کتیبه های کَرْتیر
کتیبه های کَرْتیر
کتیبه های کَرْتیر
(یا: کردیر) چهار سنگ نبشته به فارسی میانه (پهلوی) و خط پهلوی کتیبه ای یا منفصل، حک شده به دستور کرتیر، موبد پرنفوذ اوایل دورۀ ساسانی، در نقش رجب، کعبۀ زردشت، سرمشهد، و نقش رستم. کتیبه های کرتیر، که به فرمان پادشاهی نگاشته نشده اند و کار یک رهبر دینی اند، کلاً دو موضوع عمده را دربردارند ۱. معرفی کرتیر و القاب و عناوینی که داشته و شرح کارهایی که در زمان شش پادشاه ساسانی، که با آن ها هم عصر بوده، انجام داده است و نیز کارهایی که در مقام اصلاحگر دینی برای استقرار دوبارۀ آیین مزدایی پاک کرده است، نظیر تعقیب و آزار پیروان ادیان بیگانه؛ ۲. شرح سفر آسمانی (معراج) او. کرتیر در پایان کتیبه ها از خواننده می خواهد که همانند او نسبت به ایزدان راست و راد و در دین استوار باشد. این سنگ نبشته ها به سبب دربرداشتن فهرستی از ایالت های دورۀ ساسانی نیز اهمیت دارند. چهار کتیبۀ کرتیر عبارت اند از ۱. کتیبۀ کرتیر در نقش رجب، کتیبه ای ۳۱ سطری در نقش رجب، در دامنۀ کوه رحمت، در حدود سه کیلومتری شمال تخت جمشید، که در کنار نقش اردشیر اوّل ساسانی نگاشته شده و در سمت چپ آن تصویر کرتیر بر صخره دیده می شود. در پایان کتیبه نام دبیر کرتیر، بوختگ، آمده است. ۲. کتیبۀ کرتیر در کعبۀ زردشت، کتیبه ای نوزده سطری در ضلع شرقی دیوار کعبۀ زردشت در نقش رستم، در فارس، در زیر کتیبۀ شاپور ساسانی اول نگاشته شده است. ۳. کتیبۀ کرتیر در سرمشهد، سنگ نبشته ای ۵۸ سطری، در بالای نقشی از صحنۀ شیرکُشی بهرام دوم ساسانی (خود کرتیر نیز در این صحنه دیده می شود) در سر مشهد، در ۳۶ کیلومتری جرّه و حدود ۸۰ کیلومتری کازرون، نگاشته شده است. شرح کامل معراج در این کتیبه آمده است. کتیبۀ کرتیر در نقش رستم، در ۷۹ سطر که آسیب بسیار دیده و در زیر نقش برجستۀ کرتیر در نقش رستم، در فارس، نگاشته شده است. از میان چهار کتیبۀ کرتیر، احتمالاً کتیبۀ سر مشهد، از نظر زمانی، از همه قدیم تر و پس از آن به ترتیب، کتیبه های نقش رستم، کعبۀ زردشت و نقش رجب قرار دارند. تمامی این کتیبه ها به فرانسوی ترجمه شده اند. (ژینیو، ۱۹۹۱).
کتیبه های کَرْتیر
کتیبه های کَرْتیر
(یا: کردیر) چهار سنگ نبشته به فارسی میانه (پهلوی) و خط پهلوی کتیبه ای یا منفصل، حک شده به دستور کرتیر، موبد پرنفوذ اوایل دورۀ ساسانی، در نقش رجب، کعبۀ زردشت، سرمشهد، و نقش رستم. کتیبه های کرتیر، که به فرمان پادشاهی نگاشته نشده اند و کار یک رهبر دینی اند، کلاً دو موضوع عمده را دربردارند ۱. معرفی کرتیر و القاب و عناوینی که داشته و شرح کارهایی که در زمان شش پادشاه ساسانی، که با آن ها هم عصر بوده، انجام داده است و نیز کارهایی که در مقام اصلاحگر دینی برای استقرار دوبارۀ آیین مزدایی پاک کرده است، نظیر تعقیب و آزار پیروان ادیان بیگانه؛ ۲. شرح سفر آسمانی (معراج) او. کرتیر در پایان کتیبه ها از خواننده می خواهد که همانند او نسبت به ایزدان راست و راد و در دین استوار باشد. این سنگ نبشته ها به سبب دربرداشتن فهرستی از ایالت های دورۀ ساسانی نیز اهمیت دارند. چهار کتیبۀ کرتیر عبارت اند از ۱. کتیبۀ کرتیر در نقش رجب، کتیبه ای ۳۱ سطری در نقش رجب، در دامنۀ کوه رحمت، در حدود سه کیلومتری شمال تخت جمشید، که در کنار نقش اردشیر اوّل ساسانی نگاشته شده و در سمت چپ آن تصویر کرتیر بر صخره دیده می شود. در پایان کتیبه نام دبیر کرتیر، بوختگ، آمده است. ۲. کتیبۀ کرتیر در کعبۀ زردشت، کتیبه ای نوزده سطری در ضلع شرقی دیوار کعبۀ زردشت در نقش رستم، در فارس، در زیر کتیبۀ شاپور ساسانی اول نگاشته شده است. ۳. کتیبۀ کرتیر در سرمشهد، سنگ نبشته ای ۵۸ سطری، در بالای نقشی از صحنۀ شیرکُشی بهرام دوم ساسانی (خود کرتیر نیز در این صحنه دیده می شود) در سر مشهد، در ۳۶ کیلومتری جرّه و حدود ۸۰ کیلومتری کازرون، نگاشته شده است. شرح کامل معراج در این کتیبه آمده است. کتیبۀ کرتیر در نقش رستم، در ۷۹ سطر که آسیب بسیار دیده و در زیر نقش برجستۀ کرتیر در نقش رستم، در فارس، نگاشته شده است. از میان چهار کتیبۀ کرتیر، احتمالاً کتیبۀ سر مشهد، از نظر زمانی، از همه قدیم تر و پس از آن به ترتیب، کتیبه های نقش رستم، کعبۀ زردشت و نقش رجب قرار دارند. تمامی این کتیبه ها به فرانسوی ترجمه شده اند. (ژینیو، ۱۹۹۱).
wikijoo: کتیبه_های_کرتیر