اسرار البلاغه

[ویکی فقه] اسرار البلاغة (کتاب). «اسرار البلاغة»، تألیف عبدالقاهر جرجانی، کتابی است که در موضوع علم بیان نگاشته شده است.
«اسرار البلاغة» کتابی است که در موضوع علم بیان نگاشته شده است. بیان علمی است که به واسطه آن شناخته می شود که یک معنا را چگونه به طرق مختلف می توان ادا کرد تا به حسب وضوح و خفا با یکدیگر فرق داشته باشند. یعنی گاهی جمله را طوری می آورند که معنی مقصود آشکار و واضح باشد و گاهی مراد را به صورت مجاز و استعاره و کنایه می آورند. به عبارت دیگر فنّ بیان این است که بفهمند معانی دقیق و لطیف را چگونه در عبارات واضح بگنجانند که فهم آن برای مخاطب ممتنع نباشد. نویسنده کتاب «عبد القاهر جرجانی» متوفای ۴۷۱ هجری از ادیبان و نحویان ایرانی و از پایه گذاران دو علم از علوم بلاغی یعنی معانی و بیان است. او برای سروسامان بخشیدن به این علوم، قرآن کریم را کانون توجه و تحقیق خود قرار داد و کتاب دلائل الاعجاز را در علم معانی و اسرار البلاغة را در علم بیان تدوین کرد. کتاب اسرار البلاغه را باید به سبب دربر داشتن یک دوره کامل علم بیان با درون مایه ای غنی یکی از کتب زیرساز این دانش دانست.

[ویکی فقه] اسرار البلاغه (کتاب). «اسرار البلاغة»، تألیف عبدالقاهر جرجانی، کتابی است که در موضوع علم بیان نگاشته شده است.
«اسرار البلاغة» کتابی است که در موضوع علم بیان نگاشته شده است. بیان علمی است که به واسطه آن شناخته می شود که یک معنا را چگونه به طرق مختلف می توان ادا کرد تا به حسب وضوح و خفا با یکدیگر فرق داشته باشند. یعنی گاهی جمله را طوری می آورند که معنی مقصود آشکار و واضح باشد و گاهی مراد را به صورت مجاز و استعاره و کنایه می آورند. به عبارت دیگر فنّ بیان این است که بفهمند معانی دقیق و لطیف را چگونه در عبارات واضح بگنجانند که فهم آن برای مخاطب ممتنع نباشد. نویسنده کتاب «عبد القاهر جرجانی» متوفای ۴۷۱ هجری از ادیبان و نحویان ایرانی و از پایه گذاران دو علم از علوم بلاغی یعنی معانی و بیان است. او برای سروسامان بخشیدن به این علوم، قرآن کریم را کانون توجه و تحقیق خود قرار داد و کتاب دلائل الاعجاز را در علم معانی و اسرار البلاغة را در علم بیان تدوین کرد. کتاب اسرار البلاغه را باید به سبب دربر داشتن یک دوره کامل علم بیان با درون مایه ای غنی یکی از کتب زیرساز این دانش دانست.
ویژگی ها
قبل از جرجانی کسانی چون جاحظ و ابن درید و غیره در علم بیان آثاری از خود بجای گذاشته اند، اما بسیاری از اهل فن عبدالقاهر جرجانی را موسس و واضع علم بلاغت می دانند؛ چراکه آثار نویسندگان قبل از وی مشتمل بر ابحاثی پراکنده بود که از گوشه و کنار گرد آمده بود؛ اما جرجانی اصول علم بلاغت را تدوین کرده، فروع این علم را به آن اصول باز گرداند و برای آن قواعد و اصولی مقرر نمود که از هرگونه نقص و تعقیدی خالی است و از تجرید و تعقیدهای منطقی که در آثار افرادی چون سکاکی نمایان است، به دور مانده است.
← اول
کتاب مشتمل بر مقدمه مؤلف، فصلی درباره اقسام و انواع تجنیس، استعاره، اقسام تشبیه، فرق تشبیه با تمثیل، شبه عقلی، تفاوت تشبیه متعدد و تشبیه مرکب، فرق استعاره با تمثیل، سرقت شعری و اقسام آن، فرق تشبیه و استعارة، تعریف حقیقت و مجاز، مجاز عقلی و مجاز لغوی و تفاوت بین این دو و تقسیمات هریک، حذف و زیادت و غیره می باشد.
نسخه شناسی
...

اسرار البلاغه با عنوان کامل «أسرار البلاغة فی علم البیان» اثر عبدالقاهر جرجانی؛ کتابی است دربارهٔ علم بیان و بلاغت به زبان عربی. نگارنده در دیباچه بیان کرده که علم بلاغت را تدوین کرده، از گوشه و کنار گردآورده و اصول آن را از میان دیگر آثار درآورده است. اسرار البلاغه را از آثار اصلی و مرجع علم بیان دانسته اند. [ ۱]

اَسرارُالبَلاغه
کتابی به عربی، در علم بیان، نوشتۀ عبدالقاهر جرجانی. با نگارش این کتاب، مباحث علم بیان، که پیش تر با علم معانی و بدیع آمیخته بود، استقلال نسبی یافت و بدین سان علم بیان تدوین شد. این اثر به همراه دلائل الاعجاز، کتاب دیگر مؤلف در علم معانی، از کتاب های مادر در علوم بلاغت عربی است. آرای خاص جُرجانی، در این دو کتاب، همچنان در پژوهش های نقد ادبی و زبان شناسی مطرح است. بسیاری از محقّقان عرب و غیرعرب به تحقیق، ترجمه و چاپ این کتاب پرداخته اند، ازجمله چاپ محققانۀ هلموت ریتر (استانبول، ۱۹۵۴).