جونـِقان مرکز بخش جونقان در شهرستان فارسان و استان چهارمحال و بختیاری است. [ ۲] این شهر در دل رشته کوه های زاگرس و در دامنه جنوبی قله جهانبین واقع شده است.
درباره وجه تسمیه این شهر آرای گوناگونی وجود دارد، از جمله گفته شده است که اهالی آن از اعقاب ترکان قشقایی مهاجری بودند که برای تملک مراتع و چراگاه های شهر، با بختیاری ها درگیریهای بسیاری داشتند که طی آن عده ای نیز کشته شدند؛ از این رو، جونقان به معنای محل جاری شدن خون دانسته شده است ( در ترکی، قان به معنای خون است ) . دیگر اینکه به سبب کشاورزی پررونق این محل، نام آن ابتدا جای دهقان بوده و سپس تبدیل به جانقان و جونقان شده است. همچنین، این شهر به لُری «گینه کان» نیز خوانده می شود[ ۳]
مردم شهر جونقان از قوم لرِ بختیاری و ایل قشقایی هستند و به زبان های لری بختیاری، ترکی قشقایی سخن می گویند. [ ۴] [ ۵]
زبان مردم جونقان در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران لری بختیاری و مذهب آنها «شیعه» ذکر شده است. [ ۶]
جمعیت این شهر بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۴٬۴۳۳ نفر ( در ۴٬۱۵۴ خانوار ) بوده است. [ ۷]
مکان های دیدنی شهر جونقان عبارتند از:
حمام تاریخی کربلایی موسی[ ۸]
قلعه جونقان[ ۹]
آبشار کردیت
بنای طاق سنگی خان اوی
چشمه های باغ رستم
چشمه بلبل
چشمه صالح
سنگ نوشته سراب جونقان
قزقلعه سی ( قلعه دختر )
مین زر داشی
قورد دلیگی
کنده باخان
پیرویس
باغهای بکان
پل قز جونقان[ ۱۰]
سنگ نوشتهٔ سراب جونقان که بر فراز ارتفاعات جهان بین در کناره یکی از مسیرهای مربوط به جاده باستانی دزپارت بر روی صخره ای حکاکی گردیده و مربوط به زمان قاجاریه است. این سنگ نوشته در سال جلوس مظفر الدین شاه و در ماه فلکی میزان که برابر با مهرماه است و در اواسط ماه شعبان نوشته شده و موضوع آن دربارهٔ بیماری وبا و شیوع آن در تمام میزدج است که در آن حال گروهی از خان ها از جونقان کوچ و در سراب سکنی گزیده اند. این سنگ نوشته در دامنهٔ کوه جهان بین و در کنار چشمهٔ سراب خودنمایی می کند.
در نزدیکی شهر جونقان آثار بقایای جاده سنگفرش نردبانی ( دزپارت، اتابکی، لینچ یا بختیاری ) باقی مانده است که معرف هویت تجاری این شهر از قدیم ترین ازمنه بر سر راه تجاری فرهنگی و ارتباط دهنده نجد مرکزی ایران به جلگه بین النهرین سفلی می باشد. همچنین به واسطهٔ کنترل آمد و شد در این جاده در نزدیکی این شهر، در کنار محل تلاقی دو سر شاخه رودخانه کارون به نام های رودخانهٔ کیار ( کلار ) و آب جونقان در ابتدای تنگ درکش ورکش آثار سنگی طاق سنگی در عرف محل خان اوی ( به ترکی به معنای خانهٔ خان ) به چشم می خورد که بر اساس حفاری های باستان شناسی انجام شده، قدمت آن ها حد فاصل ادوار پیش از اسلام تا دورهٔ اتابکان را پوشش می دهد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدرباره وجه تسمیه این شهر آرای گوناگونی وجود دارد، از جمله گفته شده است که اهالی آن از اعقاب ترکان قشقایی مهاجری بودند که برای تملک مراتع و چراگاه های شهر، با بختیاری ها درگیریهای بسیاری داشتند که طی آن عده ای نیز کشته شدند؛ از این رو، جونقان به معنای محل جاری شدن خون دانسته شده است ( در ترکی، قان به معنای خون است ) . دیگر اینکه به سبب کشاورزی پررونق این محل، نام آن ابتدا جای دهقان بوده و سپس تبدیل به جانقان و جونقان شده است. همچنین، این شهر به لُری «گینه کان» نیز خوانده می شود[ ۳]
مردم شهر جونقان از قوم لرِ بختیاری و ایل قشقایی هستند و به زبان های لری بختیاری، ترکی قشقایی سخن می گویند. [ ۴] [ ۵]
زبان مردم جونقان در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران لری بختیاری و مذهب آنها «شیعه» ذکر شده است. [ ۶]
جمعیت این شهر بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۴٬۴۳۳ نفر ( در ۴٬۱۵۴ خانوار ) بوده است. [ ۷]
مکان های دیدنی شهر جونقان عبارتند از:
حمام تاریخی کربلایی موسی[ ۸]
قلعه جونقان[ ۹]
آبشار کردیت
بنای طاق سنگی خان اوی
چشمه های باغ رستم
چشمه بلبل
چشمه صالح
سنگ نوشته سراب جونقان
قزقلعه سی ( قلعه دختر )
مین زر داشی
قورد دلیگی
کنده باخان
پیرویس
باغهای بکان
پل قز جونقان[ ۱۰]
سنگ نوشتهٔ سراب جونقان که بر فراز ارتفاعات جهان بین در کناره یکی از مسیرهای مربوط به جاده باستانی دزپارت بر روی صخره ای حکاکی گردیده و مربوط به زمان قاجاریه است. این سنگ نوشته در سال جلوس مظفر الدین شاه و در ماه فلکی میزان که برابر با مهرماه است و در اواسط ماه شعبان نوشته شده و موضوع آن دربارهٔ بیماری وبا و شیوع آن در تمام میزدج است که در آن حال گروهی از خان ها از جونقان کوچ و در سراب سکنی گزیده اند. این سنگ نوشته در دامنهٔ کوه جهان بین و در کنار چشمهٔ سراب خودنمایی می کند.
در نزدیکی شهر جونقان آثار بقایای جاده سنگفرش نردبانی ( دزپارت، اتابکی، لینچ یا بختیاری ) باقی مانده است که معرف هویت تجاری این شهر از قدیم ترین ازمنه بر سر راه تجاری فرهنگی و ارتباط دهنده نجد مرکزی ایران به جلگه بین النهرین سفلی می باشد. همچنین به واسطهٔ کنترل آمد و شد در این جاده در نزدیکی این شهر، در کنار محل تلاقی دو سر شاخه رودخانه کارون به نام های رودخانهٔ کیار ( کلار ) و آب جونقان در ابتدای تنگ درکش ورکش آثار سنگی طاق سنگی در عرف محل خان اوی ( به ترکی به معنای خانهٔ خان ) به چشم می خورد که بر اساس حفاری های باستان شناسی انجام شده، قدمت آن ها حد فاصل ادوار پیش از اسلام تا دورهٔ اتابکان را پوشش می دهد.
wiki: جونقان