کلام الفروق بین الامراض

کلامُ الفُروقِ بَینَ الأمراض ( در صفات و فرق بین بیماری ها ) ، کتابی از محمد زکریای رازی در زمینهٔ پزشکی است.
رازی در این کتاب دربارهٔ علت ها و علامت های مشابه بین بیماری ها و فرق میان آن ها سخن گفته است. ابن اصیبعه در کتاب خود از این کتاب نام برده است. در ابتدای این کتاب رازی نوشته: «چون دیدم اطباء زمان از بیماری ها فقط آنچه که در کتاب ها خوانده اند می دانستند و به علل و اسباب مشترک بیماری ها که با یکدیگر شباهت دارند کمتر توجه داشتند؛ بر آن شدم که علل و دلائل بیماری ها که با یکدیگر شباهت دارند و مشترک می باشند؛ جمع کنم که فراگرفتن آن آسان باشد و این ها مطالبی است که قبل از این تاریخ در کتاب ها نیامده است و آن را به پنج مقاله تقسیم کردم. »[ ۱]
مقاله های کتاب به این شرح است:
• مقالهٔ اول، در پنج فصل که مشتمل بر بیست و هشت مورد تشخیص تفکیکی در باب تشابه بیماری های سر و مغز و چشم و بینی و بیماری های روانی و گوش و دهان و دندان است.
• مقالهٔ دوم، در سه فصل که شامل نوزده مورد تشخیص تفکیکی دربارهٔ تشابه بیماری های حلق و حنجره و ریه و قفسهٔ سینه و جنب است.
• مقالهٔ سوم، در چهار فصل و شامل سی و هفت مورد تشخیص تفکیکی دربارهٔ تشابه بیماری های معده و کلیه و کبد و طحال و مثانه و آلات تناسلی است.
• مقالهٔ چهارم، در سه فصل و مشتمل ده مورد تشخیص تفکیکی درباب تشابه بیماری های خونی و اخلاط و اورام و تغذیه ای و معدی است.
• مقالهٔ پنجم، در دو فصل که شامل هفده فصل مورد تشخیص تفکیکی درباب تشابه نبض و ادرار بیماران است.