تامس نِیگل ( به انگلیسی: Thomas Nagel ) زاده ۱۹۳۷ فیلسوف آمریکایی که در حال حاضر استاد فلسفه و حقوق در دانشگاه نیویورک است. او در زمینه فلسفه ذهن، فلسفه سیاسی، فلسفه اخلاق و معرفت شناسی پژوهش می کند. شهرت او بیشتر به خاطر نقد تبیین های تقلیلگرایانه از ذهن به ویژه در مقاله «خفاش بودن چه کیفیتی دارد» و دستاوردهایش در زمینه اخلاق وظیفه گرا است. او در فلسفه اخلاق از امکان دیگرگزینی دفاع می کند.
از نظر نیگل، جهان بینی ماده گرایانه ی موجود مانعی بر سر راه فهم جدید و فراگیرتر و بهتر از رابطه بین ذهن و ماده است. از نظر او پذیرش ماده گرایی نه شرطی ضروری برای علم ورزی است و نه تاثیری بر فرایند علم ورزی دانشمندان می گذارد. [ ۱] نقطه ضعف ماده گرایی از نظر نیگل این است که در تبیین ذهن ناتوان است و از دیگر سو نقطه ضعف ادیانی که به روح قائل اند، این است که با نظم واحد ناهمخوان اند. در نتیجه، راه سوم نیگل، تصحیح نگرش ماده گرایانه است؛ ولی از آنجایی که ماده گرایی با دین و الهیات در تعارض بوده، این تصور رایج برای بسیاری وجود دارد که هر شخصی که با ماده گرایی مخالفت کند یا به نقد آن بپردازد می خواهد به دفاع از دین یا الهیات بپردازد. ماده گرایی فروکاستن ذهن به ماده را پیش فرض گرفته است. نیگل به این نکته اشاره می کند که پیش فرض دیگر در علم این است که ما با ذهن خود می توانیم جهان مادی را بفهمیم. از نظر نیگل هر دیدگاهی که در رابطه با آگاهی اتخاذ کنیم باید در نظر داشته باشیم که تجربه آگاهانه انسان را نمی توان به ماده فروکاست و نمی توان آن را از قصدیت تفکیک کرد. شناخت هم به آگاهی وابسته است. [ ۲]
پدیده دیگری که نیگل، ماده گرایی را ناتوان از تببین آن برمی شمارد ارزش های اخلاقی است. برای اینکه بتوانیم ارزشها را بفهمیم باید آگاهی و عقل داشته باشیم. از نظر نیگل نیاز است علاوه بر داروینیسم این واقعیت را هم بپذیریم که ما می توانیم در واکنش به دلایلی که به ما ارائه می شود اعمال و رفتار خود را کنترل کنیم. [ ۳]
او سعی دارد در این کتاب افق کلی راهی را به ما نشان دهد که نوید فراتر رفتن از ترکیب انتخاب طبیعی و تصادف برای تبیین پدیده ها را می دهد. [ ۴]
- اخلاق شناسی، تامس نیگل، جواد حیدری ( مترجم ) ، تهران: نگاه معاصر، ۱۳۹۳
- پرسشهای کشنده، تامس نیگل، مصطفی ملکیان و جواد حیدری، مترجمان ) تهران: نگاه معاصر، ۱۳۹۷
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز نظر نیگل، جهان بینی ماده گرایانه ی موجود مانعی بر سر راه فهم جدید و فراگیرتر و بهتر از رابطه بین ذهن و ماده است. از نظر او پذیرش ماده گرایی نه شرطی ضروری برای علم ورزی است و نه تاثیری بر فرایند علم ورزی دانشمندان می گذارد. [ ۱] نقطه ضعف ماده گرایی از نظر نیگل این است که در تبیین ذهن ناتوان است و از دیگر سو نقطه ضعف ادیانی که به روح قائل اند، این است که با نظم واحد ناهمخوان اند. در نتیجه، راه سوم نیگل، تصحیح نگرش ماده گرایانه است؛ ولی از آنجایی که ماده گرایی با دین و الهیات در تعارض بوده، این تصور رایج برای بسیاری وجود دارد که هر شخصی که با ماده گرایی مخالفت کند یا به نقد آن بپردازد می خواهد به دفاع از دین یا الهیات بپردازد. ماده گرایی فروکاستن ذهن به ماده را پیش فرض گرفته است. نیگل به این نکته اشاره می کند که پیش فرض دیگر در علم این است که ما با ذهن خود می توانیم جهان مادی را بفهمیم. از نظر نیگل هر دیدگاهی که در رابطه با آگاهی اتخاذ کنیم باید در نظر داشته باشیم که تجربه آگاهانه انسان را نمی توان به ماده فروکاست و نمی توان آن را از قصدیت تفکیک کرد. شناخت هم به آگاهی وابسته است. [ ۲]
پدیده دیگری که نیگل، ماده گرایی را ناتوان از تببین آن برمی شمارد ارزش های اخلاقی است. برای اینکه بتوانیم ارزشها را بفهمیم باید آگاهی و عقل داشته باشیم. از نظر نیگل نیاز است علاوه بر داروینیسم این واقعیت را هم بپذیریم که ما می توانیم در واکنش به دلایلی که به ما ارائه می شود اعمال و رفتار خود را کنترل کنیم. [ ۳]
او سعی دارد در این کتاب افق کلی راهی را به ما نشان دهد که نوید فراتر رفتن از ترکیب انتخاب طبیعی و تصادف برای تبیین پدیده ها را می دهد. [ ۴]
- اخلاق شناسی، تامس نیگل، جواد حیدری ( مترجم ) ، تهران: نگاه معاصر، ۱۳۹۳
- پرسشهای کشنده، تامس نیگل، مصطفی ملکیان و جواد حیدری، مترجمان ) تهران: نگاه معاصر، ۱۳۹۷
wiki: تامس نیگل