ابن مُسْکویه، ابوعلی احمد ( ـ اصفهان ۴۲۱ق)
(به عربی: مِسْکَوَیْه) فیلسوف، مورخ، پزشک و ادیب ایرانی. اهل مُشکویه از توابع ری بود. پس از کسب مقدمات علوم عصر به خدمت ابن عمید راه یافت و خازن کتابخانۀ او در ری شد. در پس قتلِ ابن عمید رهسپار شیراز گردید و به عضدالدولۀ دیلمی پیوست و خازن بیت المال شد و در زمان جانشینی وی، صمصام الدوله، نیز بر مسند خود باقی ماند. وی در مجالس علمی آن زمان با ابن زرعه، یحیی بن عدی، ابن خمار و دیگران شرکت می جست. گویا در همین دوران و پس از آن با ابوحیان توحیدی پرسش و پاسخ هایی رد و بدل کرده که مجموعه ای از آن ها در الهوامل و الشوامل گرد آمده است. ملاقاتی جدلی و ناخوشایند نیز با ابن سینا داشته است. از آثارش: تجارب الامم، نگاشته ای تاریخی؛ طهارة الاعراق یا تهذیب الاخلاق، که اثری بسیار مهم در تبیین مبانی اخلاق به شیوۀ ارسطویی که همواره مورد توجه بوده است؛ جاویدان خرد، مجموعه ای از اندرزهای بزرگان؛ الفوز الاصغر در بیان مبدأ و معاد.
(به عربی: مِسْکَوَیْه) فیلسوف، مورخ، پزشک و ادیب ایرانی. اهل مُشکویه از توابع ری بود. پس از کسب مقدمات علوم عصر به خدمت ابن عمید راه یافت و خازن کتابخانۀ او در ری شد. در پس قتلِ ابن عمید رهسپار شیراز گردید و به عضدالدولۀ دیلمی پیوست و خازن بیت المال شد و در زمان جانشینی وی، صمصام الدوله، نیز بر مسند خود باقی ماند. وی در مجالس علمی آن زمان با ابن زرعه، یحیی بن عدی، ابن خمار و دیگران شرکت می جست. گویا در همین دوران و پس از آن با ابوحیان توحیدی پرسش و پاسخ هایی رد و بدل کرده که مجموعه ای از آن ها در الهوامل و الشوامل گرد آمده است. ملاقاتی جدلی و ناخوشایند نیز با ابن سینا داشته است. از آثارش: تجارب الامم، نگاشته ای تاریخی؛ طهارة الاعراق یا تهذیب الاخلاق، که اثری بسیار مهم در تبیین مبانی اخلاق به شیوۀ ارسطویی که همواره مورد توجه بوده است؛ جاویدان خرد، مجموعه ای از اندرزهای بزرگان؛ الفوز الاصغر در بیان مبدأ و معاد.