ویژگی دومینو

اثر دومینو یا ویژگی دومینو، اثری هم انباشته و جمعی است؛ هنگامی پدید می آید که یک رخداد، آفریننده یا سازندهٔ زنجیره ای از رخدادهای مشابه باشد. [ ۱] این واژه به اثر مکانیکی فروافتادن ردیفِ دومینوهای پشت هم چیده شده اشاره دارد، و برای تمثیل توالی بهم پیوسته رخدادهایی به کار می رود که زمان میان رخدادهای پیاپی در آن، بسیار کوتاه باشد.
می توان این عنوان را در معنای اصلی واژه ( زنجیره قابل دیدن از برخوردهای واقعی ) یا معنای استعاری ( ارتباطهای سببی در ساختارهایی مانند اقتصاد جهانی یا سیاست ) استفاده کرد.
اصطلاح اثر دومینو برای بیان یک رویداد اجتناب ناپذیر یا بسیار محتمل استفاده می شود ( زمانی که فروافتادن دومینوها آغاز شده است ) و به این معنا هم هست که یک رویداد غیرممکن یا بسیار بعید است ( دومینویی که از ابتدا یا میانۀ زنجیره ایستاده است ) .
با چیدن ردیفی از دومینوهای عمودی با فاصلهٔ اندک، می توان اثر دومینو را به آسانی مشاهده کرد. با هل دادن دومینوی اول، دومینوی دوم خم می شود و بعد دومینوی سوم. به همین ترتیب، یک زنجیرۀ خطی ایجاد می شود که افتادن هر دومینو با خم شدن دومینویی که بلافاصله قبل از آن است، آغاز می شود.
این ویژگی در زنجیرهٔ بلند یا کوتاه مشابه خواهد بود. انرژی لازم برای این واکنش زنجیره ای، انرژی پتانسیل دومینوها است که به دلیل قرار گرفتن آنها در حالت شبه پایدار است؛ هنگامی که نخستین دومینو سرنگون می شود، انرژی منتقل شده توسط سقوط بیشتر از انرژی لازم برای انداختن دومینوی بعدی است و همین فرایند در زنجیره تکرار خواهد شد.
ماشین روب گلدبرگ به کمک اثر دومینو کار می کند.