یاجو

در می اورند و در وسط یوق روی گردن دو گاو حلقه قلاب میکنند و بعد یای میار یعنی سر چوب بلندی که کمی بیش از دو متر است و چندین سوراخ جهت کوتاه و بلندی جهت تنظیم دارد و در انتهای ان سوکت چوبی که به پارسی به ان کله میار میگوییم که نخ گاو آهن که به مثل یک مثلث متساوی الساقین با یک شکاف یک سانت در ده سانت در وسط ضلع کوچک آن است که بصورت کشوی دو تا میخ بزرگ بشکل حرف تی لاتین که میخ میار نام دارد نخ آهنی را بر ان سوکت نگه میدارد و خود سوکت تا کله میار توسط دو حلقه آهنی که از یک تسمه آهن پنج میلی قطر و سه سانت عرض و حلقه بیضی شکل تقریبا قطر بزرگ پانزده تا بیست سانت و قطر کوچک ان کمتر از ده سانت است سبب اتصال کله یا سوکت به چوب یای میار میگردد که ان حلقه را روخیز میار می نامند خلاصه یاجو روی یوق موجب اتصال میار به یوق و گاو های شخم زنی میگردد که با یک پین چوبی باندازه بیست سانت که باید ان تکه چوب پین از جس چوب قوش یا غوش که از ان آرشه مضراب کمانچه و قیچک و ویلن درست میکنند ولذا از آهن هم سنگین است و هم آهن سورخ چوب میار را گشاد میکند و بیرون میشود و لذا امروز در روستا ها بجای یاجو از یک حلقه تسمه پروانه که پاره نشده باشد استفاده میکنند افسوس اگر دولت ان امکاناتی که در اختیار مرحوم دهخدا گذاشت یک دهم انرا در اختیار من میگذاشت به جای ان همه حف اضافی مثلا نام شخصیتها و یا نام های جغرافیایی فلسفه خود وازه و معنی خود واژه را می نوشتم مثلا در همین واژه یاجو چون ان ابزرار همیشه جویای یای میار یا گاو آهن خود است یاجو نام دارد چون اگر با یا در گیر نباشد هم او میافتد و هم میار جدا می ماند به این سبب او را یا جو گفته اند