ژان باپتیست ون هلمونت ( به فرانسوی: Jan Baptist van Helmont ) ( غسل تعمید ۱۲ ژانویه ۱۵۷۹ - درگذشته ۳۰ دسامبر ۱۶۴۴ ) دانشمند فلاندری زیست شناس، پزشک و شیمی دان بود. او همچنین به عنوان بنیانگذار شیمی پنوماتیک شناخته می شود. معروفیت او امروزه مدیون نظریه خلق الساعه او است. او همچنین برای نخستین بار واژه گاز ( از کلمه یونانی Chaos ) به کار برده است. [ ۱]
ژان ون هلمونت، کوچکترین فرزند از ۵ فرزند ماریا و کریستین ون هلمونت بود. پدرش دادستان و عضو شورای شهر بروکسل بود. تحصیلات خود را در لوون ادامه داد و در پی چندین بار تغییر رشته، سرانجام به داروسازی روی آورد. مدتی ترک تحصیل نمود و به کشورهای سوئیس، انگلستان، فرانسه و ایتالیا سفر کرد. در سال ۱۵۹۹ به کشورش ( بلژیک ) بازگشت و موفق به اخذ مدرکی در رشته پزشکی گردید. در سالهای ۱۶۰۵ تا ۱۶۰۹ موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید و در همان سال ها با دختری به نام مارگارت از خانواده ای اصیل و ثروتمند ازدواج نمود و صاحب ۶ یا ۷ فرزند شد. ثروت همسرش او را از ادامه کار برای تأمین معاش بی نیاز کرد و او تا پایان عمر به آزمایش های خود پرداخت. [ ۲]
ون هلمونت از یک طرف دنباله رو دانشمندان سنتی بود که به عناصر چهارگانه اعتقاد داشتند و از طرف دیگر مانند گالیله به آزمایش و تجربه اعتقاد داشت و این تناقض در طول زندگی علمی او مشهود بود. او بنیانگذار شیمی پنوماتیک بود و برای نخستین بار به وجود گازهای متفاوت از جمله دی اکسید کربن در هوا پی برد. او نخستین کسی است که از کلمه گاز استفاده نمود. [ ۲]
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل آب و هوا ( باد ) خلاصه می شدند. آتش به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و خاک عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار می گرفت. [ ۱]
از آنجایی که او پیرو پاراسل سوس ( پزشک و کیمیاگر سوئیسی ) بود انسان بسیار شکاکی می نمود. از طرفی او مثل افرادی مانند ویلیام هاروی و گالیله به روش آموزش نوین که برپایه آزمایش بود اعتقاد داشت. او به دقت در طبیعت نظر می کرد که این می تواند از بررسی اطلاعات جمع آوری شده او در آزمایش هایش ناشی شود که او به قانون بقای جرم اعتقاد داشت.
او به «نظریه خلق الساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه گندم را در گوشه ای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی موش در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موش ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه های گندم پدید آمده اند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه ساده لوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها فرانچسکو ردی این نظریه را ابطال نمود. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفژان ون هلمونت، کوچکترین فرزند از ۵ فرزند ماریا و کریستین ون هلمونت بود. پدرش دادستان و عضو شورای شهر بروکسل بود. تحصیلات خود را در لوون ادامه داد و در پی چندین بار تغییر رشته، سرانجام به داروسازی روی آورد. مدتی ترک تحصیل نمود و به کشورهای سوئیس، انگلستان، فرانسه و ایتالیا سفر کرد. در سال ۱۵۹۹ به کشورش ( بلژیک ) بازگشت و موفق به اخذ مدرکی در رشته پزشکی گردید. در سالهای ۱۶۰۵ تا ۱۶۰۹ موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید و در همان سال ها با دختری به نام مارگارت از خانواده ای اصیل و ثروتمند ازدواج نمود و صاحب ۶ یا ۷ فرزند شد. ثروت همسرش او را از ادامه کار برای تأمین معاش بی نیاز کرد و او تا پایان عمر به آزمایش های خود پرداخت. [ ۲]
ون هلمونت از یک طرف دنباله رو دانشمندان سنتی بود که به عناصر چهارگانه اعتقاد داشتند و از طرف دیگر مانند گالیله به آزمایش و تجربه اعتقاد داشت و این تناقض در طول زندگی علمی او مشهود بود. او بنیانگذار شیمی پنوماتیک بود و برای نخستین بار به وجود گازهای متفاوت از جمله دی اکسید کربن در هوا پی برد. او نخستین کسی است که از کلمه گاز استفاده نمود. [ ۲]
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل آب و هوا ( باد ) خلاصه می شدند. آتش به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و خاک عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار می گرفت. [ ۱]
از آنجایی که او پیرو پاراسل سوس ( پزشک و کیمیاگر سوئیسی ) بود انسان بسیار شکاکی می نمود. از طرفی او مثل افرادی مانند ویلیام هاروی و گالیله به روش آموزش نوین که برپایه آزمایش بود اعتقاد داشت. او به دقت در طبیعت نظر می کرد که این می تواند از بررسی اطلاعات جمع آوری شده او در آزمایش هایش ناشی شود که او به قانون بقای جرم اعتقاد داشت.
او به «نظریه خلق الساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه گندم را در گوشه ای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی موش در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موش ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه های گندم پدید آمده اند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه ساده لوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها فرانچسکو ردی این نظریه را ابطال نمود. [ ۳]
wiki: ژان باپتیست ون هلمونت