اسرار الایات

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اسرار الآیات (ابهام زدایی). اسرار الآیات ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • اسرار الآیات (ملاصدرا)، تالیف صدرالمتألهین در موضوع الهیات، به معنای اخص؛ شامل بخش های واجب، صفات و افعال او و نبوّت و معاد• اسرار الآیات (لاهیجی)، اثـر آخـونـد شمسالدین محمد لاهیجی گیلانی معروف به ملا شمسا (زنده در ۱۰۷۴ ق)
...

[ویکی فقه] اسرار الآیات (تحقیق خواجوی). أسرار الآیات تالیف صدر المتألهین در موضوع الهیات، به معنای اخص؛ شامل بخش های واجب، صفات و افعال او و نبوّت و معاد می باشد.
مؤلف در ضمن بیان آیه «فلمّا أنبئهم بأسمائهم....» می گوید، ضمیر« هم» در اسمائهم به اسماء الهی برمی گردد و اسماء عبارتند از: جواهر عقلی نورانی و مثل کلی الهی که آنها مظاهر اولیّ اسماءاند، همان گونه که انواع مادی مظاهر ثانوی اسماء و مظاهر آنها هستند. بنابراین این آیه به رأی و نظر اساطین حکمت که می گویند هر نوعی، جوهری عقلی و مثالی کلی دارد، اشاره می کند. سپس می گوید: غرض ما در این کتاب چیزی جز این نیست که به اسراری از آیات قرآنی اشاره کنیم،« لیس غرضنا فی هذا الکتاب إلا إشارة إجمالیة إلی أسرار بعض آیات القرآن» بنابراین مؤلف در این کتاب در پی این هدف است که روشن کند، مطالب حق حکمی بازگو کننده نکات موجود در آیات قرآنی است و لذا هر مدعایی را که مطرح می کند، پس از اشاره اجمالی به استدلال برهانی آن به بیان قرآنی می پردازد و با آیات زیادی آن را اثبات و تأیید می کند.تاریخ تألیف تاریخ دقیق تألیف کتاب معلوم نیست؛ اما به ظن غالب می توان حدس زد، این کتاب حدودا هم زمان با تألیف« شرح اصول کافی»؛ یعنی سال ۱۰۴۴ ق تألیف شده است، زیرا در صفحه ۲۰۵ بعد از آوردن حدیثی می گوید، در این حدیث به بخشی از اصول علم النفس اشاره رفته است، سپس بحث مفصل در این موضوع را به کتاب های دیگرش ارجاع می دهد و می گوید:« من أراد الاطلاع فلیطالع کتابنا الکبیر المسمی بالأسفار الأربعة و المجلد الأول من تفسیرنا الکبیر المسمی ذلک المجلد المفتتح بمفاتیح الغیب و غیرهما من المطولات و المتوسطات». از این عبارت می توان مدعای فوق را حدس زد، زیرا بعد از نام بردن از اسفار و تفسیر که از جمله کتاب های طولانی صدر المتألهین می باشند، کلمه« و غیرهما من المطولات» را ذکر می کند و چون کتاب های مطوله صدر المتألهین عبارتند از:« اسفار» و« تفسیر» و« شرح اصول کافی » و در این عبارت از اسفار و تفسیرش به اسم نام می برد. بنابراین باید گفت مراد او از غیرهما من المطولات، شرح اصول کافی است.بنابراین باید نتیجه گرفت، صدر المتألهین« أسرار الآیات» را هم زمان با« شرح اصول کافی» در دست تألیف داشته است و چون او در آخر کتاب« فضل علم» تاریخ تألیف و اتمام این بخش را سال ۱۰۴۴ ق ثبت کرده است، پس باید گفت« أسرار الآیات» در حدود همین سال تألیف شده است.ساختار و گزارش محتواکتاب« أسرار الآیات»؛ شامل یک مقدمه و سه طرف و هر طرف شامل چند مشهد و هر مشهد شامل چند قاعده و نیز امور متفرقه دیگر است.

[ویکی نور] اسرار الآیات (تحقیق خواجوی). أسرار الآیات تألیف صدر المتألهین، در موضوع الهیات، به معنای اخص؛ شامل بخش های واجب، صفات و افعال او و نبوّت و معاد می باشد.
مؤلف در ضمن بیان آیۀ «فلمّا أنبئهم بأسمائهم....» می گوید، ضمیر «هم» در اسمائهم به اسماء الهی برمی گردد و اسماء عبارتند از: جواهر عقلی نورانی و مثل کلی الهی که آنها مظاهر اولیّ اسماءاند، همان گونه که انواع مادی مظاهر ثانوی اسماء و مظاهر آنها هستند. بنابراین این آیه به رأی و نظر اساطین حکمت که می گویند هر نوعی، جوهری عقلی و مثالی کلی دارد، اشاره می کند.
سپس می گوید: غرض ما در این کتاب چیزی جز این نیست که به اسراری از آیات قرآنی اشاره کنیم، «لیس غرضنا فی هذا الکتاب إلا إشارة إجمالیة إلی أسرار بعض آیات القرآن» ص 42.
بنابراین مؤلف در این کتاب در پی این هدف است که روشن کند، مطالب حق حکمی بازگو کنندۀ نکات موجود در آیات قرآنی است و لذا هر مدعایی را که مطرح می کند، پس از اشارۀ اجمالی به استدلال برهانی آن به بیان قرآنی می پردازد و با آیات زیادی آن را اثبات و تأیید می کند.
تاریخ دقیق تألیف کتاب معلوم نیست؛ اما به ظن غالب می توان حدس زد، این کتاب حدودا هم زمان با تألیف «شرح اصول کافی»؛ یعنی سال 1044ق تألیف شده است، زیرا در صفحۀ 205 بعد از آوردن حدیثی می گوید، در این حدیث به بخشی از اصول علم النفس اشاره رفته است، سپس بحث مفصل در این موضوع را به کتاب های دیگرش ارجاع می دهد و می گوید:

[ویکی نور] اسرار الآیات (ترجمه بانو علویه همدانی). أسرار الآیات اثر ملا صدرای شیرازی (متوفای1050ق) است که توسط بانو علویّه همایونی به فارسی روان ترجمه شده است. همچنین قسمتی از نفحات و شجره نامه بانوی مجتهده امین، توسط مترجم به این کتاب منضم شده است.
دو مقدمه کوتاه از مترجم که یکی مربوط به چاپ اول و دیگری در مورد چاپ دوم یعنی چاپ کنونی است در کتاب وجود دارد. پیش از آنها یادنامه ای از بانوی مجتهده امین با گزیده هایی از کتاب نفحات الرحمانیة زینت بخش کتاب است.
مترجم دلیل انضمام نفحات را به کتاب چنین ذکر کرده است: «چون اسرار آیات قرآن کریم از نفحات رحمانیه است بر آن شدم که یکی، دو نفحه از کتاب شریف نفحات الرحمانیة استاد معظم بانوی مجتهده امین (قدس اللّه روحها) را که حکایت از نفحات رحمانی و واردات قلبیه معظم لها است برای خوانندگان محترم یادآور شوم باشد که روح بزرگ ایشان بیاد شاگرد حقیر کوچک خود شاد گردد .
مترجم در چگونگی نگارش کتاب چنین می نویسد: «تقریبا سال 1357ش بود که کتاب خطّی به نام أسرار الآیات صدر الدین شیرازی که به خط عربی نوشته شده بود از کتابخانه یکی از دوستان به دستم رسید. مطالعه ی آن لذّت بخش بود. از خدای تعالی خواستم که توفیق ترجمه ی مقاله نعوت القرآن آن را به این فقیر احسان فرماید. اگرچه خود را لایق نمی دانستم ولی چون قبلاً به ترجمه أربعین الهاشمیة استاد معظّم بانوی ایرانی نوّر اللّه مرقدها الشّریف توفیق یافته بودم در این راه بی تجربه نبودم؛ چون در تألیف اربعین مذکور از عبارات ملّا صدرا و فیض کاشانی و مجلسی(ره) و سایر عرفا و دانشمندان بسیار استفاده شده بود. لذا به حول و قوّه الهی مشغول شدم و چون از این رزق کریم روحاً استفاده نمودم، از فیّاض عالم درخواست ترجمه بحث توحیدش را نمودم و تا آخر طَرف اوّل که به نام بخش ترجمه شده است نوشتم» .
سعی و کوشش مترجم بر این بوده است که عین عبارت بدون کم و زیاد به فارسی ترجمه شود و امانت ترجمه حفظ گردد حتی ترجمه ی آیاتش را که در پاورقی است از قرآن الهی قمشه ای رحمة اللّه علیه استفاده نموده است ؛ لذا نص آیات در متن کتاب و آدرس و ترجمه آیات در پاورقی ذکر شده است.

[ویکی فقه] اسرار الآیات (لاهیجی). اسرار الآیات اثـر آخـونـد شـمـس الـدین محمد لاهیجی گیلانی معروف به ملا شمسا (زنده در ۱۰۷۴ ق) از فلاسفه و حکمای عصر خویش می باشد.
در تفسیر مورد بحث مفسر گفتار خود را به اسرار آیات قرآن اختصاص داده و سخن خویش را به کلیات امور قرآن پرداخته است.برای شمس الدین محمد لاهیجی دو تفسیر دیگر نام برده اند:۱) تفسیر سوره هل اتی، که در شرح و تفسیر سوره هل اتی تالیف شده است. نسخه خط مؤلف با خط خوردگی از مخطوطات کاتب این سطور در کربلاست.۲) تـفـسـیـر اخـلاص، مفسر با مشرب فلسفی و عرفانی خود به شرح و بیان آیات سورة الاخلاص پـرداخـتـه اسـت، نسخه ای از این کتاب در کتابخانه آستان قدس رضوی (شماره ۸۹۹۱) موجود است.

[ویکی فقه] اسرار الآیات (ملاصدرا). أسرار الآیات تالیف صدر المتألهین در موضوع الهیات، به معنای اخص؛ شامل بخش های واجب، صفات و افعال او و نبوّت و معاد می باشد.
مؤلف در ضمن بیان آیه «فلمّا أنبئهم بأسمائهم....» می گوید، ضمیر« هم» در اسمائهم به اسماء الهی برمی گردد و اسماء عبارتند از: جواهر عقلی نورانی و مثل کلی الهی که آنها مظاهر اولیّ اسماءاند، همان گونه که انواع مادی مظاهر ثانوی اسماء و مظاهر آنها هستند. بنابراین این آیه به رأی و نظر اساطین حکمت که می گویند هر نوعی، جوهری عقلی و مثالی کلی دارد، اشاره می کند. سپس می گوید: غرض ما در این کتاب چیزی جز این نیست که به اسراری از آیات قرآنی اشاره کنیم،« لیس غرضنا فی هذا الکتاب إلا إشارة إجمالیة إلی أسرار بعض آیات القرآن» بنابراین مؤلف در این کتاب در پی این هدف است که روشن کند، مطالب حق حکمی بازگو کننده نکات موجود در آیات قرآنی است و لذا هر مدعایی را که مطرح می کند، پس از اشاره اجمالی به استدلال برهانی آن به بیان قرآنی می پردازد و با آیات زیادی آن را اثبات و تأیید می کند.
تاریخ تألیف
تاریخ دقیق تألیف کتاب معلوم نیست؛ اما به ظن غالب می توان حدس زد، این کتاب حدودا هم زمان با تألیف« شرح اصول کافی»؛ یعنی سال ۱۰۴۴ ق تألیف شده است، زیرا در صفحه ۲۰۵ بعد از آوردن حدیثی می گوید، در این حدیث به بخشی از اصول علم النفس اشاره رفته است، سپس بحث مفصل در این موضوع را به کتاب های دیگرش ارجاع می دهد و می گوید:« من أراد الاطلاع فلیطالع کتابنا الکبیر المسمی بالأسفار الأربعة و المجلد الأول من تفسیرنا الکبیر المسمی ذلک المجلد المفتتح بمفاتیح الغیب و غیرهما من المطولات و المتوسطات». از این عبارت می توان مدعای فوق را حدس زد، زیرا بعد از نام بردن از اسفار و تفسیر که از جمله کتاب های طولانی صدر المتألهین می باشند، کلمه« و غیرهما من المطولات» را ذکر می کند و چون کتاب های مطوله صدر المتألهین عبارتند از:« اسفار» و« تفسیر» و« شرح اصول کافی » و در این عبارت از اسفار و تفسیرش به اسم نام می برد. بنابراین باید گفت مراد او از غیرهما من المطولات، شرح اصول کافی است.بنابراین باید نتیجه گرفت، صدر المتألهین« أسرار الآیات» را هم زمان با« شرح اصول کافی» در دست تألیف داشته است و چون او در آخر کتاب« فضل علم» تاریخ تألیف و اتمام این بخش را سال ۱۰۴۴ ق ثبت کرده است، پس باید گفت« أسرار الآیات» در حدود همین سال تألیف شده است.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب« أسرار الآیات»؛ شامل یک مقدمه و سه طرف و هر طرف شامل چند مشهد و هر مشهد شامل چند قاعده و نیز امور متفرقه دیگر است.
← مقدمه
...

[ویکی اهل البیت] اسرار الایات کتابی است از صدرالمتالهین شیرازی که با هدف نشان دادن تطابق «وحی و عقل» به نگارش درآمده است.
بر اساس تصریح مؤلف در ابتدای کتاب، نام این کتاب عبارت است از أسرار الآیات و أنوار البینات. مؤلف آن محمد بن ابراهیم شیرازی معروف به صدرالمتألهین متوفی سال 1050 هـ.ق و یا 1045 هـ.ق است.
موضوع مورد بحث صدرالمتألهین در این کتاب عبارت است از الهیات به معنای اخص شامل بخش های واجب و صفات و افعال او و نبوت و معاد.
مؤلف در ضمن بیان آیه فلما أنبأهم بأسمائهم... می گوید: ضمیر هم در اسمائهم به اسماء الهی برمی گردد و اسماء عبارتند از جواهر عقلی نورانی و مثل کلی الهی که آنها مظاهر اولی اسماءاند همان گونه که انواع مادی مظاهر ثانوی اسماء و مظاهر آنها هستند بنابراین این آیه به رأی و نظر اساطین حکمت که می گویند هر نوعی، جوهری عقلی و مثالی کلی دارد اشاره می کند.
سپس می گوید: غرض ما در این کتاب چیزی جز این نیست که به اسراری از آیات قرآنی اشاره کنیم: لیس غرضنا فی هذا الکتاب إلا إشارة إجمالیة إلی أسرار بعض آیات القرآن.
بنابراین مؤلف در این کتاب در پی این هدف است که روشن کند مطالب حق حکمی بازگو کننده نکات موجود در آیات قرآنی است ولذا هر مدعایی را که مطرح می کند پس از اشاره اجمالی به استدلال برهانی آن به بیان قرآنی می پردازد و با آیات زیادی آن را اثبات و تأیید می کند.
تاریخ دقیق تألیف کتاب معلوم نیست اما به ظن غالب می توان حدس زد این کتاب حدودا همزمان با تألیف شرح اصول کافی یعنی سال 1044 هـ.ق تألیف شده است، زیرا در صفحه 205 بعد از آوردن حدیثی می گوید در این حدیث به بخشی از اصول علم النفس اشاره رفته است سپس بحث مفصل در این موضوع را به کتاب های دیگرش ارجاع می دهد و می گوید: من أراد الاطلاع فلیطالع کتابنا الکبیر المسمی بالأسفار الأربعة والمجلد الأول من تفسیرنا الکبیر المسمی ذلک المجلد المفتتح بمفاتیح الغیب و غیرهما من المطولات والمتوسطات.
از این عبارت می توان مدعای فوق را حدس زد زیرا بعد از نام بردن از اسفار و تفسیر که از جمله کتاب های طولانی صدرالمتألهین می باشند کلمه و غیرهما من المطولات را ذکر می کند و چون کتاب های مطوله صدرالمتألهین عبارتند از اسفار و تفسیر و شرح اصول کافی و در این عبارت از اسفار و تفسیرش به اسم نام می برد بنابراین باید گفت: مراد او از غیرهما من المطولات، شرح اصول کافی است.

پیشنهاد کاربران

بپرس