در قانون، بدون تابعیت بودن یا بدون ملیت بودن وضعیتی است که در آن یک شخص هیچ نوع رابطه رسمی و شناخته شده ای با هیچ یک از دولت ها نداشته باشد.
بر پایه ماده ۱۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد همه مردم حق دارند تابعیت داشته باشند و امکان محروم سازی خودسرانه هیچ کس از تابعیتش ممکن نیست. «حق برخورداری از تابعیت» در پیمان نامه ها و اسناد حقوق بشری بسیاری چون «میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی»، «کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان» و «پیمان نامه حقوق کودک» اشاره شده است. [ ۳]
پیمان نامه وضعیت افراد بدون تابعیت مصوب ۱۹۵۴ ( میلادی ) در نیویورک مهم ترین سند قانونی در مورد این افراد است. در این پیمان نامه، علاوه بر تعریف رسمی «شخص بی تابعیت»، تلاش شده تا دولت های عضو، به رعایت یک سری حقوق و آزادی های پایه، موظف شوند. از جمله حقوق مهم تعریف شده در این سند بین المللی، آزادی مذهب ( ماده ۴ ) ، حق طرح دعوا یا دسترسی به دادگاه های کشوری که افراد در آن زندگی می کنند ( ماده ۱۶ ) ، و حق فرد بر مالکیت اموال و مصون بودن دارایی های شخصی او ( ماده ۱۳ ) هستند. همچنین دولت های عضو موظف هستند در امور مربوط به حق کار و تأمین اجتماعی، با افراد بدون تابعیت، رفتاری مشابه با اتباع خود داشته باشند. [ ۳]
همچنین اگر کسی به علت سلب تابعیت، بدون کشور شود دولت ها حق سلب تابعیت از او را نخواهند داشت. [ ۴]
عواملی که باعث به وجود آمدن بدون تابعیت می شوند:[ ۵]
• اختیار/انکار
• تفاوت سیستم پذیرش تابعیت در دولت های گوناگون
• جانشینی دولت ها
• ساکنان سرزمینی که دولتی ندارد
• مجازات
• قانون خاص
• مهاجرت
در سال ۲۰۱۴ کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان تعداد افراد بدون تابعیت را دست کم ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان برآورد کرد. در این گزارش آمده که هیچ دولتی از این افراد حمایت نمی کند. این افراد گذرنامه ندارند و معمولاً در محل زندگی خودشان از خدمات عمومی یا شهروندی مانند بهداشت، آموزش و پرورش و دیگر نیازها و امکانات محروم هستند. به بیان دیگر «زندگی زیرزمینی» دارند. [ ۳]
سازمان ملل مردم روهینگیا را «بزرگترین جمعیت بدون تابعیت» در جهان توصیف کرده است. [ ۳] [ ۶] به طوری که یک دهم از کل جمعیت بی تابعیت جهان، مسلمان روهینگیا هستند. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبر پایه ماده ۱۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد همه مردم حق دارند تابعیت داشته باشند و امکان محروم سازی خودسرانه هیچ کس از تابعیتش ممکن نیست. «حق برخورداری از تابعیت» در پیمان نامه ها و اسناد حقوق بشری بسیاری چون «میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی»، «کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان» و «پیمان نامه حقوق کودک» اشاره شده است. [ ۳]
پیمان نامه وضعیت افراد بدون تابعیت مصوب ۱۹۵۴ ( میلادی ) در نیویورک مهم ترین سند قانونی در مورد این افراد است. در این پیمان نامه، علاوه بر تعریف رسمی «شخص بی تابعیت»، تلاش شده تا دولت های عضو، به رعایت یک سری حقوق و آزادی های پایه، موظف شوند. از جمله حقوق مهم تعریف شده در این سند بین المللی، آزادی مذهب ( ماده ۴ ) ، حق طرح دعوا یا دسترسی به دادگاه های کشوری که افراد در آن زندگی می کنند ( ماده ۱۶ ) ، و حق فرد بر مالکیت اموال و مصون بودن دارایی های شخصی او ( ماده ۱۳ ) هستند. همچنین دولت های عضو موظف هستند در امور مربوط به حق کار و تأمین اجتماعی، با افراد بدون تابعیت، رفتاری مشابه با اتباع خود داشته باشند. [ ۳]
همچنین اگر کسی به علت سلب تابعیت، بدون کشور شود دولت ها حق سلب تابعیت از او را نخواهند داشت. [ ۴]
عواملی که باعث به وجود آمدن بدون تابعیت می شوند:[ ۵]
• اختیار/انکار
• تفاوت سیستم پذیرش تابعیت در دولت های گوناگون
• جانشینی دولت ها
• ساکنان سرزمینی که دولتی ندارد
• مجازات
• قانون خاص
• مهاجرت
در سال ۲۰۱۴ کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان تعداد افراد بدون تابعیت را دست کم ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان برآورد کرد. در این گزارش آمده که هیچ دولتی از این افراد حمایت نمی کند. این افراد گذرنامه ندارند و معمولاً در محل زندگی خودشان از خدمات عمومی یا شهروندی مانند بهداشت، آموزش و پرورش و دیگر نیازها و امکانات محروم هستند. به بیان دیگر «زندگی زیرزمینی» دارند. [ ۳]
سازمان ملل مردم روهینگیا را «بزرگترین جمعیت بدون تابعیت» در جهان توصیف کرده است. [ ۳] [ ۶] به طوری که یک دهم از کل جمعیت بی تابعیت جهان، مسلمان روهینگیا هستند. [ ۳]
wiki: بدون تابعیت