اذری یا زبان باستان اذربایگان

آذری یا زبان باستان آذربایگان. آذری یا زبان باستان آذربایگان (کتاب)
نام کتابی از احمد کسروی (۱۳۰۴ش). در این کتاب که نخستین تحقیق دربارۀ زبان آذری است، مؤلف بر ایرانی بودن زبان آذری، زبانآذربایجان باستان، و تفاوت بنیادی اش با زبان ترکی (یا آذری ترکی) تأکید می کند. وی زبان آذری را زبان مادی و مردم آذربایجان باستان را از نژاد آریایی می داند. وی در این کتاب این ادعا را که مغولان زبان ترکی را در آذربایجان رواج دادند نادرست می داند و اصولاً زبان مغولی را کاملاً متفاوت از زبان ترکی می داند. آغاز رواج زبان ترکی در آذربایجان را زمان سلطان محمود غزنوی و سپس فتح آذربایجان به دست طغرل بیک سلجوقی را ۴۴۶ق می داند. به گمان مؤلف برافتادن نهایی زبان آذری و رواج زبان ترکی تا پیش از برآمدن صفویان (۹۰۶ق) روی داده بوده است. این کتاب با ویرایش نو تجدید چاپ شده است.