پی امدهای ازاررسانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] پی آمدهای آزاررسانی. آیه ۴۳ فاطر بازتاب حیله ورزی به دیگران را به خود انسان دانسته است؛ چنان که حسود نیز از حسادت خود زیان می بیند و شماتت کردن مؤمنان، دامنگیر شماتت کنندگان می شود.
آیه ۲۶۲ بقره انفاق مال را در راه خدا درصورتی که با منّت و اذیّت همراه نباشد، سبب پاداش و رهایی از خوف و اندوه دانسته است: «اَلَّذینَ یُنفِقونَ... ثُمَّ لایُتبِعونَ ما اَنفَقوا مَنًّا و لاَ اَذًی لَهُم اَجرُهُم». از این آیه، به دلالت التزامی فهمیده می شود که اذیّت و منّت، پاداش انفاق را از بین می برد. برخی ازجمله «ثُمَّ لا یُتبِعونَ ما اَنفَقوا مَنًّا و لاَ اَذًی» که در ابتدای آن حرف تفریع «ثمّ» قرار گرفته، استفاده کرده اند که آیه، در مقام بیان تفاوت انفاق با ترک منّت و اذیّت (برتری ترک منّت و اذیّت بر انفاق) است.
برتر از کمک مالی
آیه بعد سخن نیک یا بسنده کردن به دعای خیر و پوشاندن کاستی ها و نقاط ضعف دیگران را از کمک مالی همراه با آزار، بهتر دانسته است: «قَولٌ مَعروفٌ و مَغفِرَةٌ خَیرٌ مِن صَدَقَة یَتبَعُها اَذیً» چون چنین بخششی، نه برکت دنیایی و نه پاداش آخرتی را سبب می شود؛ درحالی که سخن نیک، کار پسندیده ای است که پاداش دارد. آیه ۲۶۴ بقره نیز منّت گذاشتن و آزار زبانی پس از کمک به دیگران را باعث از بین رفتن پاداش آن دانسته است: «یـاَیُّها الَّذینَ ءامَنوا لاتُبطِـلوا صَدَقـتِکُم بِالمَنِّ والاَذی». این عمل همچون انفاق ریایی و دروغین کافران، نابود می شود. آیه ۵۷ احزاب اذیّت کنندگان خداوند و پیامبر را به نفرین الهی در دنیا و آخرت و عذاب خوارکننده بیم داده است.
آزار بی دلیل مومنان
در آیه بعد، از «اذیّت و آزار بی دلیل مؤمنان» به «تهمت و گناه آشکار» تعبیر شده است: «والَّذینَ یُؤذونَ المُؤمِنینَ والمُؤمِنـتِ بِغَیرِ مَا اکتَسَبوا فَقَدِ احتَمَلوا بُهتـنـًا و اِثمـًا مُبینـا» که با توجّه به آیات دیگر، این تهمت زنندگان، مشمول نفرین الهی هستند و عذاب خاص (ابتلا به بیماری گری) دامنگیرشان می شود.
تفسیر اذیت
...

پیشنهاد کاربران

بپرس