المنتخب من تفسیر القران و النکت المستخرجه من کتاب التبیان

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] المنتخب من تفسیر القرآن و النکت المستخرجه من کتاب التبیان. المنتخب من تفسیر القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان تألیف محمد بن احمد بن ادریس حلی از علمای قرن ششم می باشد که از آن به عنوان «مختصر التبیان» یا «منتخب التبیان» نیز یاد می شود.
بعضی برآنند که ابن ادریس دو اثر قرآنی داشته است: 1-مختصر التبیان (تفسیر مورد بحث) و 2-تعلیقه و حواشی بر تفسیر تبیان، که اکنون در دست نمی باشد.
عظمت فکری و شخصیت ممتاز علمی و نبوغ اجتماعی شیخ طوسی آنچنان گسترده و متقن بوده که تا مدتها فقهای زمان خوشه چین خرمن فضل و فقه او و دنباله رو روش خاص او بوده اند. در زمینه تفسیر و علوم قرآنی نیز نفوذ عمیق و اعتبار بالایی داشته است، به حدّی که متأخرین از او، دست نوشت او را سرمایه تلاش فکری خود قرار داده و از اعتبار علمی و وجاهت مقبول و منطقی او بهره ها برده اند.
چندین اثر تفسیری پیرامون تفسیر التبیان بوجود آمده است که تلخیص یا تعلیق بر تبیان بوده اند که مختصر التبیان ابن ادریس حلی از آن جمله است.
مختصر التبیان در دو جلد به زبان عربی است و همه آیات قرآنی را نمی پوشاند؛ به عنوان مثال نخستین آیه مورد بحث در آن آیه 136 سوره بقره می باشد. ابن ادریس توجه ویژه ای به تفسیر تبیان داشته و نگارش این گزیده (که به نوعی می توان آن را تجلیل از شیخ طوسی و پایگاه تفسیری وی به شمار آورد) از این جهت که ابن ادریس نخستین منتقد آراء فقهی و اصولی شیخ بوده، توجه برخی محققان از جمله مرحوم شیخ آقا بزرگ طهرانی را برانگیخته است.
مختصر التبیان گزیده ای از هر سوره می باشد که ابن ادریس در سال 582ق از آن نگارش آن فارغ شده است. جلد اول آن تا بخشی از سوره هود و جلد دوم از بقیّه سوره هود تا آخر سوره زلزال می باشد.

پیشنهاد کاربران

بپرس