توسکان

توسْکان (Tuscany)
توسْکان
(به ایتالیایی: توسکانا۱؛ به رومی باستان: اتروریا۲) ناحیه ای در شمال مرکزی ایتالیا، بر ساحل غربی، شامل استان های ماسا اِ کارارا۳، آرتسو۴، فلورانس۵، گروستو۶، لیوورنو۷، لوکا۸، پیزا۹، پیستویا۱۰، و سینا۱۱. ۲۳هزار کیلومتر مربع مساحت و ۳,۵۲۸,۷۰۰ نفر جمعیت دارد (۱۹۹۲). مرکز آن فلورانس است. شهرهای بزرگ آن عبارت اند از پیزا، لیوورنو، و سینا. این ناحیۀ عمدتاً کشاورزی، تولیدکنندۀ غلات، شراب، زیتون، و توتون و مرکز استخراج لیگنیت، آهن، و مرمر است. لهجۀ توسکان، معیار زبان ایتالیایی است. توسکان از حدود ۵۰۰پ م مسکن اتروسک ها۱۲ بود. در قرون وسطا به کشورهای کوچکی تقسیم شده بود که در قرون ۱۵ تا ۱۶ تحت حکومت فلورانس متحد شدند و در ۱۸۶۱ بخشی از ایتالیای متحد را تشکیل دادند. این ناحیه در شمال کوه های آپنن۱۳ واقع شده است، اما جلگۀ کم ارتفاع تر آرنو۱۴ و مانداب۱۵ احیاشدۀ مارما۱۶ را نیز دربر می گیرد. رودهای اصلی آن عبارت اند از آرنو در شمال و اومبرونه۱۷ در جنوب. صنایع این شهر بیشتر در امتداد ساحل واقع در پیومبینو۱۸، لیوورنو، و ماسا۱۹ و در جلگۀ آرنو واقع در فلورانس، پراتو۲۰، پیستویا، لوکا، و پیزا متمرکز شده اند و فعالیت صنعتی در جنوب بسیار ناچیز است. توسکان دربرگیرندۀ بعضی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایتالیا، نظیر فلورانس، پیزا، سینا و ویاردجو۲۱ است. از زمان اقتدار خاندان مدیچی۲۲ در فلورانس، توسکان تحت نفوذ این شهر درآمد. با انقراض خاندان مدیچی در ۱۷۳۷، به خاندان هابسبورگ۲۳ تعلق یافت. بر طبق پیمان لونویل۲۴ (۱۸۰۱)، به اسپانیا واگذار شد، اما در ۱۸۰۷ ناپلئون اول بر آن حاکم شد. با سقوط ناپلئون (۱۸۱۴)، دوک بزرگ فردیناند سوم۲۵ بازگشت و در زمان پسرش لئوپولد دوم۲۶، قانون اساسی پذیرفته شد (۱۸۴۸)، اما انقلاب آغاز شد و لئوپولد با کمک سربازان اتریشی در موضع قدرت باقی ماند. در ۱۸۵۹ فلورانسی ها لئوپولد را خلع کردند. توسکان با کسب آرای موافق، به ساردنی۲۷ منضم و بخشی از ایتالیای متحد شد (۱۸۶۱).
ToscanaEtruriaMassa e CarraraArezzoFlorenceGrossetoLivornoLuccaPisaPistoiaSienaEtruscansApenninesArnomarshlandMaremmaOmbronePiombinoMassaPratoViareggioMediciHouse of HabsburgPeace of LunevilleGrand Duke Ferdinand IIILeopold IISardinia