ابن باذش احمد بن علی

[ویکی نور] «ابن باذِش، ابوجعفر، احمد بن علی انصاری» (491 - 542ق)، خطیب، مقری، محدث و نحوی غرناطی جیانی الاصل بوده است. پدر وی نیز به ابن باذش شهرت داشت.
به گفته ابن ابار وی بیش از هشتاد و اندی استاد داشت که برخی از آنان در شمار بزرگان و مفاخر اندلس بوده اند. نخستین این استادان، پدرش بود که خود در نحو و ادب دستی تمام داشت و قرآن و زبان عربی تدریس می کرد. علاوه بر پدر، مشهورترین کسانی که وی از محضرشان بهره مند شده است، عبارتند از ابوعلی بن سکره صدفی (د514ق)، ابوعلی غسانی (د498ق) و ابوعباس جرجانی شافعی (د482ق).
ابن ابار، ابومحمد عبدالله بن محمد بن ساره شنترینی (517ق) و ابوعباس احمد بن خلف جذامی (د531ق) و ابوعباس احمد بن محمد زنقی را نیز از استادان او یاد کرده است. از میان این اساتید، برخی چون ابوعلی صدفی و ابوعلی غسانی به وی اجازه روایت داده بودند.
ابن باذش، مردی ادیب، عالم به قرائات و در کار دانش ژرف نگر و نقاد بود؛ چنان که ابن ابار وی را یکی از مفاخر زمان خود شمرده اند. خود وی نیز بر آن بود که یکی از سه نحوی بزرگ روزگار خویش است. ابن زبیر معتقد است که در علم اسناد هیچ کس به درجه وی نرسیده است. ابن باذش شاگردان فراوانی داشته است که شاید معروف ترین ایشان اینان باشند: محمد بن یوسف تمیمی مازنی، محمد بن احمد بن ابی خیثمه جیانی، احمد بن طلحه غرناطی، ابوبکر، عبدالله بن غالب محاربی غرناطی، ابوخالد بن رفاعه، ابوعلی قلعی و ابومحمد عبدالمنعم.
منابع قدیم تر تاریخ مرگ وی را 542ق ذکر کرده اند، اما ابن ابار از قول ابوعباس وراق و یکی از شیوخ خود به نام ابوربیع بن سالم، 540ق را نیز آورده است. شگفت آنکه منابع متأخرتر (از قرن 8 به بعد) سال 540ق را ترجیح داده اند.
آثار ابن باذش همه در زمینه علوم قرآنی است. مجموعاً 3 کتاب به او نسبت داده اند که از این میان تنها «الإقناع فی القرائات السبع» در دست است.