ابن بابویه علی بن حسین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] ابوالحسن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی از محدثان و فقهای شیعه امامیه و محل رجوع مردم قم و مناطق اطراف آن در عصر غیبت صغری است. خاندان بابویه، همگی از بزرگان علم بوده اند که از میان آنان، علی بن الحسین و فرزندش محمد بن علی معروف به شیخ صدوق از همه بارزترند و منتجب الدین صاحب فهرست مشهور، آخرین دانشمند این خاندان است که با عنوان ابن بابویه شناخته می شود.
نجاشی و ابن ندیم، علی بن حسین را به عنوان یکی از فقها و ثقات شیعه معرفی می کنند.
مقام او در فقه و حدیث چنان بود که در مواردی که حدیث در دست نبود و یا اینکه در متن حدیث تردید وجود داشت، علمای شیعه به فتاوی او استناد کرده اند. او اولین کسی بود که در حذف سند احادیث و جمع احادیث مشابه ابتکار به خرج داد و اخبار را با قرینه ذکر کرد.
در عین عظمت و شهرت وی، از زندگی ایشان اطلاع زیادی در دست نیست و مهم ترین آگاهی، مربوط به نامه امام حسن عسکری(ع) خطاب به اوست. مکاتبه امام با ابن بابویه، ضمن آنکه عظمت وی را آشکار می کند و افتخاری برای او و خاندانش به شمار می رود، نشان دهنده طول عمر او یا اعتبار او در جوانی است، زیرا بنا به شهرت، وی در سال 329ق از دنیا رفته و امام عسکری(ع) در سال 260ق رحلت کرده است. بنابراین باید ابن بابویه در زمان امام در سنی بوده باشد که با آن حضرت مکاتبه کرده و حتی دعا برای فرزندی را درخواست کرده باشد.
ابن بابویه علاوه بر مقام علمی، بازرگان و صاحب مکنت بود. او دست کم سه بار به عراق مسافرت کرد.
تا حدود 100 کتاب و رساله از قول فرزندش به او نسبت داده شده که بیشتر آنها درباره فقه، تفسیر و کلام است. نجاشی تألیفات او را چنین برشمرده است: کتابهای الوضوء، الصلوة، الجنائز، الامامة و التبصرة من الحیرة، الاملاء، نوادر کتاب المنطق، الاخوان، النساء و الولدان، الشرایع که برای فرزندش فرستاده است، التفسیر، النکاح، مناسک الحج، قرب الاسناد، التسلیم، الطب، المواریث، المعراج.

پیشنهاد کاربران

بپرس