال شد. برای اولین بار تیم افغانستان در بازهای المپیک سال ۱۹۳۶ شرکت جست. اولین مسابقه بین المللی فوتبال افغانستان در مقابل تیم ایران در سال ۱۹۴۱ در غازی ستدیم اجرا شد که هیچ یک برنده نشدند. در سال ۱۹۴۸ افغانستان عضو فدراسیون بین المللی فوتبال گردید. درهمین سال مسابقه را در بازی های المپیک لندن اجرا نمودند. درین مسابقه افغانستان برنده نشد. سپس تیم های فوتبال و پهلوانی در هر دوره المپیک شرکت می جست. در سال ۱۹۶۴ پهلوان محمد ابراهیم در مسابقات المپیک توکیو پهلوان شماره پنجم شد. در سال ۱۹۶۵ فدراسیون بادی بلدینگ ( بدنسازی ) تشکیل شد. در سال ۱۹۶۷گلف قرغه کابل افتتاح شد. ۱۹۶۸شرکت افغانستان در المپیک تابستانی مکزیکو سیتی شرکت نمود. ۱۹۷۲حضور تیم المپیک افغانستان در المپیک مونشن جرمنی شرکت جست. در سال ۱۹۷۸گلف کلاب کابل بسته شد. در سال ۱۹۸۰افغانستان در رقابت های المپیک تابستانی مسکو اشتراک یافت. همانند المپیک های پیشین تیم المپیک افغانستان موفق به دریافت مدالی نشد. در سال ۱۹۸۴ دولت دموکراتیک افغانستان نگذاشت ورزش کاران افغانی در مسابقات المپیک لوس آنجلس شرکت ورزند. دولت افغانستان رسماً المپیک ۱۹۸۴ لس آنجلس آمریکا را تحریم کرد. در سال ۱۹۸۵ فدراسیون ملی ژیمناستیک افغانستان تشکیل یافت. در سال ۱۹۸۸ بازیکنان افغانستان در المپیک کوریای جنوبی اشتراک ورزیدند. بزکشی به عنوان یکی از ورزش ها و تفریحات افغان ها در فیلم رامبو ۳ و با بازیگری سیلوستر استالونه به جهانیان معرفی گردید. در سال ۱۹۹۳ میدان گلف کلاب کابل بازگشایی شد.