گوساله

[ویکی فقه] گوساله (قرآن). عجل بر وزن جسر به معنای گوساله است.
از مجمع و مفردات بدست می آید علت این تسمیه آنست که گوساله بعجله بزرگ شده و بصورت گاو در میاید. آن جمعا ده بار در قرآن بکار رفته هشت بار در خصوص گوساله پرستی بنی اسرائیل و دو بار در اینکه ابراهیم (علیه السّلام) به میهمانان خویش گوساله بریان آورد. «و اذ واعدنا موسی اربعین لیلة ثم اتخذتم العجل من بعده و انتم ظالمون؛ و (به یاد آرید) زمانی که چهل شب با موسی وعده نهادیم (که در این مدت در کوه طور تورات را به او وحی کنیم)، آن گاه شما پس از او (در غیاب او) گوساله را به پرستش گرفتید در حالی که ستمکار بودید»«فما لبث ان جاء بعجل حنیذ؛ و همانا فرستادگان ما (از فرشتگان) برای ابراهیم بشارت (یافتن فرزند و هلاکت قوم لوط) آوردند؛ آنها سلام گفتند، او نیز سلام گفت، پس درنگی نکرد که (برای مهمان ها) گوساله ای بریان شده و روغن چکان حاضر آورد.»

به گاو غیر بالغ[ ۱] [ ۲] که کمتر از هشت ماه سن داشته باشد گوساله می گویند.
واژهٔ «گوساله» از «گو» به معنای گاو و «ساله» ( سال + 'ه «پسوند نسبت» ) به معنای «دارای یک سال» ساخته شده است. بنابراین گوساله یعنی گاو یک ساله. [ ۲]
انسان ها از گوشت گوساله برای تهیهٔ غذا استفاده می کنند. از پوست گوساله در گذشته به عنوان کاغذ برای نوشتن استفاده می شده است. امروزه معمولاً گوساله را از مادرش جدا می کنند تا شیر مادر را بدوشند و از آن برای تولید شیر و لبنیاتی چون کره، پنیر، ماست و دیگر محصولات لبنی استفاده کنند. چرم گوساله به دلیل لطافت آن ارزشمند می باشد و برای ساخت کفش های با کیفیت بالا، استفاده می شوند. [ نیازمند منبع]
پرواربندی گوساله در اغلب استان های ایران انجام می شود. هدف از آن تولید گوشت می باشد . در ایران پرورش گوساله به سه روش مختلف روستایی ، نیمه صنعتی و صنعتی انجام می شود .
در حالت روستایی و نیمه صنعتی از نژاد های بومی و دورگ و در حالت صنعتی از نژاد های اصیل مانند سمینتال و هلشتاین استفاده می کنند .
زبانزدهای ( ضرب المثل های ) بسیاری در زبان فارسی دربارهٔ گوساله وجود دارد که برخی از آن ها را در اینجا می آوریم:
• گوساله تا گاو شود دل مادرش آب شود ( یا: دل صاحبش آب شود ) .
• گاومان دو گوساله زاییده است.
• گوساله بسته را می زنند.
• گوساله به روزگار، گاوی گردد.
• گوساله به زور میخ می جهد ( یعنی حکم عرض دارد که قائم به غیر است ) .
• گوساله به نردبان و اشتر به قفس.
• گوساله گو نمی شود ( این مثل در ملایر معمول است ) .
• گوساله مادر حسن ( تعبیر مثلی به معنی ابله )
• گوساله من پیر شد و گاو نشد.
• گوساله هرچند مِه، گاوتر.
• گوساله ای که گوساله نباشد، گوساله نیست.
• دی بر سر کوچه می خورد گوساله.
• این گوساله، اون گوساله، میخوای بخور میخوای نتال[ نیازمند منبع]
• چگونگی پرورش گوساله بایگانی شده در ۳۰ آوریل ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine