بلورهای فوتونیکی

دانشنامه عمومی

بلورهای فوتونیکی به هر ساختاری که ضریب شکست آن به طور متناوب تغییر کند، گفته می شود. اگر این تکرار در یک بُعد باشد به بلور تشکیل شده، بلورهای فوتونیکی یک - بُعدی می گوییم. تکرار ساختار متناوب در دو و سه بعد نیز بلورهای فوتونیکی دو و سه بعدی را به وجود خواهد آورد. این ساختارها در واقع دوگان بلورهای نیم رسانا هستند. در واقع این موضوع از همانندی معادله شرودینگر در فیزیک حالت جامد و معادله هلمهولتز در الکترومغناطیس ناشی می شود. ضریب شکست همان نقشی را در معادله هلمهولتز بازی می کند که پتانسیل الکتریکی در معادله شرودینگر؛ بنابراین عملکرد بلورهای فوتونیکی ( ساختارهایی با ضریب شکست متناوب ) در برابر فوتون ها مشابه عملکرد بلورهای نیم رسانا ( ساختارهایی با پتانسیل الکتریکی متناوب ) در برابر الکترون ها است.
فوتونیک - کریستال ها ساختارهای متناوب در اندازه نانو هستند و طراحی شده اند تا حرکت فوتون ها را تحت تأثیر قرار دهند. همانند کاری که کریستال های نیم رسانا با الکترون ها انجام می دهند. فوتونیک کریستال ها در اشکال و خواص مختلف وجود دارند و از ۱۰۰ سال پیش مطالعه بر روی آن ها شروع شده است. معرفی فوتونیک کریستال ها ساختارهای نانومتری متناوبی هستند که یا دی الکتریک یا فلز - دی الکتریک اند که مسیر حرکت موج الکترومغناطیسی را تحت تأثیر قرار می دهند. به همان روشی که پتانسیل های متناوب در نیم رساناها حرکت الکترون ها را با ایجاد نوارهای انرژی ممنوعه و مجاز تحت تأثیر قرار می دهند. اساس کار فوتونیک کریستال ها بر اساس تغییر درونی ضریب شکست به صورت کم و زیاد در درون کریستال است. انتشار فوتون در داخل این ساختارها به طول موج آن ها بستگی دارد. طول موج هایی از نور که اجازه انتشار پیدا می کنند مُد نامیده می شوند. و گروهی از مدهای انتشار یافته باند تشکیل می دهند. باندهای غیرمجاز فوتونیک کریستال شکاف باند نامیده می شوند. این اتفاق منجر به پدیده های آشنایی مانند جلوگیری از گسیل خود به خودی و آینه هایی با بازتاب بالای تک جهتی و موجبرهای با اتلاف پایین می شود. از آنجایی که پدیدهٔ غالب پراش است باید یک هم خوانی بین طول موج انتشار یافته و ابعاد فوتونیک کریستال وجود داشته باشد. که این ابعاد معمولاً به صورت نصف طول موج انتشاری است. به عنوان مثال این محدوده بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ نانومتر برای کریستالی است که در محدوده مرئی کار می کند. این خاصیت استفاده و ساخت فوتونیک کریستال ها را تا حدودی سخت و پرهزینه کرده است.
عکس بلورهای فوتونیکی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس