ادبیات داستانی جنگ

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ادبیات داستانی جنگ یعنی داستانی که از جنگ، درباره ی جنگ و حواشی آن نوشته شود.
ادبیات داستانی جنگ یعنی داستانی که از جنگ، درباره ی جنگ و حواشی آن نوشته شود. این نوع ادبیات، جنگ را با تمام تلخی ها و شیرینی هایش به مخاطب نشان می دهد، و می تواند درباره ی شجاعت و پایمردی ملتی باشد و یا درباره ی فرومایگی و پستی ملتی دیگر، مهم نیست که نویسنده از دیدگاه آن که می کشد یا آن که کشته می شود، سخن بگوید، مهم این است که روند ادامه ی زندگی در برهه ی شلیک گلوله ای بررسی شود و فراتر از آن داستان هایی که به جنگ و مقوله های مرتبط با آن می پردازند.
جنگ از سه دیدگاه (نقد و بررسی ۲۰ رمان و داستان بلند جنگ)، حنیف، محمد؛ تهران، صریر، ۱۳۸۶، چاپ اول.
با شروع جنگ تحمیلی در پایان تابستان ۱۳۵۹، ادبیات جنگ هم پدید آمد. دگرگون شدن زندگی بر اثر جنگ، مسائل تازه ای را در دستور کار ادبیات قرار داد. داستان هایی از مجموعه های «دو چشم بی سو» از «محسن مخلباف» و «مرغ آمین» از «سیروس طاهباز» در سال ۱۳۶۰ منتشر شد. در سال های بعد، روند چاپ آثار متأثر از جنگ و تبعات آن شتاب گرفت و تا سال ۱۳۷۰ نزدیک به ۱۶۰۰ داستان کوتاه، در مجلاّت و مجموعه داستان ها و ۴۶ رمان و داستان بلند انتشار یافت. تقریباً هیچ نویسنده ای نسبت به جنگ و پیامدهای آن بی تفاوت نماند، برخی در ستایش از حماسه آفرینی رزمندگان نوشتند و گروهی مصائب جنگ و تأثیر آن بر زندگی مردم عادی را بازتاب دادند.
صد سال داستان نویسی، میرعابدینی، حسن؛ تهران، چشمه، ۱۳۸۳، چاپ سوم، جلد سوم، ص۸۸۹.
ادبیات جنگ در ایران دارای فراز و فرود و رشد کمّی و کیفی متغیر بوده است. با آغاز هجوم رژیمِ بعث عراق و اشغال بخشی از سرزمین ایران، همراه و همگام با رزمندگانی که در جبهه ها می جنگیدند، عده ای از نویسندگان قلم به دست گرفته، به ثبت رشادت ها و ایثارهای رزمندگان پرداختند. نگارش داستان، به ویژه داستان کوتاه از همان سال های اولیه ی جنگ آغاز شد و روندی نسبتا فزاینده داشت. این رشد کمّی فزاینده به معنای آن نیست که از نظر کیفی نیز داستان ها از درجه ی مطلوب برخوردار بودند. با تمام شدن جنگ، این جریان برعکس شد؛ یعنی بسامد کمٌی داستان ها، کاهش یافت، در عوض کیفیت هنری آن رو به بهبود نهاد. ناگفته پیداست که علّت این امر به موقعیت و شرایط خلق اثر مربوط می شود. در دوران پرتلاطم جنگ، نویسندگان کمتر می توانستند به جنبه های فنّی و هنری اثر خود بیندیشند و اغلب به خاطر تعهد و مسئولیت، آثاری خلق می کردند که روحیه ی مقاومت و شجاعت را در بین مردم افزایش دهد، اما فضای پس از جنگ و آرامش حاصل از آن به نویسنده این فرصت را می داد تا در تکنیک و جنبه ی هنری اثرش دقت بیشتری صرف کند.
موضوعات ادبیات جنگ
...

پیشنهاد کاربران

بپرس