اولیات جلی

[ویکی فقه] اوّلیات جلی یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای قضایای بدیهی اوّلی و آشکار برای همگان است.
اوّلیات از اقسام بدیهیات و بر دو قسم است:۱. اوّلیات جلی، اوّلیات جلی آن است که نزد جمیع مردم آشکار، و حدودش برای همه آنان حاصل باشد؛ مانند: کل بزرگ تر از جزء است؛۲. اوّلیات خفی، اوّلیات خفی آن است که حدود و مشخصه هایش نزد بعضی پنهان است. این پنهان بودن به سبب اشتباه در تصور حدود است و هنگامی که اشتباه بر طرف شود عقل به اعتقاد جازم می رسد.
مصادیق اوّلیات جلی
بعضی از اصول عقیله را از اقسام اوّلیات جلی دانسته اند؛ مانند:۱. اصل امتناع تناقض؛۲. اصل انقسام مزدوجات؛۳. اصل سبب کافی؛۴. اصل کلّ و جزء؛۵. اصل مساوات؛۶. اصل هوهوی.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: (۱) صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی.
...