کوهدشت

کوهدَشت یک شهر در استان لرستان است و مرکز شهرستان کوهدشت است که در غرب ایران قرار دارد.
در شمال شهرستان کوهدشت خرابه های شهری نمایان است که شاید همان شهر قدیمی کوزشت باشد که حمدالله مستوفی به آن اشاره کرده است. از سوی دیگر کوهدشت در دشت بزرگی واقع شده است که اطراف آن را کوه ها احاطه کرده اند و ممکن است دلیل نامگذاری آن همین باشد. [ ۶]
ساکنان کوهدشت به زبان لری و لکی صحبت می کنند. [ ۶]
مذهب مردمان این شهر اکثریت شیعه و اقلیتی نیز اهل حق هستند. از حیث طایفه و تیره های موجود در این شهرستان تنوع فراوانی وجود دارد که اکثراً به زبان زبان لری و لکی تکلم می کنند؛ که شامل: ۱ - آدینه وند ۲ - رئیس وند ۳ - ایتیوند ۴ - اولادقباد ۵ - امرایی ۶ - بازوند ۷ - پادروند ۸ - چهار قلعه ۹ - خوشناموند ۱۰ - دراویش که خود دو گروه هستند الف: دراویش بلوران و دراویش داود رشید، میشنان و رود بار ۱۱ - رومیانی ۱۲ - ریکا ۱۳ - آزادبخت ۱۴ - رشنو ( طایفه ) ۱۵ - زالی ۱۶ - زیو دار ۱۷ - سادات که خود ۵ گروه هستند ( سادات درب گنبد – سادات کره لان – سادات ابوالوفا – سادات ضرون – سادات آتش بگی ) ۱۸ - سوری ۱۹ - شیراوند ۲۰ - شاهیوند ۲۱ - ضرونی ۲۲ - عبدولی ۲۳ - قرعلیوند ۲۴ - کوشکی ۲۵ - کونانی ۲۶ - کولیوند ۲۷ - گراوند ۲۸ - گرمه ای ۲۹ - میربگ ۳۰ - مهکی ۳۱ - نورعالی ۳۲ - خلیفه ( جز ایتیوند می باشند ) . ۳۳ - طولابی و ( تعدادی آهنگر نیز در سطح منطقه پراکنده اند ) . ( عده ای نیز از لوطی ها و کولی ها زندگی می کنند.
بیشینهٔ مردم کوهدشت مسلمان و پیرو مذهب شیعهٔ دوازده امامی هستند و بخشی از شهر هم پیرو آییین یارسان. در گذشته اکثریت مردم پیرو آیین یارسان بودند و با تبلیغات روحانیون شیعه در ابتدای و اواسط قاجاریه به اسلام و مذهب شیعه گرویدند. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] [ ۱۳]
کوهدشت با داشتن ۸۹٬۰۹۱ نفر جمعیت بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ چهارمین شهر پرجمعیت استان لرستان بعد از خرم آباد، بروجرد و دورود محسوب می شود.
قدیمی ترین آثار بدست آمده در شهرستان کوهدشت توسط کارشناسان میراث فرهنگی مربوط ١۵ تا ١٧ هزار سال پیش در غار همیان ٢ کوهدشت است. [ ۱۴]
دومین اثر قدیمی شهرستان کوهدشت نقاشی های ۱١ هزار ساله غار میرملاس است. نشانه های بدست آمده در کاوش ها و بررسی های دیرینه شناسای و باستان شناسی غار میرملاس نشان دهنده سکونت ١۴٨ هزار ساله انسان در این غار است. [ ۱۵]