کوشانیان

اششک eşşek: خر نیز که حیوانی کنجکاو، باهوش و جستجوگر است از ریشه اشک است.
کوشانیان نیز به معنای کوشش گر، جستجوگر است

برای مطالعه کردن بیشتر این مطالب میتوانید در گوگل به سایت دانشنامه ازاد مراجعه کنید. . .

هرچند که به بیابان و صحرا در ترکی کوشن گفته نمی شود و ترکزبانان بجز بیابان و صحرا، چول هم می گویند که واژه ای ست همباز ( مشترک ) میان تاتی، ترکی و کردی که به نظر می رسد واژه ای باشد بازمانده از زبان کهن آذربایگان یعنی پهلوی.
واژه "کوشن" در آذربایگان به چم زمینهای کشاورزی و باغی است که بازمانده از زبان کهن آذربایگان یعنی پهلوی بوده، سروده ای از شیخ صفی الدین اردبیلی به زبان پهلوی:
همان هوی همان هوی همان هوی / همان کوشن، همان دشت و همان کوی
اژ واجم اویان تنها چو من بور / به هر شهری شوم هی های و هی هوی
به نظر می رسد که کوشن از کاشتن بدست می آید با این روند دگرشی: کاشتن / کاشن / کوشن.
نگاهی به یادگارهای بجامانده از کوشانیان مانند سکه ها و سنگنبشته کانیشکا، چیز دیگری را نمایان می سازد،
با نگرش به "سنگنبشته رباطک" که در سال 1372 در شمال افغانستان ( نزدیک شهر رَباطَک ) یافت شد تبار آریایی کوشانیان استوار می گردد.
این سنگنبشته، به فرمان "کانیشکا" شاه کوشانی در سده یکم زایشی ( میلادی ) و به زبان آریایی ( آریا ئو ) سنگنویسی شده است.
دبیره این سنگنویس، دبیره یونانی ست بازمانده از فرهنگ هلنی که سده ها پس از مرگ اسکندر در سرزمین باختر و در آغازین سالهای اشکانیان خود را نشان می دهد و سپس از میان می رود.
به هر روی، زبانی که این سنگنبشته دارد نشان دهنده آریایی تبار بودنِ کوشانیان است.

کوشانی آورده شده که در اصل کؤشنّی می باشد به معنی مردم متعلق به صحرا یا اهل بیابان و صحرا . در واژه ی کوچ نشین که بر گردانده کؤشن نشین است به معنی صحرا نشین واقعیت بیشتر آشکار است . سلسله ٔ یوه چی که آنها معروف به کوشانیان هستند. از بیابان نشینان بودند . و شغل اصلی آنها هم پرورش شتر بوده است . یوه به معنی شتر بوده و امروز ترک ها به آن دؤوه می گویند دؤوه چی یعنی کسی که شتر نگه داری می کند و یا به پرورش شتر اشتغال دارد .