[ویکی فقه] پیشانی به قسمت فوقانی چهره، حدّ فاصل رستنگاه مو و ابرو گفته می شوداز آن در بابهای طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
از واجبات تیمّم
مسح پیشانی است. در وجوب مسح دو طرف آن یعنی جبینین اختلاف است. مالیدن کافور به پیشانی میّت واجب است. هنگام حنوط مواضع هفتگانه میّت، مستحب است از پیشانی وی آغاز شود و در صورت کافی نبودن کافور برای همه مواضع، پیشانی مقدّم می شود.
احکام پیشانی در نماز
پیشانی از مواضع هفتگانه ای است که هنگام سجده واجب است بر زمین قرار گیرد. برخی گفته اند:در سجده شکر مستحب است دو طرف پیشانی نیز بر زمین گذاشته شود. .
احکام پیشانی در حج
مستحب است مؤمنان هنگام ملاقات، صورت یا پیشانی یکدیگر را ببوسند.
[ویکی فقه] پیشانی (قرآن). واژه پیشانی از دو بخش پیش و آنی (پسوند نسبت مانند یاء) تشکیل شده و
مرکب نسبی است.
پیشانی جزء فوقانی رخسار، میان رستنگاه موی و ابروان را گویند که در زبان فارسی تعابیری چون بُنچه، پیچه، چماچم، چکاک، چکاد و درعربی معادلهای سیما، صلایه، لَطاة، مسجَد، مُقدِمه، رَمه، نَزَعَه، جبین، ناصیه، جَبهه و... در ارتباط با آن به کار می رود. در فرهنگ و ادبیات عمومی، کنایه از لیاقت و شایستگی،
سعادت و
شقاوت و نیز
شهرت و بزرگی است.
کار برد قرآنی
در قرآن کلمه های جباه (جمع جبهه ) ، وجوه (جمع وجه) ، ناصیه و جمع آن
نواصی و جبین آمده که جبهه معادل دقیق پیشانی و موضع
سجود است و جبین به هریک از دو طرف پیشانی ( شقیقه ) گفته می شود. ناصیه نیز رستنگاه مو و بالای پیشانی است و همچنین
وجه که اعم از پیشانی است و با قرینه به این معنا می آید. در آیاتی که مفهوم پیشانی آمده است از وصف مؤمنان، شناختن مجرمان، کیفیت
عذاب ، اوصاف
قیامت ،
قدرت و
قهر خداوند و داستان
ذبح اسماعیل سخن رفته است. نیز در
آیه های ۴۳
نساء و ۶
مائده : «فامسَحوا بِوُجوهِکُم و اَیدیکُم» که کیفیت
تیمم را بیان می کند مراد از مسح وجه، به قرینه حرف باء در «بِوُجوهِکُم» و ارشاد روایات مسح پیشانی دانسته شده است.
←
اثر سجود در پیشانی
«جِباهُهُم» را در این آیه به علت اهمیت آن در بدن دانسته اند، زیرا وقتی پیشانی داغ شود، به داخل بدن سرایت کرده،
مغز سر
انسان را هم می سوزاند. در برخی تفاسیر نیز سرّ داغ نهادن به پیشانی را ظاهر بودن جایگاه علامت گذاری و نیز مشهورتر و زشت تر بودن داغ زدن بر پیشانی دانسته اند، زیرا صورت نمودِ زیبایی و بهترین و عزیزترین جای آن، پیشانی است. برخی نیز داغ نهادنِ جایگاه سجود را بر اثر ادا نکردن حق آن و چهره درهم کشیدن و گره بر پیشانی انداختن هنگام دیدن تهیدستان دانسته و نیز بیان کرده اند که زراندوزان مال را مایه وجاهت و آبروی خود می پنداشتند و بدینوسیله رسوا می گردند. در کیفیت عذابِ
روز قیامت آمده که مجرمان را از موی بالای پیشانی و پاهایشان گرفته، در
آتش می افکنند یا آنها را در
دوزخ می کشانند: «یُعرَفُ المُجرِمونَ بِسیماهُم فَیُؤخَذُ بِالنَّواصی و الاَقدام». مجرمان بدون اینکه از آنها پرسشی شود، از سیما و چهره هاشان شناخته و عذاب می شوند. آثار جرم با سیاهی چهره و کدر شدن چشمها، ظهور نشانه های ذلت و خواری یا آثار ناراحتی به سبب رسوا شدن آشکار می گردد. در آیاتی از قرآن به این مطلب تصریح شده است.
← روایات شیعه
...