اماکن تخییر

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] اماکن تخییر یا اماکن اربعه، مکان هایی که مسافر می تواند در آنجا نماز را تمام یا شکسته بخواند. بنابر آنچه که به مشهور فقهای شیعه نسبت داده اند، این مکان ها عبارت است از: مکه، مدینه، مسجد کوفه و حرم امام حسین(ع). البته برخی از فقها این مکان ها را شامل مسجدالنبی، مسجدالحرام، مسجد کوفه و حرم امام حسین دانسته و برخی دیگر شهر کوفه را نیز از اماکن تخییر برشمرده اند.
برخی از فقها در محدوده قدیم و جدید این اماکن تفاوت قائل شده و حکم تخییر را فقط در محدوده قدیم آنها جاری می دانند.
اماکن تخییر به مکان هایی گفته می شود که مسافر در آنجا می تواند نماز را شکسته یا تمام بخواند. به خاطر اینکه مسافر در این مکان ها میان قصر (شکسته خواندن نماز) و تمام خواندن نماز مخیر است، از آنها به اماکن تخییر یاد می شود. همچنین به لحاظ تعداد این مکان ها، آنها را اماکن اربعه می نامند.

[ویکی حج] اماکن تخییر: اصطلاحی در فقه امامی، ناظر به چهار مکان مکه، مدینه، مسجد جامع کوفه، و حائر حسینی اطلاق می شود، که شخص مسافر مخیّر است نمازهای چهار رکعتی را شکسته (قصر) یا تمام بخواند و این حکم اختصاص به فقه امامی دارد و در فقه اهل سنت چنین حکمی وجود ندارد، همچنین این حکم مربوط به نمازهای روزانه است و در روزه جاری نمی شود. البته این حکم طبق مشهور فقهای امامیه است؛ ولی عده ای از فقها قائل به تمام خواندن نماز در حرم همه ائمه اطهار هستند، برخلاف عده ای دیگر که قائلند مسافر مثل همه جای دیگر باید نمازها را در این مکان ها هم شکسته بخوانند.
این حکم داری جزئیاتی است که فقها به آنها پرداخته اند از جمله؛ محدوده اماکن تخییر، استمراری بودن حکم تخییر، ساقط نشدن نوافل ظهر و عصر، قضای نماز فوت شده در اماکن تخییر، نیت نماز در اماکن تخییر، نماز جمعه در اماکن تخییر، شک در رکعات نماز در اماکن تخییر، وجوب نماز قصر در پاره ای موارد و اقتدای مسافر به حاضر.
اصطلاح فقهی اماکن تخییر، مرکب از دو واژه اماکن (جمع مکان) و تخییر (وا گذاری حق انتخاب به چهار مکان یعنی مکه، مدینه، مسجد جامع کوفه، و حائر حسینی اطلاق می شود که مسافر غیر مقیم در آن ها مخیّر است نمازهای چهار رکعتی را شکسته (قصر) یا تمام بخواند.این حکم تنها در فقه امامی یاد شده و در فقه اهل سنت وجود ندارد. همچنین این تخییر ویژه نمازهای روزانه است و در روزه جاری نمی شود. بر پایه منابع روایی، امامان نماز خود را در مکه تمام می خواندند.

پیشنهاد کاربران

بپرس