[ویکی فقه] پَراچی، زبان طایفۀ ایرانی تبار پراچی در افغانستان و پاکستان، و از زبان های ایرانی نو جنوب شرقی می باشد.
برخی به غلط زبان پراچی را جزو گویش های پامیری به شمار آورده اند، در صورتی که گویش های پامیری شاخه ای از زبان های ایرانی شمال شرقی هستند.
رواج کنونی زبان
این زبان اکنون تنها در ۳ درۀ دامنه های جنوبی هندوکش رواج دارد: در ۸ روستا در درۀ شُتُل در شمال کابل، در ۶ روستا در درۀ غُچولان، و در ۲۱ روستا در درۀ پَچَغان. دره های غچولان و پچغان در محلی به نام نِجراو (نِجراب) در شمال کابل قرار دارند. شمار گویشوران پراچی در ۱۳۳۸ش/۱۹۵۹م حدود ۰۰۰‘۶ تا ۰۰۰‘۸ نفر بوده است.
مشترکات پراچی با زبان های ایرانی
برخی از مشترکات پراچی با زبان های ایرانی شمال غربی عبارت اند از حفظ انسدادی ها و انسدادی ـ سایشی واکدار آغازی (یعنی: b, d, g, j/، مانند jan- «کشتن»، gū «گاو»، dah- «دادن»، bar- «بردن»)، ابدال dw آغازی ایرانی باستان به b (مانند bŎr «در»)، و حذف دندانی های (یعنی : /t، d/) باستانی در میان دو مصوت (مانند γâ «باد»، از •vāta-.
ویژگی های نظام آوایی
...
برخی به غلط زبان پراچی را جزو گویش های پامیری به شمار آورده اند، در صورتی که گویش های پامیری شاخه ای از زبان های ایرانی شمال شرقی هستند.
رواج کنونی زبان
این زبان اکنون تنها در ۳ درۀ دامنه های جنوبی هندوکش رواج دارد: در ۸ روستا در درۀ شُتُل در شمال کابل، در ۶ روستا در درۀ غُچولان، و در ۲۱ روستا در درۀ پَچَغان. دره های غچولان و پچغان در محلی به نام نِجراو (نِجراب) در شمال کابل قرار دارند. شمار گویشوران پراچی در ۱۳۳۸ش/۱۹۵۹م حدود ۰۰۰‘۶ تا ۰۰۰‘۸ نفر بوده است.
مشترکات پراچی با زبان های ایرانی
برخی از مشترکات پراچی با زبان های ایرانی شمال غربی عبارت اند از حفظ انسدادی ها و انسدادی ـ سایشی واکدار آغازی (یعنی: b, d, g, j/، مانند jan- «کشتن»، gū «گاو»، dah- «دادن»، bar- «بردن»)، ابدال dw آغازی ایرانی باستان به b (مانند bŎr «در»)، و حذف دندانی های (یعنی : /t، d/) باستانی در میان دو مصوت (مانند γâ «باد»، از •vāta-.
ویژگی های نظام آوایی
...
wikifeqh: زبان_پراچی